PARA RÖPORTAJ/ ÜRÜN DİRİER Yerli telefon üreticisi General Mobile, global pazarlardaki hedeflerini büyüttü. Senelik 4,2 milyon tane telefon üretim kapasitesine haiz olan ve bugün itibarıyla toplam 10 ülkeye ihracat icra eden şirket, 5G yatırımlarını önceleyen pazarlara odaklanmış durumda. “Şu an en büyük atılımımız ve başarıya ulaştığımız pazar Hindistan pazarı” diyen General Mobile Kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Sebahattin Yaman, toplam yurtdışı gelirlerinin yüzde 90’ını buradan beklediklerini açıklıyor. Şimal ABD ve Avrupa’yı da radara aldıklarını belirten Yaman, “Hedefimiz 2024 senesinde gelişmiş ülkelerde 5G penetrasyonu yüksek pazarlara girmek ve toplam 500 milyon dolar ciro elde etmek” diyor.
General Mobile Kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Sebahattin Yaman ile kendisini yerli bir telefon üretmeye iten yolculuğunu ve firmanın gelişme hedeflerini konuştuk.
-General Mobile‘ı iyi mi ve ne vakit, hangi idealle kurdunuz? Yerli olarak cep telefonu üretmek, birazcık cesaret isteyen bir şey değil miydi o zamanlar?
Teknoloji alanında çalışmalara 1994’te başlamıştık. General Mobile, yerli bir marka yaratma arzusuyla hayata merhaba dedi. Teknolojide Türkiye’nin mahalli üretim potansiyelini gördük ve bu alanda başarı göstermiş olabileceğimize inandık. Evet, yerli cep telefonu üretmek, cesaret isteyen bir girişimdi, sadece bu cesaret ve kararlılıkla Türkiye’nin mahalli üretim kapasitesini artırmayı hedefledik. General Mobile markası altında yerli cep telefonu üretmeye başladığımızda, teknoloji alanındaki deneyimlerimiz ve data birikimimiz bizi cesaretlendirdi. Hem de, Türkiye’nin teknoloji alanındaki potansiyelini tam anlamıyla değerlendirmek de istiyorduk. Bu süreç süresince, müşterilerimize kaliteli ve ulaşılabilir teknolojik ürünler sunma mevzusundaki taahhüdümüzü sürdürdük. Yerli üretimin gücüne inanarak, ulusal ve internasyonal pazarda rekabet ederek Türkiye’nin teknoloji sektörüne katkıda bulunmayı amaçladık.
-Sizi yerli telefon üretmeye motive eden, cesaretlendiren ne oldu?
En büyük etken, “yüksek kalitedeki teknoloji ürünlerini ulaşılabilir fiyatlarla kullanıcılara sunma” misyonumuz ve Türkiye’nin teknoloji sektöründeki potansiyelini görmemizdi. Türkiye’de yerli üretime öncülük etmek, bir altyapı oluşturmak ve istihdam sağlamak istedik. Biz bu hedefle 2017’de Türkiye’de üretime başladık. Bugün üretim tesisimiz, senelik 4.2 milyon tane telefon üretim kapasitesine haiz. Türkiye toplam pazar hacminin ortalama 10 milyon tane civarında bulunduğunu düşünürsek toplam pazarın ortalama yüzde 42’sini karşılayabilecek kapasitemiz var. Öteki markalar 2021’de nezaret ve koruma sistemi getirildikten sonrasında üretimlerini Türkiye’ye taşıdılar, bu bizim sağladığımız altyapı yardımıyla oldu.
-Bundan sonrası için cesaret etmeyi planladığınız başka bir şey var mı?
