Offset Nedir

Özellikle büyük çaplı savunma sanayi ihalelerinde uygulanan karşılıklı satın almadır. Offset esasen bir dengeleme işlemi olduğundan, offset anlaşmalarından kaynaklanan ticari işlemlere “dengeleyici ticaret” denilebilir. Offset işleminde karşı satın alma, sadece mal satın almayı değil, döviz geliri yaratıcı faaliyetleri de kapsar. Bunlar arasında en çok karşılaşılanlar uluslararası pazarlama yardımı, yabancı sermaye yatırımları ve teknoloji transferidir. Offset anlaşmalarına, savaş gemileri, uydular, nükleer santraller gibi yüksek teknoloji gerektiren mallar girer.
Offset işlemleri, malzeme satışı ile alıcı ülke açısından sebep olunan döviz kaybını dolaylı yollarla telafi ederken belirli büyüklükte döviz getirisi sağlar. Bu getiri doğrudan döviz kazancı olabileceği gibi döviz kaybından kazanç da olabilir. Sağlanan toplam döviz kazancının malzeme ithalatı ile kaybedilen toplam döviz miktarına offset taahhüt oranı denir. Ancak, offset taahhüt oranı, sağlanan karşılık paketini değerlendirmenin tek başına bir göstergesi değildir.
Bu tür satışlar, ithalatçı ülkenin rezervlerini sarsacak ölçüde büyük döviz ödemeleri gerektirdiğinden, alıcı ülkenin döviz baskısını hafifletmek yani dengelemek üzere, söz konusu ülkeye döviz kazandırma veya döviz tasarrufu konusunda yardımcı olma koşuluna bağlanır. Örneğin, Mc Donell Douglas, Japon Hava Kuvvetleri’ne F-15 uçakları satarken, Japon firmalarına askeri uçak yapımını öğretmiş ve böylece
istihdamın artırılması ve parasal maliyetlerin azaltılması ile ithalatın dengelenmesine çalışılmıştır.