PARA DÜNYA/ BURCU ALDİNÇ The Metropolitan Museum of Art (Met), ABD’nin en büyük ve en fazla ziyaret edilen müzesi. Ve müze, bugünlerde binden fazla eserinin kaçakçılıkla bağlantılı olmasıyla gündemde. Internasyonal Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) ve öteki medya kuruluşları tarafınca hazırlanan raporlara nazaran Met’in koleksiyonundaki minimum bin 109 parça, daha ilkin yağma ve kaçakçılık hükmü giymiş kişilerle ilişkili olarak elde edilmiş. Raporda bu eserlerin yarısından fazlasının hangi ülkelerden iyi mi kaçırıldığını ayrıntılarıyla özetleyen kayıtlar da mevcut.
ICIJ’ye nazaran MET, koleksiyonundaki pek fazlaca eserin, antik eserlerin yağmalanmasına yada kaçakçılığına karışan kişilerle açık bağlantıları da var. Müzede bir zamanlar yasa dışı yollardan antika satan Robert E. Hecht’e ilişkin olan ortalama iki düzine parça var. Müzede ek olarak bir zamanlar Hecht’in ortağı olan ve 1997’de İtalya’da Hect ile beraber görevlendirilen Jonathan P. Rosen’e ilişkin 800’den fazla esere haiz.
İNSAN TİCARETİ SUÇU DA KARIŞMIŞ
Met koleksiyonundaki bir başka 85 parça ise geçen yıl Hindistan’da insan ticareti suçlarından 10 yıl hapis cezasına çarptırılan Subhash Kapoor ile bağlantılı. İnsan ticaretiyle savaşım grubu Eski Eserler Koalisyonu’nun Yönetici Direktörü Tess Davis, ICIJ’ye yapmış olduğu açıklamada “Met, dünyadaki müzelerin gidişatını belirliyor. Ve bu şekilde büyük bir müze bunlara izin veriyorsa, sanat piyasasının geri kalanı için ne umudumuz kalabilir ki” dedi.
MISIR BRONZLARI, YUNAN BÜSTLERİ ELE GEÇİRİLDİ
Met’te son birkaç yılda fazlaca sayıda yüksek profil ele geçirme vakası yaşandı. ICIJ’ye nazaran geçen yıl, Met’in koleksiyonundan Mısır bronzları, Yunan büstleri ve dünyanın her yerinden antik levhalar, miğferler ve heykeller de dahil olmak suretiyle minimum 29 parça ABD’li yetkililer tarafınca ele geçirildi.
KIM KARDASHIAN’IN FOTOĞRAFI ELE VERDİ
Müzedeki eserlerden biri realite yıldızı Kim Kardashian’ın 2019 senesinde Met Gala esnasında çekmiş olduğu bir fotoğrafla ortaya çıktı. Kardashian, 2000 senelik Eski Mısır’a ilişkin altın bir tabutun yanında poz verdi. Met’in eseri, müzeye ihracat lisansının bir taklidini sunan bir satıcıdan satın almış olduğu ortaya çıktı. Mısır’ın iade isteği ve meydana getirilen soruşturanın peşinden tabutun Mısır’dan kaçırmış olduğu ortaya çıktı ve iadesi gerçekleşti.
NEPAL VE KEŞMİR KOLEKSİYONU
Ek olarak Met’in Nepal ve Keşmir koleksiyonları da sual işaretleriyle dolu. Müzede bugüne dek iadesi meydana getirilen ve hala kuşkulu gözlerle bakılan daha pek fazlaca yapıt var. Müze yetkilileri bu mevzuda tüm önlemleri almaya çalıştıklarını ve bu biçim tespit edilen eserleri kendileri geri yolladıklarını söylüyor. Bakalım tüm bu söylentiler ABD’nin en büyük müzesine zarar verecek mi, yoksa reklamın iyisi kötüsü olmaz diyerek ilgiyi arttıracak mı!