Türkiye’nin bir teknoloji üssü haline gelmesini ve teknoloji geliştiren ülke konumunda olmasını gönülden isterim. General Mobile markasının teknoloji ekosistemi dönüşümünü sağlayarak 360 aşama yarar odaklı bir yapı tasarlıyoruz. Bu bağlamda, 5G inisiyatifi bunun en mühim parçalarından biri. Ek olarak, IoT ürünleri mevzusunda da hem donanım hem de yazılım alanında çalışmalarımız devam ediyor. Gayemiz, 5G teknoloji penetrasyonunun kaldıraç etkisinden yararlanarak sunduğumuz uçtan uca deneyimle dünyada ilk üç marka içinde yer almak. Teknoloji alanında devamlı yenilik yapma ve müşterilerimize üstün kaliteli ürünler sunma kararlılığımızı devam ettirirken, sürdürülebilirlik ve çevre dostu teknolojilere odaklanarak projelerimizi şekillendiriyoruz. Bu bağlamda 2021’de üretim tesisimizi yeşil enerjiye geçirerek sektörde bir ilke imza attık. Üretim süreçlerimizde sanayinin çevresel etkilerini azaltarak enerji verimliliğini ve yenilenebilir enerji kaynaklarını merkeze aldığımızı “Yeşil Enerji” sertifikalarıyla belgeledik. 2022’de Tecim Bakanlığı’ndan aldığımız yetkiyle ‘Yenileme Merkezi’ kuran ilk yerli akıllı telefon üreticisi olduk. Bu sayede kullanım ömrünü tamamlamayan ikinci el teknolojik ürünlerin yine ekonomiye kazandırılması, israfın ve elektronik atık oluşumu sebebiyle çevreye verilen zararların azaltılması mevzusunda yarar sağlıyoruz.
-Yerli teknoloji üretmek hem direkt hem dolaylı olarak ülkeye katma kıymet sağlıyor. Bu konudaki görüşlerinizi ve bu pencereden ülke için yaptıklarınızı anlatabilir misiniz?
Evet, yerli teknoloji üretmek hem ekonomik hem de toplumsal anlamda ülkeye büyük katma kıymet sağlıyor. Türkiye’nin internasyonal pazardaki yerini sağlamlaştırmasının tek yolu, öz kaynaklarla teknoloji geliştirmek ve ihraç etmekten geçiyor. Bu, mahalli üretimin desteklenmesi ve yerli hızla gelişen teknolojinin geliştirilmesiyle mümkün olabiliyor. Bunun yaratacağı katma kıymet, Türkiye’nin gelişiminde mühim bir rol oynayacaktır. Yerli üretim, iş imkanlarının artırılmasına, teknoloji sektörünün büyümesine ve ülkenin dışa bağımlılığını azaltmaya destek oluyor. General Mobile, ülkemizin ekonomisine katkı sağlamasının yanı sıra yerli bir teknoloji ekosistemi oluşturdu ve bu mevzuda esin kaynağı oldu. Yerli üretim ve Ar-Ge faaliyetleriyle sektördeki öteki oyunculara örnek teşkil ettik, mahalli üretimi teşvik ettik. General Mobile olarak, yerli tedarikçiler, yazılım geliştiriciler, Ar-Ge merkezleri ve genç girişimciler için bir yol gösterici olduk. Sektördeki birçok yönetici, mühendis ve bu alanda tecrübeli personelin yetişmesine alan oluşturduk. Bugün ülkemize gelen birçok yabancı markanın ekiplerinde bizim markamız çatısı altında vazife almış emek verme arkadaşlarımız yer ediniyor. Sektörün okulu olarak anılmamız, beni fazlaca mutlu ediyor.
Telpa ile hızla büyüdü, en büyük üretim merkezini kurdu…
1965’te Ordu’ya bağlı bir köyde doğduğunu söyleyen General Mobile Kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Sebahattin Yaman, “Çocukluk yıllarımı köyde geçirdim. Köy yaşamı, sıkıntılı emek verme koşulları ve sorumluluklar içeriyordu. Bu zamanda, yaşamın zorluklarına karşı direnç geliştirdim ve erken yaşlarda çalışkanlık ve mesuliyet duygusu kazandım” diyor. Teknolojiyle ne vakit ilgilenmeye başladığını ve yaşamı süresince teknoloji sektörü için neler yaptığını ise şöyleki konu alıyor:
“Eğitime devam ederken ticarete olan ilgim hızla büyüdü. Lise dönemimde okul harçlığımı kazanmak için üniversiteye giriş imtihanlarına hazırlık kitapları satarak ticarete başladım, bu benim iş dünyasıyla ilk temasım oldu. Sonraki yıllarda büyük şirketlere yazar kasa ve davet cihazları satmaya başladım. İş dünyasının karmaşıklığını ve rekabetin yoğunluğunu daha yakından deneyimleme fırsatı buldum. Hem de teknoloji sektörüne ilgim arttı. Sonrasında kendi işimi kurma sonucu alarak, Telpa şirketini kurdum. Telpa, telefon ve telekomünikasyon cihazları alanında etkinlik gösteren bir şirketti. Satış ve distribütörlük alanında pek fazlaca başarıya imza atarak hızla büyüdük ve fazlaca sayıda ödül sahibi olduk. 2003’te global bir markanın distribütörlüğüne başladık ve markanın Türkiye pazar payını yüzde 1’den 40’a çıkarttık. 2012’de sektördeki tüm deneyimlerimi kendi markama aktarma sonucu vererek 2005’te ABD’da kurulmuş olan General Mobile markasıyla yollarımızı birleştirdik. 2016’da Ar-Ge merkezimizi Türkiye’de kurarak, ürün geliştirme, tasarım, donanım ve yazılım kabiliyetleri kazandık. Arkasından 2017’de Avrupa ve Orta Doğu’nun en büyük üretim tesisini kurarak, tüm ürünleri Türkiye’de üretmeye başladık. Türkiye’nin teknoloji sektöründeki mahalli üretim kapasitesini artırmayı hedefledik. Hayatım süresince teknolojiye olan ilgim asla azalmadı ve bu alanda başarı göstermiş olma hedefiyle çalıştım. Bugün General Mobile olarak, Türkiye’de ve internasyonal arenada bir başarı hikayesi yazmanın gururunu yaşıyoruz.”
