Ne zamandan beri çatal ve kaşık kullanıyoruz
Avrupa’da Rönesans başlangıcına, öteki bir deyişle insanların titizliğin ve temizliğin farkına varmalarına kadar, tüm bir tarih süresince yiyecek yerken eller kullanıldı. Doğal bunun da bir adabı vardı. Yiyecek yerken kullanılan parmak sayısı o kişinin statüsünü gösteriyordu. Normal insanoğlu beş parmaklarını kullanırlarken asiller üç parmaklarını -yüzük parmağı kesinlikle kullanılmadan- kullanıyorlardı.
Aslına bakarsak Latince çatal anlamına gelen kelime, çiftçilerin hasadı havaya atıp savurmada kullandıkları dev çatalların isminden türemiştir. Bunların oldukca küçükleri Türkiye’de Çatal Höyük’de meydana getirilen kazılarda bulunmuş fakat ne işe yaradıkları, milattan 400 yıl öncesinde sofralarda yiyecek yemede kullanılıp kullanılmadıkları tam anlaşılamamıştır.
Çatal mevzusunda kati malum bir şey, ilk kez 11. yüzyılda Toskana’da (İtalya) ortaya çıktığıdır. İki uçlu olan bu çatallara insanoğlu “Tanrının bahşettiği yiyecek gene Tanrının verdiği parmaklarla yenilebilir” diye şiddetle karşı çıktılar.
İnsanların yüzyıllar boyu devam eden, yiyecek yerken çatal kullanmaya karşı direnme şeklinde tavırların tarihte örneği azdır. 17. Yüzyıla kadar devam eden bu direnmenin bir başka cephesi daha vardı. Yiyeceği bıçakla tutup, ısırarak yemeye alışmış erkekler çatal kullanmayı kadınsı bir davranış olarak görüyorlardı.
Ayrıca Fransız ihtilalinin birazcık öncesinde Fransa’da yavaş yavaş dört uçlu çatallar kullanılmaya başlandı. Zaman içinde çatal kullanmak lüks, soyluluk ve statü göstergesi oldu. Çatalla beraber sofralarda her insan için ayrı tabak ve bardak kullanmak adeti de gelişti, toplumun tüm sınıflarına ve giderek dünyanın öteki yerlerine de yayıldı.
Kaşığın kullanılmaya başlanması ise tarih kadar eskidir. İnsanlar, çatala karşı gösterdikleri direnci kaşığa göstermemişlerdir. Bu, şüphesiz sıvı bir şey içmek için eli kullanmanın iyi bir alternatif olmamasından kaynaklanmıştır.
En eski zamanlara ilişkin kazılarda bile, taş, kemik, ağaç yada madenden yapılmış kaşık yada benzeri şeylere rastlanmaktadır. Kaşıktaki en mühim gelişmeler sapının şeklinde olmuştur.
