Mirasın reddi nasıl olur
İhsan Amca, üç yıldır emeklilik hayatı yaşayan tonton bir amcamız.Geçenlerde icra müdürlüğünden bir ödeme emri alır: Türkiye’nin en büyük bankalarından birine faiziyle birlikte 579 bin euro ödemesi yazılıdır.
İhsan Amca şaşırır kalır. Şimdiye kadar ne kendisi, ne de eşi Zeynep Teyze ve çocukları bu bankadan kredi çekmemiş. Diğer bankalardan çektikleri krediler de zaten ödenmiş. Euro ile hiç işleri olmamış!
İhsan Amca’ya tabii ki yardımcı olacağız. Hemen ödeme emrini gönderen icra müdürlüğüne gidip icra takip dosyasını incelettik. Bankayla da iletişime geçip, avukatla da görüştük.
Meseleyi anladık ve sorduk: İhsan Amca, senin Selim diye bir amcan var mı? İhsan Amca şaşırdı: “Evet, var! Ama yıllardır görmeyiz, 30 sene kadar önce Almanya’ya taşınmıştı, bir daha gelmedi. Orada bir Alman ile evlendiğini, bir kızı olduğunu biliyoruz, ama bu güne kadar ne onlar bizi aradı, ne de biz onları. Hatta birkaç kere Türkiye’ye tatile bile gelmişler ama hiç görüşmedik! Geçen sene öldüğünü duymuştum ama Almanya’da defnedildiğinden cenazesine gidememiştim.”
Evet İhsan Amca, önce başın sağ olsun, Selim Amca geçen sene Almanya’da vefat etmiş! Daha da üzücü olan, 4 sene önce kızı trafik kazasında ölmüş, bunun getirdiği acı hem kendisinde hem eşinde psikolojik sorunlara neden olmuş, 2 sene önce boşanmışlar.
İhsan Amca bu kadar üzücü haberi birden almanın verdiği üzüntüyle biraz soluklandı, sonra toparlandı ve bana sordu: “Hocam sizden bir icra ödeme emriyle ilgili bilgi rica ettim, siz benim amcamın ölümünden ve boşanmasından bahsettiniz. Bana gelen 579 bin euro borçla ne ilgisi var anlamadım!”
Maalesef var İhsan Amca, bu 579 bin euro borç, amcandan miras!
İhsan Amca şaşırıp kaldı ama bu borçtan ölen Selim’in mirasçısı olarak sorumlu.
Çünkü Selim Amca’nın yasal mirasçısı olması gereken kızı hayatta değil. Selim Amca’dan önce ölmüş. Eşi de daha önceden boşandığı için, zaten yasal mirasçı değil.
Senin ve Selim Amca’nın anne ve babası, yani senin büyük baban ve büyük annen de çok daha önce öldüklerinden, Selim Amca’nın kardeşleri yasal mirasçı olur.
Selim Amca’nın kardeşleri ise rahmetlik senin baban ve Ayşe Hala’n değil mi? İkisi de çoktan vefat ettiğinden, şimdi sen ve Ayşe Hala’nın çocukları, dayıları olan Selim Amca’nın yasal mirasçıları.
3 ay yasal süre var
İhsan Amca hemen atıldı, “Hah tamam işte, Ayşe Hala’mın çocuklarına da amcamdan kalan borç mirası için ödeme emri gitmiş mi?”
Hayır İhsan Amca, çünkü Ayşe Hala’nın çocukları mirası reddetmişler.
Mirası ret için üç aylık yasal bir süre vardır. Ayşe Hala’nın çocuklarının bu borçtan haberleri olmuş ve üç aylık süre içerisinde sulh hukuk mahkemesine başvurarak Selim Dayı’larının mirasını reddetmişler.
Miras, borcuyla, alacağıyla bir bütündür! Terekeye hem borçlar, hem alacaklar, eldeki mallar ve haklar dâhildir. Sadece alacaklara miras olma, borçlardan sorumlu olmama diye bir durum yoktur.
Artık tek yasal mirasçı da sen olduğundan, Selim Amca’nın borcundan da sen sorumlusun! Çünkü sen 3 aylık yasal süre içerisinde mirası reddetmemişsin. Gerçi üç aylık mirası ret süresi senin için yasal mirasçı olduğunu öğrendiğin andan başlar, ama bunu ispatlayabilirsen!
Hükmen ret
Mirasın reddedilmiş sayılıp sayılmaması için borca batıklık önemli.
Ölen Selim Amca’nın 300 bin euro değerinde yazlığı var ama 579 bin euro da kredi borcu var. Tereke 279 bin euro borca batık. Eğer bir tereke borca batık ise, yani mirasçının arkada bıraktığı borçlar, mallarının değerinden daha fazla ise, kanun mirasçıların mirası hükmen reddettiklerini var sayıyor.
Mirası ret için öngörülen 3 aylık sürenin geçip geçmediği de önemli değil. Bu sebeple sen de kurtardın, Ayşe Hala’nın çocukları gibi üç ay içinde mirası reddetmemiş olsan da Selim Amca’nın borcundan sorumlu değilsin!
Bankanın Selim Amca’dan alacağını mirasçısı olarak senden alması mümkün değil. Yapman gereken tek şey, önce 7 gün içinde ödeme emrine itiraz etmen, sonra da bankaya karşı dava açman. Davanın adı mirasın hükmen reddi davası. Dava, alacaklıların ikamet yerlerindeki asliye hukuk mahkemesinde açılır. Mahkeme terekenin açıkça borca batık olup olmadığını araştırır. Tereke borca batıksa, mirasın hükmen reddedildiğine karar verir.
Ama İhsan Amca bir şey söyleyeyim mi, eğer kazara borçtan haberin olmasaydı ve sen de Selim Amca’nın Bodrum’daki yazlığı sana miras kaldı diye düşünüp mesela emlak vergisini ödeseydin, kiraya verip kira geliri elde etseydin var ya, o zaman yandı gülüm keten helva; mirası borca batık haliyle olduğu gibi kabul etmiş sayılacaktın.
Artık bu davaya da katlanacaksın İhsan Amca, kusura bakma, yapacak bir şey yok!