PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER “Tasarımı da ChatGPT ve benzeri GPT (Generative Pre-Trained/ Evvel Eğitilmiş Üretken Suni Zeka) mı meydana getirecek” diye soruyorsanız; spesifik bir alanda, o alanda uzmanlaşan suni zeka modellerine ihtiyacımız bulunduğunu söylemek mümkün. Üretken Suni Zeka Araçları, endüstriyel spesifik bu tasarımlarda yeterince iyi değil.
Kasım 2020’de kurulan tekstil teknoloji markası Myth, tam olarak suni zekayla tasarıma konsantre olan bir girişim. Tasarım için esinlenmek gerektiği, sadece bunun tamamen bir insanoğlunun o anki ruhsal durumu, beceri, kabiliyet, eğitim benzer biçimde mevzulara bağlı olduğu, hem de tasarımın saatler ve haftalar alan bir süreç olduğu ve bu alanda teknoloji eksikliği gerçeğinden yola çıkılarak Myth kuruldu. Myth’in iyi mi çalıştığını, ne işe yaradığını kurucu Özgecan Üstgül, şöyleki konu alıyor:
“Myth.Ai web tabanlı bir yazılım, üyelik modeliyle etkinlik gösteriyor. Şu anda yalnız B2B olarak kurum kanalına odaklanıyoruz. Bir görsel desen/tasarım/esin fotoğrafı yüklenerek, bu görsele bakılırsa yüzlerce değişik desen tasarımını saniyeler içinde üretiyoruz. Beğenilenleri makina öğrenimiyle öğrenen algoritmalarla kurumlara yönelik modeller çıkarıyoruz. Ek olarak yoldam transferi, renk benzer biçimde özelliklerle de desene Van Gogh yada Missoni benzer biçimde yoldam transferleri yaparak benzersiz hale getirebilirsiniz.
Böylece desen tasarım süreci saatlerden saniyelere düşerek, tasarımcının verimliliği artarken, şirketlerin alan kişi memnuniyeti artıyor. Ek olarak en mühim faydalardan biri, şirketlerin karbon ayak izini ortadan kaldırıyoruz. Kısaca fizyolojik numune üretim sürecini dijitalleştiriyoruz. Böylece hammadde kullanımı, su, enerji ve süre kullanımını, sıfır atık felsefesiyle minimuma indiriyoruz.”
Özgecan Üstgül
Farkı, bir imajdan bağımsız vektörel tasarımlar
Üretken Suni Zeka Araçları (Midjourney, Dall-E vb.), belirli görsellerden beslenerek yeni bir görsel geliştiriyor. Alan spesifik görsel ve tasarım geliştirmede, algoritma benzersiz ve dijital olarak anonim olmayan bir tasarım ortaya çıkarıyor. Myth Kurucusu Özgecan Üstgül, bu süreci şöyleki açıklıyor:
“Suni zeka algoritması ile herhangi bir imajdan benzersiz vektörel tasarımlar oluşturulurken bu tasarımların beğenilme ya da beğenilmeme oranlarına bakılırsa makine öğrenimi ile suni zeka algoritmaları besleniyor. Open AI ile tasarım meydana getiren şirketlerden en büyük farkı, herhangi bir veri tabanıyla emek vermeden, desene uygun tasarımları saniyeler için yüksek çözünürlükte, kullanıma hazır formatta üretmesi. Uzmanlığımız tekstil alanında eksikliğini gördüğümüz ve fikirden başka bir teknoloji şirketi doğduğu için tekstil alanındaki pazar büyüklüğünden bahsedebiliriz. 1 trilyon dolar olan tekstil pazar büyüklüğündeki 2022 yılındaki desenli pazar oranı 23.4 milyar dolar. Doğal ki tasarım, yalnız tekstil ve moda alanında yok.”
Ayrıca Myth, Endüstri ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü koordinasyonunda çalışan İstanbul Kalkınma Ajansı’nın desteğiyle CES Fuarı’nda kurulan İstanbul Pavilyonu’nda yer edinen 53 girişimden birden biriydi.
