Küresel borcun devasa boyutlara erişmesi, Dünya Ekonomik Forumu başkanını, durumu 200 yıl ilkin yaşananlarla karşılaştırmaya zorladı.
Dünya Ekonomik Forumu Başkanı Borge Brende, dünyanın toplam borcunun ekonomik üretimin toplamına yaklaştığı uyarısında bulunmuş oldu.
Brende, “Napoleon Savaşları’ndan beri bu şekilde bir borç miktarı görmemiştik. Global GSYİH’nin yüzde 100’üne yaklaşıyoruz” dedi.
IMF’ye bakılırsa, global kamu borcu 2022 yılı sonunda 91 trilyon dolara ulaştı; bu da GSYİH’nin yüzde 92’sine denk düşüyor. Bu sayı her ne kadar pandemi dönemine bakılırsa düşük olsa da, senelerdir devam eden yükselme trendini bozmamış görünüyor.
1800’lü yılların başlarındaki Napoleon savaşları dönemindeki global borç sayıları kati olarak bilinmiyor. Sadece bir örnek vermek gerekirse, bazı tahminlere bakılırsa İngiliz hükümetinin borcunun 1815’te GSYİH’ye oranı yüzde 200’ün üzerindeydi.
Brende, resesyona yol açmamak için hükümetlerin borçlarını azaltacak mali önlemler almaları icap ettiğini kaydetti.
Halen dünya ekonomisindeki gelişme senelik yüzde 3,2 civarında; bu fena bir oran değil sadece dünyanın oldukça uzun seneler şahit olduğu yüzde 4’lük değerin altında.
Bu da, 1970’lerdekine benzer bir tablonun tekrarlanması riskini bununla beraber getiriyor. Sadece dünya tecim savaşlarına girişmezse, negatif netice engellenebilir.
Dünya Ekonomik Forumu’nun borçla ilgili alarm zillerini çalması, bilhassa son yıllarda ABD’nin ilaç bir borç yüküyle karşı karşıya olmasından da kaynaklanıyor.
IMF bu ayın başlarında yapmış olduğu açıklamada, ABD borcundaki artışın dünyanın geri kalanı için mesele olmaya başladığına dikkat çekmişti. Bunun sebebi, daha çok borcun global piyasalarda borçlanmanın kriteri olan ABD bono faizlerini daha da yukarıya çekecek olması.
ABD Kurultay Bütçe Ofisi mart ayındaki raporunda, ABD’nin halen 34 trilyon dolar olan kamu borcunun 2054 senesinde 141, 1 trilyon dolara ulaşarak GSYİH’nin yüzde 161’ine denk düşmesinin öngörüldüğü belirtiliyor.
Daha ilkin, BlackRock CEO’su Larry Fink, Citadel CEO’su Ken Griffin, JP Morgan CEO’su Jamie Dimon benzer biçimde adlar de ABD’nin borç yüküyle ilgili risklere dikkat çekmişlerdi. (Kaynak: fortune.com)
