Teknoloji, son yıllarda yaşamın her alanında olmazsa olmaz olsa da kolaylıklarının yanı sıra hastalıkları da bununla beraber getirdi. Romatem Fizyolojik Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Alper Murat Ulaşlı, bilhassa 12-25 yaş arası çocuk ve gençlerde sıkça görülmeye başlamış olan iki hastalık bulunduğunu belirterek, Z kuşağını etkileyen bu hastalıklardan ilkinin teknoboyun (techneck), ikincisinin ise teknoparmak (techthumb – yazıcı parmak) bulunduğunu söylemiş oldu. Prof. Dr. Ulaşlı, yeni hastalıklarla ilgili şu detayları verdi:
12 YAŞINDA BAŞLIYOR
“Teknoloji hayatımızı kolaylaştırıyor, saatlerce kendisine bağlıyor sadece bizlere sağlamış olduğu faydalar benzer biçimde bizlerden götürdükleri de oluyor. Farkına varmadan saatlerce pozisyonumuzu bile değiştirmeden (kaymış ve boynumuzu bükmüş bir halde) duruyoruz. Bunu yaparken kaslarımız bir süre sonrasında yorulmaya başlıyor. Teknoboyun yanlış duruşla, uzun süre durağan(durgun) kalıp kasların yorulması, omurganın aşınması dönemleridir. Gençlerin yüzde 60-70’inde var. Boyun yapıları da değişiyor. Y kuşağında boyun düzleşmesi sıkça görülürken, Z kuşağında öne doğru kaymış bir boyun görüntüsüne rastlıyoruz. Uzun solukta omurgası, diskleri erken aşınmış, kambur bir nesil geliyor maalesef. Yapısal değişimler erken dönemde başlıyor. Biçim değişikliği önden, semptomlar geriden gidiyor. 12 yaştan başlamış olan bir durum var. Bu yaşlarda tedavi edilirse düzelme sağlanır. Birkaç kolay tedbir gençlerde fark yaratır.
BAŞ AĞRISI YAPIYOR
Teknoboyun sırtı, beli fena etkiliyor. Uzunluğunda kaslar hep aynı pozisyonda kaldıkları için bir süre sonrasında baş ağrıları başlıyor. 20-30 dakikadan uzun süre aynı pozisyon kalmayı önermiyoruz. Her 10 dakikada bir pozisyonumuzu denetim etmeliyiz. Kafa ağırlığı 5-6 kilodur. 15 aşama öne eğildiğinizde, kafanızın ağırlığı iki katına çıkıyor. 30 aşama eğildiğinizde 3 katına, 45 aşama eğildiğinizde 4 katına, 60 aşama eğildiğinizde 5-6 katına çıkıyor. Şu demek oluyor ki 5-6 kilo olan kafanızın ağırlığı 28 kiloya kadar çıkabiliyor. Bu kiloyu bir saat süresince durağan(durgun) halde kaldırmaya çalıştığınızda bir ton benzer biçimde gelmeye adım atar. Bu şekilde bir durumda uzun süre kasılı haldeki kas beslenemiyor, yeterince kan gelmiyor, içindeki damarlar büzülüyor ve yoruluyor. Kasta ağrı oluşuyor doğrusu tabiri caizse ağlamaya başlıyor. Bu vaka kronikleştiğinde kasılabilen yapı sertleşmiş bir bağ dokuya dönüyor. Kulunç dediğimiz şey bu.”
30 DAKİKADA BİR 50 ADIM ATIN
Prof. Dr. Alper Murat Ulaşlı, bu iki tehlikeye karşı şu önerilerde bulunmuş oldu: “Çalışanlar uygun oturma pozisyonunda olmalı, geçmişte sandalyenizde dik oturun diyorduk fakat yeni trend otururken birazcık arkaya doğru yaslanmanız. Oldukça dik oturduğunuzda boyun kaslarınız sert oluyor. Bunun aksine hafifçe geriye yaslandığımızda beli ve boynu rahatlatmış oluyoruz. 30 dakikada bir kalkıp 50 adım atmanızı istiyoruz. Bilgisayar başlangıcında günlük 3-4 saatten fazla süre geçirmeyi önermiyoruz. Yüksek klavye önermiyoruz. Aşırı ışıkta çalışılmasını önermiyoruz. Sık göz kırpmayı öneriyoruz. Gençlerde omurga eğriliği, boyun ağrıları hanım ve erkekte eşit. Yaşla beraber bu durum hanımlarda artışa geçiyor. Daha oldukça yükleri olduğundan stres hanımlarda daha çok. Fizik tedavi ile sağladığımız iyilik halinin kalıcılığını sağlamak için egzersiz koşul.”
FAZLA MESAJLAŞMA EKLEM AŞINDIRIYOR
Techthumb (teknoparmak) ise oldukça fazla mesaj atanlarda baş parmağın tendonlarında ödem, iltihabi bulgular ile ortaya çıkıyor. Kronikleştiğinde eklem aşınması ve ağrı yapıyor. Toplumsal medyada dönemin iyi mi geçtiğini anlamıyoruz. Bunu kısıtlamalıyız. Ekran süremiz günlük neredeyse 7 saat. Boyun fıtığı, mekanik boyun ağrısı, sırt ve belde fıtık, sırt ve belin mekanik ağrıları, boyun mekanik ağrılarından dolayı baş ağrıları, dirsek, el bileğinde sinir sıkışmalarına bağlı parmaklarda uyuşukluklar, migren, uykusuzluk semptomları son dönemde sık görülüyor.
