Oxford Lisesi saldırganının 45 yaşındaki anası Jennifer Crumbley, ebeveynin çocuğunun ölümcül eylemlerinden görevli olup olmadığını değerlendiren ve iki hafta devam eden duruşmaların peşinden ‘taksirle insan öldürmekten’ suçlu bulunmuş oldu.
30 Kasım 2021’de meydana gelen Oxford Lisesi saldırısında oğlu Ethan Crumbley dört öğrenciyi öldürmüş, altı talebe ve bir öğretmeni yaralamıştı.
O tarihte 15 yaşlarında olan Ethan Crumbley bir erişkin olarak yargılandı; bir kez ölüme sebebiyet veren terör suçunu, dört kez katliam suçunu ve öteki 19 suçlamayı kabul etti. Geçen yıl şartlı tahliye olmaksızın yaşam boyu hapis cezasına çarptırıldı. Avukatları susma hakkını kullanacağını söylediği için annesinin duruşmasında ifade vermedi.
Oakland County jürisi, Crumbley’i 14 yaşındaki Hana St. Juliana, 16 yaşındaki Tate Myre, 17 yaşındaki Madisyn Baldwin ve 17 yaşındaki Justin Shilling’in ölümünde suçlu bulmadan ilkin ortalama 11 saat süresince görüşme etti.
Jennifer Crumbley’in 9 Nisan’da açıklanacak cezanın peşinden yargı giymesi öngörülüyor. Basının aktardığı bilgiye nazaran 15 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya.
Bireysel silahlanma karşıtı sivil cemiyet müesseselerinin yakından takip etmiş olduğu davada Crumbley, ABD’de çocuğunun gerçekleştirdiği silahlı saldırıda ‘taksirle öldürmek’ ile suçlanan ilk ebeveyn oldu.
Jennifer Crumbley’in 47 yaşındaki eşi James Crumbley de aynı suçlamalarla yargılanıyor ve Mart ayında mahkemeye çıkması umut ediliyor. Aslen Crumbley çifti Aralık 2021’de suçlanmış ve beraber yargılanmaları planlanmıştı. Sadece müdafa ekibinin Jennifer Crumbley’in kocasını suçlamayı planladığını öğrenmesinin peşinden davalar ayrıldı.
Washington Post’un aktardığı bilgiye ilk kez bir anne ve babanın evlatlarının işlediği suçla bağlantılı olarak bu kadar ciddi yasal yaptırımlarla karşı karşıya. Hukuk analistleri, benzerlikler göz önüne alındığında, annenin davasındaki kararın babanın yaklaşan yargı süreci hakkında mühim bir işaret bulunduğunu düşünüyor. Gene de bu tamamen ayrı bir duruşma; kısaca değişik bir jüri, tanıklar ve hatta deliller yer alacak.
Jennifer Crumbley duruşmasında kanıt olarak sunulan esas unsurlar ve iddialar, bazı mühim farklılıklar olmakla beraber, her iki ebeveyn için de büyük seviyede aynı. Crumbley çifti oğullarına ‘Noel hediyesi olarak bir alev ateş tabanca’ satın aldı ve ek olarak onu birçok kez poligona götürdü.
Ethan’ın mesajlarına ve günlük kayıtlarına nazaran, her ikisi de onun ruhsal sorunlarını ve yardım taleplerini görmezden geliyordu. Ek olarak oğullarının bir kağıda çizdiği tabanca ve kanlar içinde bir insanoğlunun yer almış olduğu rahatsız edici resimlerden haberdarlardı. Saldırganın çizimlerinde, “Düşünceler durmayacak. Bana yardım edin. Hayatım işe yaramaz. Her yerde kan var ve dünya öldü ifadeleri” yer alıyordu.
Saldırıdan sonrasında anne ve baba firar etti
Oxford Lisesi danışmanı Shawn Hopkins, olayın gerçekleştiği gün Crumbley ailesini matematik ödevindeki sertlik içeren çizim ve yazıları görüşmek suretiyle okula çağırdığında saldırganın cinayetten ziyade intihar eğilimi gösterdiğinden endişelendiğini açıkladı. CNN’in aktardığı bilgiye göre çift bu görüşmede oğullarını eve götürmeye yanaşmadı; ruhsal problemlerinden ve yeni silahından bahsetmedi.
Crumbley’nin duruşmasında jüri ilk kez ebeveynlerden birinin eylemleri hakkında konuştuğunu duydu. İspat yükümlülüğü iddia makamında olduğundan savunmanın bir kanıt sunması gerekmezken, müdafa avukatı Smith, Crumbley’i şahit olarak çağırdı.
