Rekolte tahmini ve zirai analiz yapan algoritma

PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER Kurucuları Emre Tunalı, Sinan Öz, R. Caner Çalık, Aselsan’da beraber mühendis olarak çalışırken, aniden kendilerini ileri teknolojiyle ziraat arazisi tespiti yaparken bulmuşlar. Agrovisio, en rahat haliyle uydu ve drone görüntülerini işleyerek tarla ölçeğinden ulusal ölçeğe kadar arazi analizi yapıyor. Peki bu iş niçin mühim? Bu görüntülerden iyi mi faydalar çıkabilir? Kuruculardan Emre Tunalı, konu alıyor:

“Ziraat alanlarını uydu ve drone görüntüleri kullanarak yıl süresince gözlemliyor, patentli suni zekâ algoritmalarımızla çiftçilere ve ziraat işletmelerine risklerini yönetmede, karlılıklarını artırmada destek oluyoruz. Ekili alan tespiti, toplam ürün tahmini, hasat tespiti, gelişim takip edeni analizlerimiz ile sürem içinde makro ölçekte tarımsal arza dair ürettiğimiz verilerin yanı sıra; çözümümüz erken uyarı sistemi şeklinde emek vererek sorunlu noktalara çiftçinin müdahalesine imkân veriyor. Tarla tarla nebat sağlığı, su stresi, gübreleme ihtiyacını kesintisiz takip ederek ürün kayıplarının önüne geçiyor, karlılığı artırıyor ve sürdürülebilir tarıma destek oluyoruz. Hedefimiz çiftçilere ve ziraat işletmelerine yüksek teknolojili tarımsal üretim araçlarını uygun maliyetlerle sağlayarak sürdürülebilir tarımı desteklemek.”

Çiftçiler ve ziraat işletmelerinin Agrovisio’yu bir karar destek ve sistemi olarak kullandığını belirten Emre Tunalı, girişimin temel hedefinin “ürün kayıplarının önüne geçerek hasatları verimli kılmak, kârlılığı çoğaltmak” bulunduğunu söylüyor.

ÜRETİM MALİYETİ DÜŞÜYOR

Eskiden ziraatçi ve işletmelerin ürün takibini sık sık gerçekleştirdikleri saha ziyaretleriyle sağladığını, sadece tüm tarlaları çoğunlukla ve tekrarlı olarak ziyaret etmeleri bir tek ulaşım bile düşünüldüğünde üretim maliyetini artırdığı tespitini meydana getiren Emre Tunalı, şöyleki konuşuyor: “Ek olarak geniş alanlarda meydana getirilen denetimlerde boylanan ürünler, tarlanın iç kısımlarındaki sorunların çoğunlukla gözden kaçırılmasına sebep oluyordu. Uydudan gözlem kabiliyeti ile beraber geniş alanları devamlı ve tüm noktalarda detaylı olarak taranıyor ve takımlar sorunlu bölgelere nokta atışıyla yönlendirilerek maliyet ve iş gücünden tutum ediliyor; riskler veriye dayalı yönetiliyor. Üretim esnasında hava durumu ve ürün gelişimi ile ilgili ikazlar yardımıyla üreticiler risklerini daha doğru tahmin edebiliyor; ürün kayıplarının önüne geçiyor. Çiftçilerimiz tarlasında yaşamış olduğu sorunları zirai uzmanlara danışarak, doğru ziraat pratiklerini hayata geçiriyor. Mobil uygulama yardımıyla tarlasına yapmış olduğu yatırımlarını, giderlerini ve kazançlarını kaydederek; sezonlar boyu finansal durumunu takip edebiliyor, kar-zarar dengesini sezonlar süresince veriye dayalı olarak yönetebiliyor.”

REKOLTE TAHMİNİ YAPIYOR

Agrovisio Türkiye’de ilk kere kendi patentli algoritmaları, yazılımı ve altyapısı ile global ölçekte uygulanabilir uydu tabanlı zirai analizler sunan bir girişim.

Öğrenme algoritmalarıyla ürünlerin olması ihtiyaç duyulan gelişimlerini modelleyen Agrovisio, her yıl 500 binin üstünde yeni parselle bu modeli güncelliyor. Böylece hangi ürünün hangi dönemde uydudan iyi mi görünmesi icap ettiğini biliyor ve mevcut durumu olması ihtiyaç duyulan ile karşılaştırarak çözümleme ve ikazları kullanıcılara iletiyor.

