Önümüzdeki dönemde Ay’a iniş gerçekleştirmeye hazırlanan bir vasıta, popüler Amerikan giyim şirketi yardımıyla Ay’ın cenup kutup bölgesinde hayatta duracak.
14 Şubat günü Cape Canaveral, Florida’dan SpaceX’in Falcon 9 roketiyle fırlatılması planlanan, Houston’lı Intiuitive Machines firmasının uzay aracı, herhangi bir problem yaşanmazsa 22 Şubat’ta Ay’a inmiş olacak.
NASA’nın sözleşmeli olarak çalmış olduğu firmanın iniş aracı Nova-C, Ay’a indiğinde ortamın soğuğundan korunmak için, Columbia Sportswear şirketi tarafınca meydana getirilen hafifçe ve ısı tutan hususi bir katmanı “giyiyor” olacak. Markanın inovasyondan görevli başkan yardımcısı Haskell Beckham, NASA’nın Apollo periyodu uzay battaniyelerinden esinlenilerek üretilen son teknoloji kumaşıyla hazırlanıyor. Bu hususi kumaş, iniş aracının mühim yakıt tanklarını soğuğa karşı koruyor olacak.
Beckham bu hususi katmanla ilgili olarak “Montlarımıza kullandığımızla birebir aynı materyal. Metalik katman alüminyumdan yapılıyor ve bu alüminyumun üstünde altın pigmentleri barındıran koruyucu bir kaplama var. En altta ise polyesterden kumaş katmanımız bulunuyor” diyor.
NASA, Artemis görevlerine destek olma amaçlı olarak hazırladığı Ticari Ay Yükü Hizmetleri (CLPS) görevlerini, çeşitli yüklenicilere sözleşmeli olarak verdi. Bunlardan biri de Intuitive Machines’in görevi. Bu görevlerle Ay’a çeşitli yükler götürülecek, deneyler yapılacak ve yeni teknolojiler denenecek. Hepsi de 2026 ve sonrasında yapılması planlanan insanlı Ay yolculukları için.
Daha şimdiden Astrobotic Technologies’in görevindeki Peregrine Ay’a iniş aracı, uzayda 10 gün geçirdi sadece hedefi olan Ay yörüngesine oturamadı.
Bu sırada dünyanın değişik ülkelerinin de Ay’a yarışı sürüyor. Son olarak Japon uzay ajansı JAXA’nın aracı 20 Ocak’ta tepetaklak şekilde Ay’a inmeyi başarı, sadece şimdi de güç üretme mevzusunda problemler yaşıyor.
Ay’a inmek ne kadar sıkıntılı olsa da, NASA bu sözleşmeli görevlerin çoğunun başarısız olmasına hazırlıklı durumda. Sadece ajans, bu ticari görevlerin eninde sonunda Ay’dan Mars’a giden yolu açacağı yönünda iyimser.
Intuitive Machines’in IM-1 görevi, Ay’daki Malapert A kraterine inmeyi hedefliyor. Alan Ay’ın cenup kutbundan ortalama 320 kilometre uzakta ve Ay’ın en soğuk yerlerinden biri.
Belirtilene gore Intuitive Machines en başlangıcında Columbia Sportswear’a yalnız uzay gemisinin yanında logo koymak için sponsorluk anlaşması amacıyla teklif götürmüş. Sadece 2021’de gerçekleşen görüşmeler süratli bir halde Intuitive Machines’in Columbia’nın patentli Omni-Heat Infinity materyalini kullanabileceğini farketmesiyle beraber bir işbirliğine dönüşmüş.
Columbia materyali Portland’daki laboratuvarlarında kontrol ederek, uzayın vakumuna ve Ay’daki 250°C ve -250°C arası sıcaklıklara dayanabileceğinden güvenilir olmuş.
“Montlarımızda kullandığımızla birebir aynı materyal.”
Columbia’nın ürettiği materyal, NASA’nın uzay battaniyeleriyle (parlak altın renkteki folyolardan bahsediyoruz) aynı mantıkla çalışıyor. Kumaş içindeki ince metal katmanla kişinin sıcaklığını yansıtıyor. Kumaşın üstünde yer edinen ince metal alanlar, kişinin vücut sıcaklığını yansıtıyor. Bu metalik yapıların arasındaki kumaş alan da hava akışına olanak sağlıyor.
İşbirliği Columbia açısından da yararlı olmuşa benziyor. O şekilde ki şirket bu yeni işbirliğinden esin alarak teknolojisini daha da ileriye taşımış. Mühendisler oldukca katmanlı kumaşlarında metaller arasına polyesterden yapılmış bir ağ koyarak, metallerin ısıyı birbirilerine dokunarak iletmesini engellemiş. Böylece oldukca daha sıcak tutan bir kumaş geliştirebilmişler. Firmanın Arch Rock Double Wall Elite montu da bu teknolojiden yararlanıyor.
Elisha Sauers’ın haberini Özgür Yıldız Türkçeleştirdi.
