Zerdeçal, yeşil çay ve siyah yılan kökü benzer biçimde bitkiler zararsız görünebilir, sadece aşırı kullanımları giderek artan bir halde karaciğer hasarıyla ilişkilendiriliyor. Yeni bir araştırma, ABD’li yetişkinlerin %7’sinin önde gelen altı bitkiden minimum birini kullandığını, şu demek oluyor ki 15,6 milyon kişinin kullandığını gösteriyor. Michigan Üniversitesi’nde gastroenteroloji destek doçenti Dr. Alisa Likhitsup liderliğindeki bir ekip, federal bir sıhhat veritabanında ortalama 9.700 yetişkine ilişkin 2017-2021 verilerini inceleyerek, yüksek oranda nebat kullanımı buldular. Araştırmacılar en popüler altı bitkinin kullanımına odaklandı: Zerdeçal, yeşil çay aslı, Garcinia cambodgia bitkisi, siyah yılan otu, kırmızı maya pirinci ve ashwagandha.
Likhitsup’ın grubu, 11 milyondan fazla yetişkinin ağrıyı yada artriti hafifletebileceği düşüncesiyle tertipli olarak zerdeçal takviyeleri aldığını tahmin etti. Bu, nerede ise aynı nedenlerle bir NSAID ağrı kesici alan ortalama 14,8 milyondan o kadar da uzak değil. Araştırmacılar, ne yazık ki, “birden fazla randomize klinik tecrübe etme, zerdeçal içeren ürünlerin osteoartritte herhangi bir etkinliğini gösteremedi” ve zerdeçalı aşırı kullanmanın ciddi karaciğer toksisitesiyle bağlantılı bulunduğunu söylemiş oldu.
Benzer şekilde, 3 milyondan fazla yetişkinin çoğu zaman enerjiyi artırmaya ve zayıflamaya destek olmak için başka bir potansiyel karaciğer toksini olan yeşil çay özütü almış olduğu tahmin ediliyor. Sadece gene de, Michigan ekibi, yeşil çay özütündeki etken bileşenleri içeren ürünlerle “birçok çalışmanın kilo kaybı ve ruh hali yada enerji seviyelerinde sürdürülebilir iyileşmeye dair objektif bir kanıt göstermede başarısız bulunduğunu” belirtti.
Bir çok mesnetsiz olan öteki iddialar, öteki bitkiler için de yapılıyor: Garcinia cambodgia kilo kaybı için, kara yılan otu sıcak basmalarını hafifletmek için ve ashwagandha kas yapmaya destek olmak için övülüyor. Sadece Likhitsup ve meslektaşları, tüketicilerin bitkileri aşırı dozda alıyor olabileceğini yada takviyelerindeki gerçek bileşenleri yansıtmayan etiketler tarafınca yanlış yönlendirilebileceğini belirtti. Bu, daha çok kullanıcının acil servise gitmesine yol açabilir.
Ulusal bir veritabanına nazaran, nebat kullanımına bağlı karaciğer toksisitesi vakaları 2004 ile 2014 içinde neredeyse üç katına çıktı. Başka bir çalışmada bu tür vakaların 2007’de karaciğer toksisitesi vakalarının %12,5’inden 2015’te %21,1’e çıkmış olduğu bulunmuş oldu. Bitkisel ürünler aşırı kullanıldığında, karaciğere verilen hasar “yalnız şiddetli olmakla kalmayıp sarılıkla beraber hepatosellüler [karaciğer] hasarına yol açabilir, hem de ölümcül olabilir ve ölüme yada karaciğer nakline yol açabilir” diye uyardı araştırma ekibi. Önceki bir emek harcama, bitkisel ürünlerin aşırı kullanımı sebebiyle ihtiyaç duyulan karaciğer nakli sayısının 2009 ile 2020 içinde %70 arttığını buldu.
