Üretken suni zekâ, bugünlerde başta web olmak suretiyle baktığınız nerede ise her yerde: ChatGPT benzer biçimde, gelişmiş tahmine dayalı üretken söyleşi robotları, artık akla gelebilecek her mevzuda sonsuz metin yığınları üretebilir ve tüm bu yazılı içinde ne olduğu, muhtemelen sizin tarafınızdan yazılmış olabilecek kadar organik hale getirebilir.
Peki bu şekilde bir ortamda internette okuduğunuz yazıların ve yazıların gerçek bir insan tarafınca yazıldığından iyi mi güvenilir olabilirsiniz? Bunu yapmanın yüzde 100 garantili bir yolu olmasa da, neyin YZ tarafınca üretilip neyin üretilmediğini saptamak için bakabileceğiniz ipuçları da mevcut.
Yazarı deneyin
En azından şimdilik, YZ içeriğini bu şekilde etiketlemeden gösteren yüksek profilli, saygı duyulan çevrimiçi yayınlar yok; sadece YZ tarafınca oluşturulan metni tam olarak kullanan fazlaca sayıda site de mevcut. Bu aşamada yazara atıf yapılmayan fazlaca sayıda metinle karşılaşırsanız bu, dikkat etmeniz ihtiyaç duyulan bir uyarı işareti olabilir.
Buna karşılık, eğer bir makaleye gerçek bir kişinin adı eklenirse, daha da iyisi, biyografisi ve toplumsal medya bağlantıları olan gerçek bir kişinin adı var ise, o süre bir insan tarafınca bir araya getirilen bir şeyi okuyor olmanız fazlaca daha ihtimaller içindedir! Muhtemelen çevrimiçi okuduğunuz her şeyin geçmişini denetlemek için zamanınız olmayacak sadece hakkaten kaynağını bilmeniz icap ettiğini hissettiğiniz bir şey okuyorsanız bu araştırmaya kıymet.
Bir süre ilkin Sports Illustrated’ta tespit edilen YZ yazıları, yanlarında yazar profilleri ve biyografileriyle beraber geliyordu; profiller ve biyografilerin de üretken suni zekâ tarafınca oluşturulduğu ortaya çıktı. Ters görsel araması aslen gerçek olmayan kişilerin görsellerini tespit edebilir ve bu, bir yazının kaynağının belirlenmesinde destek olabilir.
Bir web sitesinin geçmişi, yayınladığı içerik türü, bir “Hakkımızda” ve “Künye” sayfasının olup olmadığı vb. açısından daha çok ipucu toplanabilir. Mesela, internetteki en iyi telefon incelemelerini aradığınızda, çalışanlarının insanlardan oluştuğu tanınmış teknoloji siteleri karşınıza çıkar.
YZ idrak etme motoru kullanın
Suni zekâ metin idrak etme robotlarının işe yarayıp yaramadığı mevzusunda pek fazlaca münakaşa var. Mevzuyla ilgili raporların bir çok, bu YZ dedektörlerine güvenilmemesi icap ettiğini söylüyor. Bununla beraber piyasada bunlardan fazlaca sayıda var ve sınırlar dahilinde, suni zekânın çevrimiçi kullanımının denetim edilmesinde yararlı olabilirler.
Copyleaks, GPTZero ve Scribbr dahil olmak suretiyle birkaç çevrimiçi suni zeka dedektörü üstünde kısa bir takım kontrol gerçekleştirdiğinizde söz mevzusu dedektörler YZ yazımı ile insan yazısı arasındaki farkı söyleyebilir sadece herhangi bir şeyi kati olarak kanıtlayacak düzeyde değiller.
Bu dedektörler metinleri YZ’den ziyade “insanların yazıp yazmadığını” tespit etmekte daha başarıya ulaşmış. Aradaki fark ne? Şu şekilde; esas olarak bu araçlar metinde özgünlük arıyor ve suni zekânın eğitimine dayanarak bir sonraki cümlesinin ne olabileceğini anlamaya çalışıyor. Bahse mevzu araçlar ne kadar fazlaca veriyle çalışırsa o denli iyi olur sadece ne kadarını ücretsiz bir şekilde kullanabileceğinizin de sınırları bulunuyor.
Bugüne dek meydana getirilen emekler, bazı dedektörlerin ötekilerden daha iyi bulunduğunu, hatta bazılarının bir çok süre haklı bulunduğunu gösteriyor sadece hiçbiri devamlı olarak yüksek düzeyde doğru değil. Kim bilir bunlar tamamen güvenilecek şeyler de değil, öteki araştırma metotlarının yanında kullanabileceğiniz araçlar olarak düşünebilirsiniz.
İşaretleri deneyin
Başlangıçta da söylediğimiz benzer biçimde, hangi çevrimiçi metnin YZ tarafınca üretildiğini, hangisinin üretilmediğini belirlemenin garantili bir yolu yok. Sadece gene de dikkat edilmesi ihtiyaç duyulan bazı işaretler var: Üretken YZ’nin eğitilme şekli sebebiyle çıktıları genel, belirsiz ve bazen ucu açık olma eğiliminde.
Özgünlük, gülmece, insani nüanslar ve bağlamlar bir çok süre tamamlanmamış kalıyor. Bunlara “anekdotlar” da eklenebilir. Suni zekâ ise daha azca karmaşık şu demek oluyor ki başka bir deyişle yüksek düzeyde öngörülebilir metinler oluşturmak ister. Bunun için eğitilmişlerdir. Bu söyleşi robotları, özünde bir tek bir sonraki kelimenin hangisi olması icap ettiğini tahmin ediyor ve bu kimi zaman farkedilebilen genel bir “tatsız tuzsuzluk” da barındırıyor.
Göze çarpan hatalara (Bunlara “halüsinasyonlar” deniyor. söz mevzusu kavram, YZ’nin durup dururken kendince bir gerçeklik yaratmasını ifade ediyor) dikkat edebilirsiniz sadece elbet insanoğlu da yazarken hatalar yapar! Haliyle bu da yüzde 100 kanıtlama anlamına gelmez.
Kaynak: Gizmodo / Metin Aktaşoğlu tarafınca Türkçeleştirildi
