Konaklama vergisi yeni yılda başlıyor

TALHA APAK 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişim Yapılması Hakkında Kanun’la 5/12/2019 tarihinde getirilen ve 14/10/2021 tarihindeki ve 7338 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişim Yapılmasına Dair Kanun’la 1 Ocak 2023 evveliyatına ertelenen Konaklama Vergisi, nihayet yeni yılda uygulamaya girmiş olacak. 14/12/2022 tarihindeki ve 32043 sayılı Resmi Gazete’de “Konaklama Vergisi Uygulama Genel Tebliği” yayımlanmıştır. Tebliğe bakılırsa; Konaklama Vergisi 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecektir. Aylık bir yükümlülük olan konaklama vergisinin ilk beyannamesi 26 Şubat 2023 evveliyatına kadar KDV yönünden bağlı olunan vergi dairesine, KDV mükellefiyeti bulunmayanlarca ise tesisin bulunmuş olduğu yer vergi dairesine beyan edilecektir.

KONAKLAMA VERGİSİNİN KONUSU VE KAPSAMI

Konaklama vergisinin konusunu; otel, motel, dinlence köyü, barıncak, apart otel, misafirhane, kamping, dağ evi, yayla evi şeklinde konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti ile bu hizmetle beraber satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan öteki tüm hizmetler (yeme, içme, aktivite, eğlence hizmetleri ve havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı şeklinde) oluşturmaktadır. Geceleme hizmetinin; sıhhatli yaşam tesisleri, eğlence merkezleri şeklinde tesislerin bünyesinde sunulması vergilendirmeye tesir etmeyecektir.

Tebliğde “konaklama tesisleri” bakımından bir sınırlandırma yapılmamıştır. Bu kapsamda konaklama tesisin; türü, sınıfı, niteliği, ilgili mevzuatta yer edinen tanım ve tanımlamaları ve ilgili mevzuata bakılırsa gezim işletmesi belgesi ve/yada işyeri açma/işletme belgesi olup olmadığına bakılmaksızın, konaklama hizmeti sunan tüm tesislerde verilen yukarıda sayılan hizmetler vergiye tabidir. Ek olarak konaklama vergisinin uygulanmasında hizmetten yararlananın uyruğuna ya da mukimlik durumuna bakılmayacaktır. Bedelin bir kısmının yada tamamının hizmetin sunumundan ilkin yada sonrasında öğrenim edilmesinin yada asla öğrenim edilmemesinin vergiyi doğuran vakaya tesiri yoktur. Ek olarak gerek acenteler üstünden gerekse direkt konaklama tesisleri tarafınca satışa mevzu edilen hizmetlerde, hizmetin konaklayana sunulması ile vergiyi doğuran vaka gerçekleşir.

Konaklama vergisinin mükellefi; konaklama hizmetlerinin sunulmuş olduğu tesisi fiilen işletenlerdir, Konaklama vergisinin matrahı; verginin mevzusuna giren hizmetler karşılığında, KDV hariç, her ne suretle olursa olsun alınan yada bu hizmetler için borçlanılan para, mal ve öteki suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen çıkar, hizmet ve değerler toplamıdır. Buna bakılırsa, konaklama vergisi matrahına KDV dahil edilmeyecektir. Bedelin döviz ile hesaplanması halinde döviz, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihte geçerli olan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üstünden Türk parasına çevrilir. Merkez Bankasınca Resmî Gazete’de duyuru edilmeyen dövizlerin Türk parasına çevrilmesinde vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihteki cari kur esas alınır.

Konaklama vergisinin oranı yüzde 2’dir. Konaklama vergisi, konaklama tesislerince düzenlenen satmaca ve benzeri belgelerde ek olarak gösterilir. Bu vergiden herhangi bir ad altında indirim yapılamaz. Konaklama vergisinde vergilendirme süreci, faaliyette bulunulan takvim yılının birer aylık dönemleridir. Her bir vergilendirme dönemine ilişkin konaklama vergisi, vergilendirme periyodunu takip eden ayın 26’ıncı günü akşamına kadar KDV yönünden bağlı olunan vergi dairesine, KDV mükellefiyeti bulunmayanlarca ise tesisin bulunmuş olduğu yer vergi dairesine beyan edilecektir. Konaklama vergisi, bildiri verme süresi içinde ödenecektir.

UYGULAMADA BAZI SORUNLAR YAŞANABİLİR

Birçok ülkede uzun senelerdir uygulanan konaklama vergisi nihayet vatanımızda de uygulanacak ve ağırlıklı olarak mahalli yönetimler için gelir deposu oluşturacaktır. Oysa bu vergi, Türkiye’de mahalli yönetimlerin üstündeki yükü almaktan ziyade merkezi bütçe geliri olarak konulmuş bir vergi olarak görülmektedir.

Ek olarak, konaklama tesisleri, bazı tur operatörleriyle 2023 kontratlarını evvelde yapmış olabilir ve söz mevzusu hizmetlerin 2023 senesinde verilecek olması ve konaklama vergisinin devreye girmesi halinde iyi mi bir yol izleneceği hemen hemen net olmadığından bazı sıkıntılar yaşanabilecektir. Konaklama bedelinin evvelde (2022 senesinde) öğrenim edilmesi ve hizmetin 2023 senesinde verilecek olması durumunda ise verginin kimden yada iyi mi alınacağı soruları gündeme gelecektir. Dolayısıyla bahsi geçen sorunların sahada mühim karışıklıklara sebebiyet vermesi halinde bu ve benzeri ihtimaller içinde sorunların bir bildiri ile açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Bu problemler çerçevesinde, sektör tarafınca, oranın yüzde 1’e düşürülmesi ve uygulamanın da 2024 yılına ertelenmesi beklentisi bulunmaktadır.