ABD’nin Kaliforniya eyaletinde trafik cezası almak istemiyorsanız, bunun için muhteşem bir yöntem var: Siz vasıta sürmeyin!
Tamam, bu şekilde söyleyince pek mantıklı gelmedi (ya da bir ihtimal oldukça mantıklı geldi), o yüzden birazcık daha açayım: NBC Bay Area‘ya gore, eyaletin mevcut yasaları gereği, kendi kendine giden otomobiller trafik cezasından muaf durumdalar. Bu boşluk, aktivistleri harekete geçirdi ve şimdi bu yasal boşluğun doldurulması ve sürücüsüz araçların daha iyi takip edilmesi için kampanya başlatıldı.
NBC Bay Area’nın araştırma birimi, San Fransisko Polis Şefi Bill Scott’ın, polis memurlarına gönderilmiş olduğu bir nota ulaştı. Bu notta şu ifade içeriyor: “otonom vasıta, sürücüsüz modda işletilirken meydana gelen hareketli trafik ihlalleri (hareketli trafik ihlali, vasıta hareket halinde meydana gelen trafik ihlalleri için kullanılıyor, mesela park ihlali bu tanımın haricinde kalıyor – E.E.) için trafik cezası yazılamaz. Teknoloji hızla gelişiyor ve kimi zaman yasa ve düzenlemeler bu değişikliklere aynı hızda uyum sağlayamıyor.”
San Francisco Standard‘ın Haziran ayındaki bir haberine gore, şehirde otonom araçlara hareketli trafik ihlallerinde ceza yazılmama sebebi, aslen ceza yazılabilecek kimsenin olmaması.
San Fransisko Belediye Ulaşım Dairesi yöneticisi Jeffrey Tumlin, gazeteye şunları söylemiş oldu: “Sahadaki bir polis memurusunuz ve San Fransisko’da daima yaşandığı benzer biçimde bir vasıta, kuralları ihlal etti. Cezayı kime keseceksiniz? Otonom araçlar yasayı çiğnediğinde ne yapılacağına dair düzenlemeler için çalışmamız gerekiyor.”
Devamlı değişen ve gelişen bir teknoloji mevzusunda iyi bir düzenlemeyi hazırlayıp, uygulamak oldukça zor sadece olanaksız değil. Sonuçta Teksas ve Arizona trafik yasalarını yenileyerek, otonom araçlar yasaları çiğnerse, ceza yazılabilmesinin önünü açmış oldu.
Bu yeni not, uygulanan politikada bir değişim benzer biçimde duruyor. 2018 senesinde, sürücüsüz araçtaki yolcuya, otonom aracın işlediği trafik ihlali sebebiyle ceza yazılmıştı, ki bu da en doğru uygulama olmayabilir. İşleri daha da karıştıran başka bir durum da, sürücüsüz araçlara Kaliforniya’da park cezası yazılabiliyor olması, kısaca bu araçlar bir tek hareket halinde yaptıkları ihlallerde ceza almıyor. Doğal “hareket halinde” olmanın bu araçların en oldukça sorun yaşamış olduğu durum bulunduğunu hatırlatalım.
2023 yılı Ağustos ayında, Kaliforniya’da yasa yapıcılar Waymo ve Cruise adlı iki büyük sürücüsüz vasıta şirketinin San Fransisko’da 7/24 taksi hizmeti vermesini onaylamıştı. Yalnız 10 gün sonrasında Cruise şirketinden bir sürücüsüz vasıta, itfaiye aracıyla çarpışmış ve Kaliforniya Motorlu Araçlar Dairesi şirketten kullandığı sürücüsüz vasıta sayısını azaltmasını istemişti.
Bir yanda otonom vasıta üreticileri, araçların daha oldukça yol yapmasının onları daha iyi hale getirebileceklerini söylüyor. Sadece aktivistler de, araçların daha çok yol yapma ihtiyacının, insanların vasıta sürdüğü ve yayaların yürümüş olduğu yollar olması gerekmediğini söylüyor. Ve eğer bu araçlar yasaları çiğnerse, onların da insanlarla aynı şekilde görevli tutulmalarının bir yolu olması gerekmez mi?
Christianna Silva’nın haberini Erinç Eröz Türkçeleştirdi
