Google Chrome, şirketlerin internette kullanıcı hareketlerini takip etmesini elde eden üçüncü taraf çerezleri dönem dışı bırakacağını duyurdu.
Bildiğiniz benzer biçimde ‘çerez’ analitik veri toplamak ve çevrimiçi reklamları kişiselleştirmek için cihazınızda depolanan minik dosyalara verilen isim. Dijital reklam endüstrisi için büyük ehemmiyet taşıyan bu teknoloji gizlilik savunucuları tarafınca ise ‘webin ilk büyük günahı’ olarak görülüyor.
Google testlere başladı ve ilk etapta kullananların yüzde 1’i, kısaca ortalama 30 milyon şahıs için çerezleri dönem dışı bıraktı. Üçüncü taraf çerezlerin yıl sonuna kadar tamamen Chrome’dan kaldırılması planlanıyor.
Google’ın Chrome’u dünyanın en popüler web tarayıcısı
Statcounter verilerine göre Chrome, dünya genelinde web trafiğinin yüzde 65’ini oluşturuyor ve bu da onu bir sonraki en yaygın kullanılan tarayıcı olan Safari’nin üç katı kadar popüler yapıyor. Safari ve Mozilla Firefox benzer biçimde rakipleri ise üçüncü taraf çerezlerini engelleme seçeneğine hâlihazırda haiz.
Peki Google’ın çerezlerinizi kapatıp kapatmadığını iyi mi anlayacaksınız? BBC’nin aktardığı bilgiye göre Chrome rastgele seçilen kullanıcılara ‘daha çok gizlilikle gezinmek’ isteyip istemediğini soracaktır.
Google, interneti daha güvenli hale getirmek için çalıştığını söylüyor. Başkan yardımcısı Anthony Chavez bir blog yazısında mevzuyla ilgili olarak şunları söylemiş oldu: “Chrome’da üçüncü taraf çerezlerini aşamalı olarak kaldırmak suretiyle görevli bir yaklaşım benimsiyoruz. Eğer bir site üçüncü taraf çerezler olmadan çalışmıyorsa o internet sayfası için geçici olarak tekrardan etkinleştirme seçeneği sunacağız.”
Dijital reklam endüstrisi ise buna hazır değil
Çerezler web’in ilk günlerinden beri var. Yukarıda da bahsettiğimiz benzer biçimde, Google’ın bu uygulaması çevrimiçi reklam endüstrisinin kullanıcıları internette izlemek için kullandığı üçüncü taraf çerezleri merkezine alıyor. Aslına bakarsak Google bu hamleyi 2020 senesinde gerçekleştirmeyi planlıyordu fakat reklam sanayisinden ve gizlilik savunucularından gelen şikâyetleri ele almak için süreci birkaç kez erteledi.
Reklam yöneticileri Google’ın takviminin sektöre hazırlanmak için kafi vakit vermediğini düşünüyor. Bazıları, değişikliklerin hem reklamverenler hem de reklam destekli internet sayfaları için hayal kırıklığı yaratacağını, pazarlamacıların tüketiciyi hedeflemekte zorlanacağını ve bunun da reklam fiyatlarının düşmesine yol açacağını tahmin ediyor. Firefox ve Safari’nin çerezleri kısıtlamasının peşinden bu tarayıcılarda reklam fiyatlarının iyi mi düştüğüne işaret ediyorlar.
Dijital reklam platformu Trade Desk’in İngiltere başkan yardımcısı Phil Duffield, “İnternette tüketici gizliliğini korumak için yayıncıların gelir elde etmesini zorlaştırmak zorunda değilsiniz” açıklamasında bulunmuş oldu. Trade Desk’in ürünlerden görevli başkan yardımcısı Bill Simmons da Google’ın çerezleri kaldırmasının muhtemelen online reklamcılığın toplam gelir hacmini aşağı çekeceğini yazdı.
Google yöneticileri de firmanın öncelikli hedefinin reklamverenlere mümkün olduğunca fazla kıymet sağlarken kullanıcı gizliliğini çoğaltmak bulunduğunu belirtti. Google’ın değişimleri denetleyen başkan yardımcısı Anthony Chavez “Sektörün geçiş sürecini yönetebileceğinden eminiz. Bu statik, bir anlık bir fotoğraf değil. Ekosistem binlerce şirket içeriyor ve vakit içinde uyum sağlamaya ve optimize etmeye devam edecekler” dedi.
Tüketici hakları savunucuları ise üçüncü taraf çerezlerinin kullanıcı gizliliğini ihlal ettiğini, şu sebeple bir kişinin tıbbi geçmişi benzer biçimde kırılgan bilgiler de dahil olmak suretiyle detaylı profiller derlemek için kullanılabileceğini korumak için çaba sarfediyor.
Google’ın hamlesi ilk başta Chrome kullanıcılarının yalnız bir kısmını etkileyecek. Sadece bu ileriki zamanlarda milyarlarca web kullanıcısının çevrimiçi alışkanlıklarıyla ilgili daha azca reklam görmesi anlamına geliyor.
BBC, Gizmodo ve Wall Street Journal haberlerinden derlendi.