Analizleri web platformu ve mobil uygulama vesilesiyle SaaS modeliyle senelik üyelikler şeklinde sunuyor. Üretim sezonunda çiftçilere tarımsal ürün takip edeni servisi sunarken, hasat sezonunda ziraat ürünü alıcılarına hasat takip servisi sunuyor. Üretimin minimumda olduğu kış dönemindeyse istatistik kurumları ve kamu kuruluşlarına makro üretim verilerini sunuyor.

Agrovisio kurucularından Emre Tunalı, sistemin özelliklerini “Platformumuz tamamen bizlere ilişkin olduğundan değişik uydu görüntülerini ve drone’ları aynı anda kullanabiliyoruz. Bu da bağımsız veri kaynaklarıyla değişik bütçelere uygun servis vermemizi sağlıyor. Sunduğumuz analizlerde tarlayı geçmiş üç senenin verisini kullanarak değerlendiriyor ve tarlanızın karakteristiğine hususi olarak yorumlamalar yapıyoruz. Agrovisio’da görüntü yorumlarının yanında tehlikeli sonuç durumlar için ürettiğimiz alarmlar yardımıyla, sorunların gözden kaçma ihtimalini en aza indiriyoruz” şeklinde konu alıyor.

Agrovisio kurucularından Emre Tunalı: “Ziraat alanlarının bu kadar süratli azaldığı, yüzleşmekte olduğumuz iklim krizinin bu denli derinleştiği, tarımsal girdi fiyatlarının devamlı arttığı bir dönemde, artan nüfusun ihtiyacını karşılamak için teknoloji ile iç içe bir üretim haricinde başka bir çaremiz de yok. Bu aşamada sürdürülebilir, gözlemlenebilir ve öngörülebilir tarımsal üretim pratiklerini destekleyen dijital çözümler, tehlikeli sonuç bir hale gelmiş durumda. Senelik 2.2 milyar ABD doları olan bu pazarın senelik gelişme oranı yüzde15.”

*****

Bu otelde sulamayı suni zekâ yapıyor

Corendon Playa Kemer, 2023 yaz sezonunda, suni zekâ ile etkin sulama yöntemini hayata geçiriyor. Bu proje ile peyzaj alanlarında entegre ve bağımsız çalışabilen suni zekâ yardımıyla su tüketimini ortalama yüzde 50 azaltmayı hedefliyor.

Ağırlıklı olarak ziraat alanlarında kullanılan su yönetimi ve kablosuz sulama otomasyonu, sensörler vesilesiyle etkili kök bölgesini tanımlıyor. Dijital sulama teknolojisi ile yeşil alanların kafi su ve gübre ile buluşmasını sağlıyor. Suyun yanı sıra elektrik tüketimi ve gübre tasarrufu da sağlayarak verimliliği maksimize ediyor.

Böylece Corendon Playa Kemer, “Sürdürülebilir Gezim” kapsamında hayata geçirdiği proje ile Türkiye’de suni zekâ teknolojisinin sulama alanında uygulanmış olduğu ilk otel oldu.

*****

300 milyon iş 10 yıl içinde yok olacak

Metni metne-görsele-ses-videoya dönüştüren suni zekâlı araçlar (Generative AI), küresel ekonomileri değiştiriyor. Bu değişimin, dünyanın en gelişmiş iki kıtasında en oldukca hissedileceği belirtiliyor.

Goldman Sachs’ın yapmış olduğu araştırmaya bakılırsa, ChatGPT şeklinde Generative AI, doğrusu üretken suni zekâ sistemlerinin Küresel Gayri Safi Ulusal Hasıla’da 10 yıl içinde yüzde 7’lik bir katkısı olacak. Sadece ABD ve Euro Bölgesi’nde 300 milyon tam zamanlı çalışanın otomasyonun bu yeni versiyonuna kurban verilmesi gerekecek. Araştırmaya bakılırsa, bazı işler “gereksiz” duracak.

İngiliz Financial Times gazetesinde yer edinen değerlendirmeye bakılırsa, bu teknoloji, tahmin edilmiş olduğu şeklinde ilerlese bilhassa büyük ekonomilerin iş gücü pazarında büyük bir tesiri olacak. Hukukçular ile yönetim pozisyonlarındaki işlerin en oldukca etkileneceği tahminleri yapılıyor.

Bu işlerin ilk olarak Şimal ABD ve AB’nin büyük devletlerinde yok olmaya başlayacağını, öteki taraftan fizyolojik ve ofis dışındaki (outdoor) işlerin daha azca etkileneceğini söylemek mümkün.