FİZYOLOJİNİN AMACI:
Yaşamın başlangıcı gelişimi ve ilerlemesini sağlayan fiziksel ve kimyasal etkenleri açıklamaktır.
İNSAN FİZYOLOJİSİ:İnsan vücudunun canlılığını sağlayan özellikli özellikler ve mekanizmaların incelenmesidir.
FUTBOLUN FİZYOLOJİSİ
EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ:Egzersiz yapan kişilerde, yaptıkları egzersizin şiddetine, süresine, sıklığına, çeşidine ve egzersiz yapılan ortama göre oluşan fonksiyonel ve yapısal değişimleri ortaya koyar.
FUTBOLUN FİZYOLOJİSİ:
Futbolcularda yaptıkları spora özgü oluşan fonksiyonel ve yapısal özellikleri inceler.
KONDİSYONUN FİZYOLOJİK PRENSİPLERİ
PERFORMANS PRENSİBİ FİZYOLOJİ
Taktik Antrenman
Teknik Sağlık
Fizyoloji Beslenme
Psikoloji Yorgunluk
Ortam Seyahat
Malzeme Dinlenme
UYGUNLUK PRENSİBİ
- Enerji sistemleri
Aerobik güç ve kapasite
Anaerobik güç ve kapasite
- Kalp –solunum sistemi
- Esneklik
- Kas-sinir sistemi
- Vücut kompozisyonu, vücut tipi
KİŞİSELLİK PRENSİBİ
Sporcunun antrenmanlara verdiği cevap şu değişkenlere bağlıdır:
Genetik özellikler
Biyolojik yaş
Antrenman durumu
Sağlık durumu
Yorgunluk durumu
OPTİMİZASYON PRENSİBİ
- Futbol gibi teknik ve taktik becerilerin performansı çok fazla etkilediği dallarda,
Kondisyonla ilgili bazı özelliklerin çok yüksek düzeylerde olması gerekmemektedir
- Örneğin aerobik gücün 60–65 cc/dk/kg düzeyinde olması futbolcularda yeterli olacaktır.
AŞIRI YÜKLENME PRENSİBİ
- Vücudumuzda hücreler, dokular, organlar ve sistemler yapmaları gereken fonksiyonlardan daha yüksek fonksiyonlara da uyum gösteririler.
- Özel proteinlerde artma, hücre bölünmesi, besinlerin depolanması, sıvılardaki değişim
ÖZELLİK PRENSİBİ
- Enerji sağlama sistemleri
- Uyaranın lokalizasyonu
- Özel kas gurupları
- Eklem hareketleri
- Kasılma tipi
- Kasılma hızı
UYARMA PRENSİBİ
- Yoğunluk(Hız, direnç gibi)
- Egzersizin süresi
- Egzersizin frekansı(Haftadaki sayısı)
- Egzersizin uzunluğu(Hafta ve aylar)
- Egzersizin şekli(Devamlı, interval)
- Egzersizin çeşidi(Koşu, futbol, bisiklet)
İSTİRAHAT PRENSİBİ
- Yeni proteinlerin yapımı
- Kas glikojen depolarının yenilenmesi
- Tam yenilenme için istirahat süresi çalışmanın volümü ve şiddetine göre değişmek üzere 12–48 saat arasında değişir.
YÜKLENME/YÜKLENME YOK PRENSİBİ
- En çok kullanılan şekil: Her biri bir hafta süren, giderek artan yüklenmeleri içeren 3 periyottan sonra gelen volüm ve şiddetin azaltıldığı bir haftalık periyottur.
- Böylece psikolojik ve fizyolojik yenilenme sağlanarak sürantrenman riski azaltılmış olur.
KORUMA PRENSİBİ
- Süre ve şiddet korunur, sıklık 1/3 azaltılırsa gelinen düzey 1-2 ay korunabilir.
- Sıklık ve şiddet korunur, süre 2/3’e azaltılırsa 2–3 hafta düzey korunabilir.
- Futbolda dayanıklılık haftada 2 antrenmana, kuvvet çalışmaları ise bir çalışmaya azaltılarak korunabilir.
ZITLAŞMA(ÇATIŞMA) PRENSİBİ
- Aerobik çalışmalar kuvvetle birlikte uygulandığında kuvvet gelişmesi olumsuz etkilenmektedir.
- Farklı günlerde uygulamada 8 haftalık süre için kuvvet gelişimi olumsuz etkilenmez.
- Ayrı mesosikluslarda çalışıldığında sonra uygulanan aerobik çalışmalar kuvvet kazanımını etkilememektedirler.
- Ayni gün uygulanacaksa sabah aerobik, akşamüstü kuvvet çalışılmalıdır.
SÜRANTRENMAN PRENSİBİ
- Yeterli dinlenme
- Toparlanma
- Yüklenmesiz dönemler
- Uygun yük arttırımı
İstirahat kalp atımı yükselir
Yatar ve ayakta kalp atımı farkı artar
Egzersiz sonrası toparlanma kalp atımı artar
GELİŞME/ÖLÇME PRENSİBİ
- Testin zamanı Laboratuar testleri
- Yeri ve çevre Spora özgü testler
- Malzeme
- Kalibrasyon
- Personel
Etkili bir test programı sporcunun kuvvetli
ve zayıf yönlerini ortaya çıkarır.
ANTRENMANI AZALTMA PRENSİBİ
- Antrenmanın volümü(süresi ve sıklığı), şiddeti sabit tutularak azaltılırsa antrenman etkisi sürdürülebilmektedir.
- Yarışmadan önceki 7–14 günde azaltma
- Volüm %50–75 azaltılırken, yüksek karbonhidratlı ve sıvı içeren diyetle, uyku ve dinlenme süreleri de yükseltilir.
HAZIRLANMA PERİYODU
Maç ve antrenmanlar öncesi ısınmayla:
1.Kas gevşeme kasılma oranı artar.
2.Kasta visköz direnç düşer, mekanik etkinlik
3.Kasların 02 ve enerji kullanımı artar.
4.Damarlar genişler, kan akımı artar.
5.Sinir ileti hızı artar.
6. EKG anormallikleri azalır.
TOPARLANMA PRENSİBİ
- Toparlanmanın amacı vücut ve kasları egzersiz öncesi düzeye getirmektir.
- Yarışma ve antrenmanlardan sonra aktif toparlanma;venöz dönüş ve kaslardan metabolitlerin uzaklaştırılmasını arttıracak,sıvı dengesinin yenilenmesi , boşalan enerji depolarının yenilenmesi ve aktif kaslardaki gevşemeyi sağlayacaktır
PERİYODİZASYON PRENSİBİ
- Makrosikluslar: Hazırlık dönemi, Yarışma dönemi, Geçiş dönemi
- Mesosikluslar: Özel antrenman amaçlarına erişilebilen 2–5 haftalık süreyi kapsar:
1–2 hafta gelişme üzerine odaklanılır
3.hafta süper yüklenme,4.hafta dinlenme
- Mikrosiklus:7 günlük dönemlerden oluşur.
