Geçtiğimiz haftalara kadar işlem hacmi bakımından dünyanın en büyük ve en güvenilir kripto para borsalarından olan FTX, gerçekleştirdiği yanlış iş uygulamalarının ifşasından sonrasında kullanıcılarına para çekme mevzusunda problem çıkarmaya başlayarak iflasını deklare etti. Yatırımcı fonlarını kendi çıkarlarına kullanan borsanın bu fonları geri ödeyecek tutara haiz olmaması, tüm kripto para borsalarına karşı süratli bir itimat yitirilmesine yol açtı. Usul Ventures & Danışmanlık’tan Avukat Kaan Özçelik, güncel haberler ışığında kripto para borsalarını ve yatırımcı güvenliğini inceleyerek yeni regülasyonların yolda bulunduğunu belirtti. Denetime doğal olarak olmayan borsalar içinse FTX örneğine benzer kayıpların yaşanabileceğini bilhassa altını çizdi.
Geçtiğimiz haftalarda usulsüz işlem haberleri çıkan FTX borsası kripto marketi eksi yönde etkiledikten sonrasında piyasalardaki güvensizlik hissini artırdı ve ivmelenen bir düşüşe niçin oldu. Ana para piyasası hukuku ve kripto para hukuku mevzusundaki uzmanlığı ile piyasalardaki anlık hareketleri yakından takip ettiğini belirten Avukat Kaan Özçelik, milyarlarca dolarlık sermayenin kaybolmasına dikkat çekerken, giderek dijitalleşen dünyada kripto para kullanımının kaçınılmaz bulunduğunu, fakat bu tip problemlerle tekrar karşılaşmamak adına yatırımcıların borsa seçiminde bilhassa dikkatli olması icap ettiğini söyleyerek borsalarda beklenen regülasyon ilkelerine açıklık getirdi.
“Kripto para borsalarının ciddi denetimlerle karşılaşması artık kaçınılmaz”
Son günlerde FTX borsasının iflası ile düşüş fitilinin ve güvensizlik ortamının bir süre daha devam edeceğini belirten Özçelik, oluşan itimat krizinin sonuçlarının hemen hemen tam anlamıyla anlaşılmadığına dikkat çekti. Usulsüz işlemler ve likidite problemlerinin tüm kripto para borsaları açısından büyük bir tehdit unsuru yarattığını vurgulayarak krizin aşılmasındaki temel adımın regülasyon bulunduğunu şu şekilde deklare etti:
“Kripto para borsalarının emek harcama mantığı bir çok süre geleneksel borsalar ile kıyaslanır fakat borsalarının temel farkı finansal krizleri atlatma şekillerinden anlaşılabilir. Nitekim borsalar, sık denetlenir. Kripto para borsaları ise herhangi bir merkezden bağımsız emek harcama fikrine dayandığından, neredeyse asla denetleme görmeden yatırımcıların kripto para ticareti yapmasına aracı olur. Dizgesel olarak merkezden bağımsız işleyen kripto para borsalarının regüle edilmeden lüzumlu itimat ortamını sağlaması ise ne yazık ki mümkün değil. FTX örneğinde de görüldüğü şeklinde, yatırımcıların ciddi zarara uğramaması tüm kripto para borsalarının daha ciddi ve sağlam düzenlemelere doğal olarak tutulması artık kaçınılmaz olmuş durumda.”
“Şeffaflık ve kullanıcı varlıklarının takip edilmesi beklenen ilk mühim denetimler içinde”
Avukat Özçelik; düzenlenen piyasalarda bilhassa stable coinlerde kullanıcı varlıklarının güvence hesaplarında saklanmasının, yatırımcılara FTX borsasındakine benzer krizler yaşamaması adına mühim bir avantaj sağlayacağını belirtmekle beraber, denetimlerin her halükarda lüzumlu bulunduğunu şu şekilde özetledi: “Kripto para piyasalarında kalıcı bir pozitif etkilenme için ilk olarak kaybedilen güvenin kazanılması lüzumlu. Bu aşamada ilkin kanun koyucuya sonrasında da borsalara büyük iş düşüyor. Benzer problemlerin tekrar tekrarlanmaması için daha ciddi denetimlerin uygulanması icap ettiğini korumak için çaba sarfeden yatırımcı sayısı da artmış durumda ve pek oldukça üst düzey yöneticinin bu konudaki emek harcamaları hızlandırdığı biliniyor. Gelecekte kripto para borsalarının bilhassa şeffaflık ve kullanıcı varlıklarının izlenmesi şeklinde mevzularda ciddi denetimlerle karşılaşması lüzumlu. Yatırımcı varlıklarının SPK tarafınca lisanslandırılan ve denetlenen kurumlar tarafınca ve maksimum oranda güvence hesabında saklanması ve bu verilerin saydam bir şekilde yayınlanması gerekiyor. Sonucunda hızla gelişen teknolojinin merkeziyetsiz olduğu, piyasaların bir merkezin denetimi altında bulunması gerektiği anlayışı hepimiz tarafınca kabul edilmeye başlandı. Teknoloji merkeziyetsiz fakat piyasalara merkezi denetim koşul.”