Anne Crumbley kürsüden, savcılığın kendisini oğlunun yardım taleplerini görmezden gelen ihmalkâr ve mesafeli bir anne olarak gösteren söylemine karşı çıktı. Oğlunun daha ilkin başının asla belaya girmediğini, büyükannesinin vefatı, köpeğinin ölümü ve tek arkadaşının taşınmasıyla savaşım ettiğini söylemiş oldu. Oğlunun evde şeytanlar ve halüsinasyonlar gördüğüne dair mesajlarını ise 1920’lerden kalma evlerinde hayalet olduğuna dair aile içinde süregelen bir latife olarak yorumladığını altını çizdi.
Ek olarak oğlunun notlarını takip ettiğini, okuldan eve ne süre geldiğini yakından izlediğini sadece hususi günlüğünü ve (daha şiddetli, rahatsız edici düşüncelerini paylaşmış olduğu) mesajlaşmalarını okumadığını söylemiş oldu. Ona nazaran oğlu pandemiyle savaşım etmişti ve üniversite de dahil olmak suretiyle geleceği mevzusunda endişeliydi. İfadesinde “Bir psikiyatriste gitmesi icap ettiğini hissettiğim düzeyde sorunlu değildi” dedi.
Crumbley, olayın yaşandığı sabah meydana getirilen danışman toplantısında endişelendiğini sadece danışman ve okul müdürü benzer biçimde kendilerinin de ruhsal sıkıntılarla karşı karşıya olduklarını düşündüğünü söyledi.
İfadesinde silahın kilitli bulunduğunu ve yatak odalarındaki mermilerden ayrı bir yerde saklandığını belirten Crumbley, bu toplantı esnasında yeni ‘hediyeden’ ve oğullarının kısa sürede bir atış poligonuna gittiğinden bahsetmedi.
Okuldaki toplatı sonrası Ethan Crumbley sınıfa geri dönmek istedi. O ve kocası da işe dönmeleri icap ettiğini söylemiş oldu. Ne ailesi ne de okul mensubu, sınıfa geri gönderilmeden ilkin saldırganın sırt çantasını arama gereği duymadı. Ortalama iki saat sonrasında kayıtlara ‘Oxford Lisesi katliamı’ olarak geçen silahlı hücum gerçekleşti.
Saldırıdan sonrasında anne ve baba kent dışına firar etti ve Detroit’teki bir depoya gece geç saatlerde meydana getirilen baskınla yakalandı.
Baba James Crumbley davası 5 Mart’ta başlamış olacak
Jennifer Crumbley’in mahkumiyeti, tabanca sahibi anne-babalar için için mühim sonuçlar doğurabilir. En o kadar da eşi James Crumbley için.
Genel olarak savcılık baba James Crumbley’i oğluna tabanca verdiği, ona uygun ruhsal tedaviyi sağlamadığı ve çekince sinyallerine karşın başkalarını riskler mevzusunda uyarmadığı için suçluyor.
Michigan Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde klinik hukuk profesörü olan Frank Vandervort, annelerin çocuk bakımı mevzusunda babalardan daha yüksek standartlarla karşı karşıya bulunduğunu ve anne ve babaların iyi mi davranması gerektiğine dair cinsiyete dayalı beklentiler bulunduğunu söylüyor. “Anneleri evlatların bakıcısı ve görevli kişiler olarak düşünme eğilimindeyiz. Bu mevzuda uzun bir yol kat ettik fakat çocuk yetiştirme mevzusunda hâlâ altta yatan bir cinsiyetçilik var” diye ekliyor.
Makbuzlara nazaran Sig Sauer 9mm alev ateş silahı satın alan ebeveyn James Crumbley’di. Jennifer Crumbley de silaha erişmesine izin verdiği için eşini suçladı.
Bu davanın seyrini etkileyecek oldukça mühim bir husus olarak öne çıkıyor. Ek olarak dava büyük seviyede çiftin evlatlarının ruhsal sorunları hakkında ne bildiğine dayanıyor. Uzmanlara nazaran bazı kanıtlar James Crumbley için geçerli olmayabilir. Mesela, Jennifer Crumbley silahlı saldırıdan bigün ilkin bir okul yetkilisinden Ethan’ın telefonunda ‘mermi aradığını’ öğrenen ebeveyndi. Hemen sonra oğluna şu mesajı attı: “LOL sana kızgın değilim. Yakalanmamayı öğrenmelisin.”
James Crumbley de eşi benzer biçimde vakaları kendi açısından anlatmak için kürsüye çıkacak mı? O da eşi benzer biçimde silahlı hücum için (okulu, eşini, oğlunu) başkalarını suçlayacak mı? Bu kilit sorular, davadaki avukatların gösterim yasağı sebebiyle şu aşamada cevaplanamıyor. Davanın ilk duruşmasının 5 Mart’ta başlaması umut ediliyor.
Washington Post ve CNN haberlerinden derlendi.