Dünyanın ilk suni zeka yasasına azca kaldı
Avrupa Parlamentosu (AP) komiteleri, ChatGPT benzer biçimde çeşitli suni zeka teknolojilerine katı kurallar getirecek yeni yasanın kapsamını geçtiğimiz günlerde belirledi.
Strazburg’da meydana gelen AP İç Piyasa ve Sivil Özgürlükler Komiteleri toplantısında, Avrupa’da suni zekaya yönelik ilk kuralları içeren yasa hazırlıkları görüşüldü.
Komite üyesi milletvekilleri, suni zeka yasası mevzusunda üye ülkelerle yapılacak görüşmelerde, AP’nin pozisyonunu belirleyecek görüşme yetki taslağını oy çokluğuyla kabul etti.
AP üyeleri, Komisyon’un sunmuş olduğu suni zeka yasa tasarısında bazı değişimler yapmış oldu. Taslağa bakılırsa, suni zeka sistemlerinin insanoğlu tarafınca denetlenmesi, fark yapmaması, güvenli, saydam, izlenebilir ve çevre dostu olması gerekecek.
Suni zekaya ortak bir tarif getirilecek. Suni zekaya risk temelli yaklaşım uygulanacak. Suni zekanın oluşturabileceği risk düzeyine bağlı şekilde kurallar değişecek.
İnsanların güvenliği açısından kabul edilemez düzeyde risk içeren suni zeka sistemleri yasaklanacak. Bu kapsama, bilinçaltı yada kasıtlı olarak manipülatif teknikler tatbik eden, insanların güvenlik açıklarını belirleyen ve toplumsal puanlama için kullanılan suni zeka sistemleri de dahil edilecek.
Halka açık alanlarda gerçek zamanlı uzaktan biyometrik tanımlama sistemleri kullanımı yasaklanacak. Biyometrik tanımlama sistemleri, yalnız ciddi suçların kovuşturulmasında hukuki yetkilendirme sonrasında kullanılabilecek.
Cinsiyet, ırk, etnik köken, vatandaşlık durumu, din, siyasal yönelim benzer biçimde kırılgan unsurları kullanan biyometrik sınıflandırma sistemleri yasaklanacak.
Risk analizi
Kolluk kuvvetleri, sınır idareleri, iş bölgeleri ve eğitim kurumları duygu tanımlama sistemleri kullanamayacak.
Yüz tanıma veri tabanları oluşturmak için toplumsal medya yada kapalı dönem kamera kayıtlarından veriler toplanamayacak.
Yüksek risk suni zeka sınıflandırması; insanların sağlığına, güvenliğine, temel haklarına yada çevreye verilen ziyanı içerecek şekilde genişletilecek.
Siyasal kampanyalarda seçmenleri etkilemek için suni zeka sistemleri kullanımı, yüksek risk kategorisine dahil olacak. Büyük toplumsal medya platformlarının kullandıkları sistemler de yüksek risk listesine girecek.
Bu aşamadan sonrasında AP Genel Kurulu’nda oylanacak. Ardıdan AP ve üye ülkeler yasaya son şeklini verecek. Üye ülke başkanlarının sözleşmeyi haziran ayında imzalaması planlanıyor.
AB, iyi mi tedbir alacak?
Genel amaçlı üretken suni zeka araçları… AB, suni zeka sözleşmesi üstünde uzun süredir çalışıyordu sadece ChatGPT’nin kamuoyuna açılması ve pek fazlaca uygulamaya entegre olmasıyla yeni riskler ortaya çıkmış oldu. AB’nin bu aşamada iyi mi önlemler alacağı merak mevzusuydu.
Taslağa bakılırsa GPT’lerden fazladan şeffaflık isteniyor. Kısaca modelin yasadışı içerik üretmeyecek şekilde tasarlanması ve modelin eğitilirken telif hakları kurallarına uyulması gerekiyor.
Öteki taraftan GPT’lerin yol açmış olduğu telif hakları sorununa çözüm getiriyor. Zira pek fazlaca kişinin metinden görsel geliştiren sitelere telif haklarını ihlal ettikleri sebebi öne sürülerek dava açtıkları belirtiliyor. Bu gelişmelerin önüne geçmek amacıyla telif hakkı doğan kişilere bu hakların verilmesi isteniyor.
