Pirinç Çeşitleri ve Özellikleri
Dünya genelinde binlerce pirinç çeşidi olduğu tahmin ediliyor. Sadece bu türlerden bazıları gıda değerleri, tatları, görünümleri ve yapıları itibariyle daha ön planda. Dünyada ve Türkiye’de en sık tüketilen pirinç çeşitlerini daha yakından tanıyalım.
Baldo Pirinç
Türkiye’deki pirinç çeşitleri arasından en oldukca tüketilen tür olan baldo pirinç; kokusuz, renksiz ve hafifçe bir yapıya haiz. Pişirildiğinde yüksek oranda su çekmiş olduğu ve tane tane ayrılabildiği için bilhassa pilav ve dolma reçetelerinde çoğunlukla kullanılıyor. Baldo pirinci görünümü itibariyle öteki pirinç türlerinden ayıran bir öteki özelliği ise daha şişkin olması. Ek olarak, yüksek oranda karbonhidrat içeriyor. Yüksek oranda vitamin içeren baldo pirinç gıda kıymeti ile dikkat çeker. A, B1, B2, B3, C vitaminlerini de barındırır. Baldo pirinç ölçülü tüketildiğinde sıhhat için yararlı bir tahıl olmaktadır. Ölçüyü kaçırdığınızda sağlığınız için tehlikeli olmaktadır.
Osmancık Pirinç
Osmancık pirinç, 1997 senesinde Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün Rocco ve Europa pirinçlerini melezlemesi sonucunda ortaya çıkmış. Hatta bundan dolayı Osmancık-97 olarak da adlandırılıyor ve adını Çorum’un aynı adlı kazasından alıyor. Tane tane ayrılması baldo pirince kıyasla daha kolay olduğundan vatanımızda baldodan sonrasında en oldukca tüketilen tür olmayı başarmış. Ek olarak, 2012 verilerine bakılırsa Türkiye’nin çeltik ekimlerinin ortalama %80’i Osmancık pirinçten oluşuyor.
Yasemin Pirinç
Kendine özgü kokusu, ince uzun taneleri ve hafifçe şekerli tadıyla jasmine pirinç (yasemin pirinci) Tayland’ın en mühim ziraat ürünleri içinde yer alır. Basmati ve della pirinçleri şeklinde jasmine pirinç de aromatik pirinçler sınıfına girmektedir. Buğdaygiller familyasından suda yetişen tek tahıl olarak malum pirinç, yeryüzünde tüketimi meydana getirilen en eski gıda maddelerinden biridir. Ortalama 8 bin senelik tarihiyle tahıl üretimi alanında buğday ve mısırın peşinden dünyada üçüncü sırada yer alır.
Kepekli Pirinç
Kepekli pirinç, beyaz pirinç şeklinde işlenme sürecinden geçmediği için naturel vitaminlerini kaybetmez. Pirincin kabukları protein, yağ, karbonhidrat, demir ve kalsiyum açısından beyaz pirinçten daha zengindir. Nişasta açısından ise beyaz pirinçten daha fakirdir. Kepekli pirinç, beyaz pirinçten beş kat daha çok lif ihtiva eder ve B2 vitamini açısından da mühim bir kaynaktır.
Siyah Pirinç
Siyah pirinç, tam da adı şeklinde simsiyah ve kuvvetli antioksidan özellikleri sebebiyle “süper gıda” olarak biliniyor. Bu yüzden beyaz pirinç kullanmaya alışık olanlar için ilk görüşte oldukça şaşırtıcı gelse de içinde ne olduğu bakımından beyaz pirinçten daha sıhhatli olduğu söylendiğinden meraklılarının kesinlikle denemesi ihtiyaç duyulan tatlardan biri.
Kırık Pirinç
Tatlı yapımında gereksinim duyulan nişastayı bünyesinde taşıyan kırık pirincin pilav yapımından oldukca, sütlaç şeklinde tatlılarda, çorbalarda ve dolma yapımında kullanılması önerilmektedir. Düzgüsel pilav çeşitlerinden tat olarak bir farkı olmayan kırık pirincin, bir tam pirinç tanesinin dörtte üçünü oluşturması sebebiyle pişirme aşamasında farkı anlaşılabilir. Kırık pirincin, pilav yapımında kullanıldığında, dağılmaya ve hamurlaşmaya yol açmış olduğu gözlemlenmektedir. Sadece sulu köfte, dolma, yaprak sarması, çorba şeklinde yemeklerde ve tatlı yapımında kullanıldığında, içindeki nişasta miktarı ile yemeğe katmış olduğu yoğunluk ve lezzet açısından tam pirinçlere bakılırsa oldukca daha iyi sonuçlar yaratabilir. Kırık pirinç bilhassa ıspanak, kabak şeklinde sebze yemeklerinde kıvam arttırıcı işlevi görür.
En Sıhhatli Pirinç Hangisi?
Kepekli pirinç öteki türlere kıyasla daha azca işlem gördüğünden ihtiva ettiği lif, protein ve B vitamini oranı daha yüksek. Karmaşık karbonhidrat olarak değerlendirilmesi sebebiyle sindirimi daha kolay ve kan şekeri düzeyinin denetim altında tutulmasına destek oluyor. Bu yüzden kepekli pirinç, en sıhhatli pirinç türlerinden biri olarak değerlendiriliyor.