En büyük atılımını Hindistan pazarında meydana getirecek
Toplam 10 ülkeye ihracat icra eden General Mobile, global bir marka olma yolculuğunu pekiştirerek büyümeyi hedefliyor. General Mobile Yönetim Kurulu Başkanı Sebahattin Yaman, “Bilhassa, yüksek veri aktarım hızı, gerçek zamanlı veri transferi ve geniş kapsama alanı sunan 5G geniş bant ürünlerimizle birlikte gelişmekte olan coğrafyalarda, 5G yatırımlarını önceliklendiren pazarlara odaklandık” diyor. Yaman, yoğunlaştıkları yurtdışı pazarları için şunları söylüyor:
“Şu anda en büyük atılımımız ve başarıya ulaştığımız pazarımız Hindistan pazarı. Toplam yurtdışı gelirlerimizin ortalama yüzde 90’ını buradan bekliyoruz. Açıkçası bu alanda büyümemizi üç pazarda görüyoruz. Hindistan’da ivmeyi yakaladık, bunu devam ettireceğiz. Şimal ABD ve Avrupa, bizim için mühim öteki pazarlar içinde. Hedefimiz 2024 senesinde gelişmiş ülkelerde 5G penetrasyonu yüksek pazarlara giriş yapmak ve toplam 500 milyon dolar ciro elde etmek.”
Türkiye akıllı telefon pazarında yüzde 3 paya haiz
General Mobile olarak 2023’te beş değişik akıllı telefon modelinin yanı sıra üç değişik IoT ve giyilebilir akıllı ürünlerini lanse ederek ürün gamını genişlettiklerini belirten General Mobile Yönetim Kurulu Başkanı Sebahattin Yaman, “Türkiye’deki akıllı telefon pazarında yüzde 3 oranında pazar payına sahibiz” diyor. Bu yıl da tanıtacakları yeni ürünlerle tüketicilerin beğenisini kazanmayı ve akıllı telefon pazarındaki güçlerini sürdürmeyi hedeflediklerini kaydeden Sebahattin Yaman, pazarı genel olarak şöyleki değerlendiriyor:
-Ilk olarak global pazarda son 10 senenin en düşük sevkiyat adedinin gerçekleştiğini söylemeliyim, ciddi bir daralma söz mevzusu. Bu daralma bilhassa makro ekonomik gelişmeler, politik istikrarsızlık, tüketicilerin taleplerini ertelemesinden de kaynaklanıyor.
-Geçen yıla nazaran yüzde 8 daralma var, son 10 senenin averajına baktığımızda yüzde 20 daralma bulunduğunu görüyoruz. İç pazarda ise geçtiğimiz yıllara baktığımız vakit artan fiyatlarla birlikte talebin öne çekilmesi söz mevzusuydu.
-2023’ü 10 milyon adetten fazla telefon satışıyla kapattık.
-2022’de tüketiciler ortalama 8 bin liraya orta segment bir akıllı telefona haiz olabiliyorken, 2023’te bu fiyat, 15 bin sevilerine ulaştı.
-Satın alma gücünün düşmesiyle beraber evvelde bir şahıs akıllı telefonunu averaj iki yıl kullanırken, şu anda bu süre dört yıla kadar çıktı.
