E-sporun yönü yine eğitime dönüyor

PARA OYUN/ ALİ EFE İRALI Oldukca değil bundan bir 10 yıl öncesine döndüğümüzde, oyun endüstrisindeki yerli yapımların pek çoğunda, bugün halihazırda uzmanlıklarını perçinleştirmiş halde yollarına devam eden alaylılar yer alıyordu. Alaylıdan kastımızı da gene ağırlıklı halde üniversite mezunu olup; o alandan gelmeyenlerin oluşturduğu bir meraklı kitlesi olarak tanımlayabiliriz. Şundan dolayı bu alanda mühendislik, yazılım ya da sanat ve kontakt dallarından birinin seçilmesi peşinden üstüne yürünebilecek bir yol inşa edilmesi gerekiyordu. Temel alan anlamında oyuna yönelik bir disiplinin inşa edilmeye başladığı bugün için konuşmak gerekirse de mevcut istihdam açığına yönelik oldukça popüler yeni bir süreçle karşılaşıyoruz. Dijital oyuna yönelik olan ilgi, bir tek üretim bağlamında değil, değişik pazarlarla da bir etkileşim sahası kurabilmek adına önemle takip ediliyor. O şekilde ki, oyunun kendi tutundurma çalışmalarından biri olarak da bu köşenin mottosu olarak şekilde tanımladığımız e-spor, bu alandaki yönelen ilginin eğitim ayağındaki en mühim duraklarından biri olarak karşımıza geliyor.

E-SPOR MÜFREDATLARI YAYGINLAŞABİLİR Mİ?

Bu köşeden birkaç yıl ilkin dile getirdiğimiz şekilde pek oldukca üniversitenin e-spora dair sertifika programları ve önlisans düzeyinde eğitim verebilecek süreçler üstünde çalıştıklarını aktarmıştık. Bugün bu faaliyetlerin ayağı yere daha sağlam basan bir hale gelmeye başladı. Ian Shine, iki hafta ilkin Dünya Ekonomik Forumu’nda (WEF) bu mevzuyla ilgili bir yazı kaleme aldı. Şu bağlantıdan okuyabilirsiniz: https://www.weforum.org/agenda/2023/03/esports-on-educational-curriculums-teach-skills/ . Özetlemek gerekirse, geleceğin meslekleri içinde gösterilen e-spor ve e-spor bağlamında kurulan iş kollarının pek oldukca katma kıymet sağlamış olduğu pazarlar mevcut. Bu varlık bağlamı haricinde bile bakılsa, e-sporun yetişen gençlere yapmış olduğu katkıların altı çiziliyor. Dünya Ekonomik Forumu tarafınca meydana getirilen araştırmada, eleştiri fikir ve çözümleme, sorun çözümü, kişisel yönetim, insanlarla emek verme, yönetme ve kontakt faaliyetleri, geliştirme ve teknoloji kullanımı, temel okuryazarlık becerileri ve fizyolojik kabiliyetler olmak suretiyle pek oldukca değişik tesir sahasının çizilmesinde rol üstlendiği aktarılıyor. Çalışmada, sırasıyla eleştiri düşünceden, fizyolojik beceriye kadar, e-sporun gelişime yönelik tesiri anlamında bir korelasyon kurulması sağlanmış. Buna benzer çalışmalara daha ilkin de birden oldukca kez gene bu köşeden değinmeye çalışmıştık. Raporda verilen atıflardan gördüğümüz kadarıyla, bu işin bir tek sözde ya da kâğıt üstünde değil, pratikte de karşılığını bulması için gösterilen çabalara hız kazandırılmış durumda. Atıflardan yola çıkarak vardığımız noktalardan birini de İngilizler yapmışa benziyor…

MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM

Yapılmış oldu yapılacaktı derken, Britanya E-Spor Federasyonu tarafınca meydana getirilen emek harcamalar nezdinde, bazı üniversitelerde programların açılmasına başlanmış üç senelik benzer biçimde bir sürede yürütülen çalışmaların yanında, bununla beraber lisans derecesi ile denk olduğu ileri sürülen derecelerin de bu eğitim faaliyetleri kapsamında sunulmuş olduğu aktarılıyor. Fikrin oldukca mühim bir başka yanı da e-sporun tek bir dal halinde değil, tam da hayalimdeki benzer biçimde alt bilim dallarına ayrılacak şekilde bir multidisipliner yaklaşıma yerleştirilmesi. Internasyonal işletmecilik, dijital medya, oyun tasarımı, koçluk ve yönetim, dijital pazarlama benzer biçimde disiplinlerle beraber eş güdümlü olarak inşa edilmiş olduğu görülüyor. Birleşik Krallık’ın köklü kurumlarından kabul edilen University College of Osteopathy tarafınca da desteklendiği anlaşılan sistemlerin oldukca değişik örnekleri de bulunuyor. Mesela Staffordshire University bir senelik, iki senelik ve üç senelik olacak şekilde çeşitli eğitimler sunuyor. Bir başka örnek de ABD’den mevcut. Uzaktan eğitimle 120 kredilik (sanıyorum gene bizdeki Bologna süreci adaptasyonu gereğince oluşan 240 akts’ye denk gelecek şekilde ayarlamış olabilirler.) bir lisans eğitimi University of North Dakota tarafınca sunuluyor. Burası da gene medya, kontakt, işletme ve performans-koçluk ve sıhhat benzer biçimde süreçlerle bu yapılandırmasını sağlıyor. Doğrusu anlayacak olduğunuz, büyüyen bir ekonominin çevresinde yetişmiş insan gücü ihtiyacının eğitim anlamındaki altyapı hazırlıklarına şahitlik ediyoruz. Bizde de değişik sertifikasyonlar anlamında hayata geçirilen oldukca sayıda proje var. Doğrusu aslına bakarsak hepimiz bilincinde ki, büyüyen bir oyun endüstrisi, yalnızca kendisini değil etrafındaki tüm paydaşları da benzer halde büyütmeye devam ediyor.