Serpil Dokurel – PembeNar Özel
Mide:
Yiyecekler ağızda bir miktar parçalanıp öğütüldükten sonra yemek borusu aracılığı ile midemize gelirler. Mide üç ayrı sıra güçlü kas lifi içeren ve iç yüzü mukoza ile kaplı olan bir organdır. Mideye gelen besinleri salgılamış olduğu yüksek asit içerikli sıvı ile karıştırarak güçlü kas lifleri ile iyice yoğurup kimüs dediğimiz çorba haline getirir. Bu yüksek asit içeriği ile besinlerle alınan çoğu mikroorganizmaya karşıda bizleri korumuş olur.
Mide kanseri nedir?
Mide kanseri genellikle mide iç yüzeyinde bulunan mukoza tabakasından meydana gelir ve adenokarsinom olarak isimlendirilirler.
Mide kanseri belirtileri nelerdir?
Mide kanserleri genellikle geç belirti vermektedirler. Mide kanserlerinde kanserin bulunduğu yere göre belirti ve bulgular bir miktar değişiklik gösterse de başlıca belirtileri şunlardır.
Halsizlik, yemek sonrasında şişkinlik hissetme, az miktarda yemek yedikten sonra tok hissetme
Mide yanması ve ağrısı, şiddetli hazımsızlık, mide bulantısı ve kusma, açıklanamayan kilo kaybı
Mide kanseri nedenleri nelerdir?
Çoğu kanserlerde olduğu gibi mide kanserinde de, kanser hücre çekirdeğinde bulunan DNA’sında bir hata (mutasyon) meydana geldiğinde başlar. Bu mutasyon hücrenin kontrolü kaybedip, hızlı büyümesi ve çoğalmasına neden olur. Biriken kanser hücreleri yakındaki yapıları istila edip tümör oluştururlar. Daha sonra, kanser hücreleri vücut geneline yayılmak için tümörden ayrılıp başka dokulara da sıçrayabilir.
Mide kanseri risk faktörleri nelerdir?
Reflü hastalığı olanlarda, şişmanlarda ve sigara içenlerde mide kanseri daha fazla görülmektedir. Tütsülenmiş ve salamura gıdalar açısından zengin beslenme tipleri ile mide kanseri arasında güçlü bir korelasyon bulunmaktadır. Meyve ve sebzeler açısından fakir beslenme tipi. Aflatoksin denen mantarın bulaşmış olduğu gıdaların yenmesi. Ailede mide kanseri öyküsü, helikobakter pilori enfeksiyonu, uzun süreli mide iltihabı, pernisiyöz anemi ve mide polipleri de risk faktörleridir.
Mide kanserini önlemek için neler yapılabilir?
Düzenli egzersiz yapılması, daha fazla meyve ve sebze yenilmesi, sigara içilmemesi, tuzlu ve tütsülenmiş gıda tüketiminin azaltılması mide kanseri riskini azaltmaktadır.
Mide kanseri nasıl teşhis edilir?
İnce bir hortum şeklindeki kamera (endoskopi) ile ağızdan girilerek mide içine girilip direk görüntülenir ve gerekli ise küçük bir doku parçası alınabilir (biyopsi). Ultrason, tomografi ve MR gibi görüntüleme yöntemleri de tanı koymada kullanılabilir.
Mide kanserinin yayılımının (evresinin) belirlenmesi nasıl yapılır?
Evreleme çok önemlidir çünkü tedavi buna göre planlanır. Mide kanserini evrelemek için iyi bir fizik muayeneden sonra çoğunlukla BT ve pozitron emisyon tomografisi (PET) yer alabilir. Gerekli olduğu durumda başka testlerde kullanılabilir. Erken evrede yakalanırsa tedavinin başarılı olma ve kanserden kurtulma şansı daha fazladır.
Mide kanseri tedavi yöntemleri nelerdir?
Mide kanseri için elinizdeki tedavi seçenekleri kanserinizin evresine, genel sağlık durumunuza ve tercihlerinize bağlıdır.
Ameliyat:
Mide kanseri ameliyatının hedefi mide kanserinin tamamının ve mümkünse etrafındaki bir miktar sağlıklı dokunun ve midenin lenfatiklerinin çıkartılmasıdır. Midenin bir bölümünün çıkarılması (subtotal gastrektomi). Tüm midenin çıkarılması (total gastrektomi).
Radyasyon tedavisi: Mide kanserinde, radyasyon tedavisi, tümörün daha kolay çıkarılabilmesi amacıyla tümörü küçültmek için ameliyattan önce kullanılabilir(neoadjuvan radyasyon). Radyasyon tedavisi, midenizin etrafında kalmış olabilecek kanser hücrelerini öldürmek için ameliyattan sonra da kullanılabilmektedir (adjuvan radyasyon).
Kemoterapi:
Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için kimyasalları kullanan bir ilaç tedavisidir. Kemoterapi ilaçları vücut genelinde dolaşarak midenin ötesine yayılmış olabilecek kanser hücrelerini öldürürler. Kemoterapi ameliyattan önce veya sonra kullanılabilir. Kemoterapi sıklıkla radyasyon tedavisiyle birleştirilir.
Hedefe yönelik tedavide kullanılan ilaçlar: Hedefe yönelik tedavi, kanser hücrelerindeki spesifik noktalara saldıran veya bağışıklık sisteminizi kanser hücrelerini öldürmek için yönlendiren ilaçları kullanır (immünoterapi). Hedefe yönelik ilaçlar genellikle standart kemoterapi ilaçları ile birlikte kullanılır.
Destekleyici (palyatif) bakım:
Palyatif bakım, ağrıyı ve ciddi hastalıkların diğer belirtilerini hafifletmeye odaklanmış özel tıbbi bakımdır. Palyatif bakım, ameliyat, kemoterapi veya radyasyon tedavisi gibi agresif tedaviler alınırken kullanılabilir.
Dünya genelinde araştırmacılar, kanseri ortadan kaldırmak için hedefe yönelik tedavilerin etkinliklerini artırmak üzerine yoğunlaşmış durumdalar.
Mide kanserinde yapabileceğimiz iki şey var; birincisi mide kanserine neden olan risk faktörlerinden kendimizi olabildiğince uzak tutmak. İkincisi, belirtiler ortaya çıkar çıkmaz hemen doktora başvurarak erken tanı konulma imkânını yakalamak.