Yatırım Alternatiflerini Karşılaştırmak İçin Sistematik Bir Prosedür

Alternatifleri karşılaştırmak için yatırım fırsatları çeşitli kombinasyonlar halinde birleştirilmek istenebilir. Örneğin, bir traktör ve bir römork kombinasyonunun satın alınacağını varsayınız. İki traktör alternatifi (A ve B) ve iki römork alternatifi (C ve D) olsun. Bu durumda dört adet traktör-römork alternatifi (AC, AD, BC, BD) şekillendirilebilir. İlave olarak, hiç bir şey yapmama alternatifi de unutulmamalıdır.

Analiz süresi, analizin yapılacağı zaman periyodunu tanımlar. Analiz süresinden önce ve sonra gerçekleşen nakit akışları, analiz süresince gerçekleşen nakit akışlarını etkilemediği sürece gözönüne alınmaz. Analiz süresi, incelenen teçhizatın yararlı ömrü ile aynı olabildiği gibi farklı da olabilir. Analiz süresi, bir varlığın yararlı ömründen daha kısa ise, analiz süresinin sonunda varlığın hurda değeri tahmin edilmelidir. Analiz süresi, bir varlığın yararlı ömründen daha uzun ise, varlığın daha sonraki yenilemelerine (yeniden satın alınmasına) ait nakit akışlarının tahminleri yapılmalıdır.

Nakit akışı tahminleri, çeşitli teknikler kullanılarak her alternatif için ayrı ayrı yapılmalıdır. Bazen varlık, analiz süresinin ötesinde de kullanılmaya devam edilebilmesine rağmen, hurda değerin tahmini, varlığın analiz süresinin sonunda elden çıkarılacağı varsayılarak yapılmalıdır.

Kullanılacak faiz oranı veya iskonto oranı, firma için minimum çekici verim oranıdır. Minimum çekici verim oranı, firmanın herhangi bir yere yatırım yaparak kazanabileceği verim (fırsat maliyeti kavramı) olarak tanımlanabilir.

Alternatifleri değerlendirirken birkaç farklı ekonomik etkinlik ölçüsü kullanılabilir. Ele alınacak bütün yöntemler, aynı seçimi yapacaklardır. Ancak geri ödeme süresi yöntemi, daha sonra açıklanacak sebeplerden dolayı, diğerlerinden farklı bir seçim yapabilir. Belirli bir ekonomik etkinlik ölçüsünün seçimi için tavsiye edilen kural iletişimdir. Yönetim tarafından en iyi anlaşılan yöntemin kullanılmasına devam edilmelidir.

Bir ekonomik etkinlik ölçüsü kullanıldığı zaman, alternatifler birbirleriyle karşılaştırılmalı ve en ekonomik alternatif belirlenmelidir. Şimdiki değer, yıllık değer ve gelecek değer karşılaştırmalarında, alternatifler bulunan değerlerine göre sıralanabilirler. Verim oranı ve kazanç/maliyet oranı karşılaştırmaları kullanıldığı zaman, bir artış analizi yapılmalıdır.

Yatırım alternatiflerinin karşılaştırılması, gelecek ekonomik koşulların tahminlerinin yapılmasını geretirdiğinden, hatalar meydana gelebilir. Bunun sonucu olarak, verilebilecek kararlarda meydana gelebilecek hataları gözönüne almak gerekmektedir. Duyarlılık analizleri, her alternatifin ekonomik performansına ait tahmin hatalarının etkisini belirlemek için yapılırlar.

Tercih edilen alternatifin nihai seçimi, parasal olmayan faktörlerin, iki veya daha fazla sayıda amacın ve geleceğe ait risk ve belirsizliğin de analize dahil edilmesi ile karmaşık bir hal alır.