Kağıt nasıl yapılıyor?
Kleopatra, Konfüçyüs, Einstein, Edison, Ts’ai Lun. Tüm bu kişilerin içinde insanlık tarihinin gelişimine en büyük faydası olan kimdir dersek, herhalde Ts’ai Lun demezsiniz. Fakat O’dur. Ts’ai Lun günümüzden ortalama 2000 yıl ilkin Çin’de yaşayan bir memurdu ve MS 105 senesinde bugünkü kullanılan hali ile kağıdı buluş etti. Dutağacı kabuğu, kenevir ve kumaş paçavralarını suyla karışmasını sağlayarak ezdi, lapa haline getirdi, presleyerek suyunu çıkardı ve bu ince tabakayı kuruması için güneşin altında ipe astı.
Aslen insanoğlu MÖ 3500 yıllarında bile üstüne yazı yazabilecek çeşitli şeyler kullanıyorlardı. Kağıdın icadı sonraki devirlerde Çinlileri dünyanın en gelişmiş kültürünün sahibi yapmış oldu. Şaşırtıcıdır ki, Orta Asya’ya 751, Bağdat’a ise 793 senesinde ulaşan Ts’ai Lun’un kağıt yapma metodu, Avrupa’ya 1000 yılda gelemedi. Avrupa’da ilk kağıt sadece 1151 senesinde İspanya’da yapılabildi.
Bilhassa matbaanın icadı ile beraber kağıda olan gerekseme gittikçe büyüdü. Kafi hammadde bulmakta zorlanıldı. Ek olarak bu şekilde kağıt imalatı oldukça vakit alıyordu ve dünyanın bir çözüme ihtiyacı vardı.
Kati tarih bilinmiyor fakat ortalama 18. yüzyılın başlarında Fransız bilimci Rene-Antonie Ferchault de Reaumur ormanda ağaçların içinde yürürken bir yaban arısı kovanı görmüş oldu. Yaban arıları evlerinde olmadığından durup kovanı incelemeye başladı. Birden kovanın kağıttan yapılmış bulunduğunu görmüş oldu. Peki onlar paçavra kullanmadan kovanı iyi mi yapıyorlardı? Yalnız paçavra değil, kimyasallar, ateş ve karıştırma tanklarını da kullanmıyorlardı. Arılar insanların bilmediği neyi biliyorlardı ?
Aslen her şey oldukça basitti. Kısa bir gözlem sonucunda görmüş oldu ki, yaban arıları ince dalları yada çürümüş kütükleri kemirir şeklinde ağızlarına alıyorlar, burada mide sıvıları ve salyaları ile karıştırıyorlar ve kovanlarını yapmada kullanıyorlardı. Reaumur arıların sindirim sistemini de inceleyerek buluşunu 1719 senesinde Fransız Kraliyet Akademisi’ne sundu.
İlk kağıt makinesi 1798 senesinde yapılmış oldu. Sadece bu geniş bir kayışın dönerek fıçıdaki lapayı almış olduğu ve ince kağıt haline getirmiş olduğu, her dönüşte tek bir kağıt yapabilen kolay bir makine idi. Silindirli makine oldukça geçmeden 1809 senesinde John Dickinson tarafınca buluş edildi.
Günümüzde kağıt üretimi yüksek teknoloji ile ve tam otomatikman yapılabilmektedir fakat işlemin aslı esas olarak değişmemiştir. Kağıtların arasındaki kalite farkını kullanılan lifin türü, lapanın hazırlanışı, içine katılan malzemeler, kimyasal yada mekanik metotlar belirler. Her ne kadar liflerin elde edilmesinde ağaçlar ana kaynak ise de özellik taşıyan kağıtların yapılmasında günümüzde bileşik lifler de kullanılmaktadır.