MULTIAIR: VALFLERE GİREN HAVANIN YÖNETİMİNDE YENİLİKÇİ STRATEJİ
Multiair, motordaki havanın ve yanma işleminin doğrudan ve dinamik kontrolünü sağlayabilen yeni elektro-hidrolik valf yönetim teknolojisidir. Multiair teknolojisi, motorla ilgili gelecekteki beklentileri karşılamak ve benzinli motorlarda turbo kompresör ve direkt yakıt enjeksiyonu gibi her geçen gün daha da çok uygulanan diğer tekniklerle mükemmel bir uyum göstermek üzere yaratıldı.
Geleneksel benzinli motorlarda silindirlere giren hava kütlesi, emme valflerinin açılmasını sabit tutup, girişteki basıncı bir kelebek valfle ayarlama yoluyla kontrol edilir. Bu basit mekanik kontrolün dezavantajlarından biri, taze havanın egzozdaki atmosfer basıncına göre daha düşük bir basınçla pompalanmasından doğan yaklaşık %10’luk bir enerji kaybına neden olmasıdır.
Multiair sistemi, kelebek valfi kullanmadan, motorun emme valfleri aracılığıyla havanın doğrudan kontrolü sayesinde, yakıt tüketimini azaltır; dolayısıyla zararlı gaz salınımları azalır ve yanma kontrolü sağlanır. Multiair, benzinli tüm motorlara kolaylıkla uygulanabilen, gelecekte dizel motorlara da uygulanması için gelişme potansiyeli olan çok yönlü bir teknolojidir.
MULTIAIR TEKNOLOJİSİ: TARİHÇE
Son on yılda, dizel motorlarda Common Rail teknolojisinin gelişmesi otomobil ve ticari araç sektöründe çok önemli bir teknolojik devrime neden oldu. Fiat Grubu, benzinli motor segmentinde de rekabetçi olmak için stratejik ve teknolojik inovasyonların belirlenmesine dayalı benzer bir yaklaşım uygulamaya karar verdi. Hedef, müşteriye yakıt sarfiyatı ve sürüş keyfi anlamında önemli avantajlar sunarken motor parçalarının hafifliği ve akıcı bir yanma işleminin sağladığı gerçek konfor özelliklerini de bünyesinde barındırmaktı.
Bir dizel motorun yanma işlemi, dolayısıyla onun verimi, mazot sarfiyatı ve salınımlarının kontrolünde esas parametre silindirlere giren yakıtın miktar ve özellikleridir. İşte bu yüzden, elektronik kontrollü Common Rail enjeksiyon sistemi doğrudan enjeksiyonlu dizel motorların teknolojilerinde gerçek ve yepyeni bir anlayış yarattı.
Benzinli bir motorun yanma işleminin, dolayısıyla onun verimi, yakıt sarfiyatı ve salınımlarının kontrolündeki esas etken silindirlerdeki hava miktarı ve özelliğidir.
Doksanlı yılların ortasında Fiat Grubunun araştırmaları Common Rail sisteminin gelişim safhalarında edinilen bilgilerden faydalanarak elektro-hidrolik çalıştırmaya yöneldi. Hedef, her bir silindir ve strokta hava kütlesinin kontrolü ve valflerin açılma programında istenilen esnekliğe ulaşmaktı.
Fiat tarafından geliştirilen, elektro-hidrolik değişken tahrik teknolojisi basitliği, düşük güç ihtiyacı, özünde güvenli yapısı ve düşük maliyeti nedeniyle tercih edildi.
MULTIAIR TEKNOLOJİSİNİN AVANTAJLARI
Benzinli motorlar için olan Multiair teknolojisinin potansiyel avantajlarını şöyle özetleyebiliriz:
Güce odaklı bir mekanik kam profili uygulamasıyla maksimum gücün %10 oranında artması.
Emme valfinin silindirlere giren havayı artıran erken kapanma stratejisi vasıtasıyla düşük devirdeki torkun %15 oranında düzelmesi.
Aynı silindir hacmindeki gerek doğal emişli, gerekse turbo şarj motorlarda %10’luk bir CO2 emisyonu ve yakıt sarfiyat azalmasıyla pompalama kayıplarının giderilmesi.
Turboşarj ve azaltılmış silindirli (downsizing kavramı) Multiair motorlar aynı performansı sağlayarak, doğal emişli motorlara göre yakıt sarfiyatında %25’lik bir iyileşmeye ulaşabilir.
Motorun ısınması ve egzoz gazlarının içeride yeniden dolaşımı esnasında, egzoz safhasında emme valflerinin yeniden açılışıyla gerçekleşen valflerin kontrol stratejilerinin optimizasyonu, HC/CO gaz salınımlarında %40, NOx salınımında ise %60 oranında azalma sağlar.
Doğal emişli motorlar için atmosferik, turbo motorlar içinse daha yüksek olan silindire girişteki sabit hava basıncı, hava kütlesinin her bir silindirde ve strokta oldukça hızlı kontrolüyle birleşerek motorun daha dinamik bir tepki vermesine neden olur.
Bütün bu avantajların yanısıra Multiair teknolojisi size daha fazla performans ve sürüş keyfi sunar.
