PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER Şu an genel suni zekâya giden anayolun belirleyici konumundaki Naturel Dil İşleme (NLP), bizi hayrete düşürmeye devam ediyor. Dünyanın en varlıklı adamı, teknoloji milyarderi Elon Musk; bu yöntemle beynini buluta yükleyerek kendisiyle konuştuğunu söylemişti, hatırlarsanız. Geçenlerde İngiltere’de bir karı cenazesinde, gene bu teknikle evlatları, torunları ve cenazeye katılan dostlarıyla konuşmuş, daha doğrusu onların sorularını cevaplandırmıştı…
Son olaraksa New York’lu bir sanatçı bulunduğunu öğrendiğimiz Michelle Huang, çocukken yazdığı günlükleri Elon Musk’ın kurucusu olduğu OpenAI’ın GPT-3’üne yükleyerek çocukluğuyla konuştu. Michelle, 10 yıl süresince hayalleri, korkuları ve sırrını anlattığı günlüğüne derhal her gün yazarak, bugün ne kadar doğru bir şey yaptığını düşünüyor olmalı.
GPT-3 psikiyatrların da bir seviyede yerini alabilir. Psikiyatrlar bizi geçmişe döndürüp çocukluğumuzla konuşturmuyorlar mı? Tam olarak bu NLP yöntemi de bunu yapmış. Piyasada, basit insanların deneyimleyebileceği en kuvvetli suni zeka aracı olan GPT’nin metinden metine (text-to-text) yada Huang’ı durumda chatbot haline gelme durumu, biz gelişimleri takip edenleri pek şaşırtmıyor. İnsanların daha yaratıcı fikirlerle bu NLP uygulamasını kullanacaktır.
Ayrıca OpenAI’ın birkaç ay içinde bir üst versiyon olan GPT-4’ü yayınlayacağı söyleniyor. Zekasındaki duyarlılık oranının iyi mi arttığını göreceğimizi düşünüyorum.
Türkiye’de de NLP üstüne çalışan markalarımız var. Carbon Consulting bunlardan biri. Carbon Consulting Kurucu Ortağı Adem Çağlayan’dan NLP ile ilgili genel bir data dinleyelim: “NLP, suni zeka teknolojilerinin mühim bir alt dalı. Özetlemek gerekirse, makinelerin insanların konuşmakta olduğu dili kavraması ve işleyebilmesi olarak tanım edebiliriz. NLP teknolojisinin suni zeka alanında en büyük iki iddiası; makinelerin insan-insan iletişimi seviyesinde konuşma ve yazıyı anlayıp kavrayabilmesi ve insanların kendi aralarındaki yazışma ile çözdükleri bazı görevleri, insan bağımsız olarak aynı kalitede çözebilmesi. Son yıllarda teknolojik aşama kaydetmelerin odağında veri içeriyor. Veri bugüne dek daha oldukça üretildikten sonrasında yapısal bir formata getirilebiliyorsa kullanılabilir ve kıymet üretilebilir durumdaydı. Bundan dolayı atıl olarak kalan veri, kıymet olarak üretilebilen verilere kıyasla oldukça daha çok olduğu görülüyor. Tam bu aşamada NLP yapısal bir formatta olmayan atıl kalınan verilerin bir oldukça alanda kıymet üretecek şekilde kullanılmasına olanak sağlamaktadır. NLP pazarının ülkemiz rasyoları maalesef sıhhat bir halde ölçümlenmiyor. Sadece referans olması açısından dünyadaki senelik bileşik gelişme oranı öteki suni zeka alt dallarının üstünde yüzde 20’leri buluyor.”
Türkiye’de NLP ile çözülecek bir oldukça sorun olmasına rağmen Türkçe NLP modelleri olmadığı için sorun çözülemediğini ve tekrarlanabilir NLP modelleri olmadığı için her proje sıfırdan planlandığını ve bu durum süre maliyet açısından verimsizlik oluşturduğunu belirten Adem Çağlayan, “Bu sorunlara karşılık gelecek GLOSA-NLP ürününü geliştirdik. GLOSA NLP, kapsamlı Türkçe veri üstüne eğitilmiş NLP modellerini barındıran ve bu modelleri kodlama gerektirmeden kullanıma sunan otomatik makine öğrenme platformu.
GLOSA NLP; beraber Suni Zeka çatısı altında yer edinen Naturel Dil İşleme şekilleri ile çözümsüz ya da karmaşık görülen problemleri ihtiyaca yönelik emekler doğrultusunda otomatikman oldukça daha verimli ve süratli şekilde çözebilen bir ürün ailesi. GLOSA NLP kurum yada sektör bağımsız ve ergonomik şekilde entegre edilmek suretiyle çalışabiliyor. Entegrasyon sonrasında GLOSA, operasyonel bağlamda insan müdahalesine gerek olmadan otomatikman hizmet sağlıyor.”
Türkçe platform ülkemiz için mühim
Carbon Consulting kurucularından Serkan Kızıler, organik dil işleme insanların makinelerle konuşarak, yazışarak hayatlarının merkezine aldıkları teknolojileri ile etkileşim biçimini oldukça daha görünür bir halde değiştirdiğini söylüyor. Öteki kurucu Adem Çağlayan, “Suni zeka teknolojileri içinde daha değişik bir yerde” diyor. Kızıler ve Çağlayan, 2025 yılına kadar tekno-girişim ürünlerinin yüzde 90’ının minimum bir suni zeka servisi kullanacağını, bundan dolayı GLOSA-NLP platformunun Türkiye için ilerleyen yıllarda mühim bir kıymet olacağını düşünüyor.
Almanya’da büyüyecek
Carbon Danışmanlık, Almanya’daki inovasyon merkezi Heildelberg Teknoloji Parkı’ndaki oluşumu ile ekim ayında KI-Garage suni zeka programına kabul edildi. Baden-Württemberg Stiftung Vakfı’nın programı olan KI-Garage, suni zeka ekiplerinin fikirlerini ölçeklenebilir iş modellerinde daha da geliştirmelerine ve süratli gelişme için temel oluşturmalarına olanak elde eden bir program.
Yaratıcılık rekabeti artırdı
Son birkaç aydır suni zeka dünyasındaki esen metinden multimedyaya (text-to-multimedia) rüzgarı, yeni bir rekabeti ortaya çıkardı. Naturel Dil İşleme (NLP) sürecini makine öğrenmesi yada derin öğrenme teknikleriyle geliştirerek mevcut suni zeka yeteneklerinin sınırlarını zorlayan bu uygulamalar, dijital sanat teriminin ne işe yaradığını münakaşaya açtı.
Bu aşamada Microsoft, OpenAI ile işbirliğine giderek bir taraf oluşturmuştu.
Amazon Web Services ise ekimde 1 milyar dolar değerlendirme alan Stable AI ile işbirliğine giderek, Stable Diffusion isminde metinden fotoğraf ortaya çıkaran uygulamanın geliştiricisine kendi suni zeka teknolojilerini sunarak yeni bir taraf oluşturdu.
Dünyanın en büyük şirketleri Microsoft ve Amazon’un bu iki suni zeka şirketiyle işbirliğine gitmesi ne anlama geliyor? Ilk olarak NLP liderliğindeki metinden görsele trendinin basit insanların kullanımına açık ve kolay kullanılması bakımından ana akım bir teknoloji uygulaması olacağını söyleyebiliriz. Öteki taraftan, bu niş firmalar arkalarına teknoloji devlerini alarak suni zekanın gelişmesi mevzusunda bir rekabete girecek ve genel suni zekaya giden yolda bir katkı sunacak olabilirler.
