Dijital oyunda vergilendirme dönemi

PARA OYUN/ ALİ EFE İRALI Dijital oyunlar, türleri ve değişik oynanış mekanikleri anlamında oldukça sayıda kategoriye haiz. Bu kategoriler o denli geniş ki, “gaming” şu demek oluyor ki oyun oynama terimi çevresinde bilhassa ABD Birleşik Devletleri başta olmak suretiyle pek oldukça ülkede talih ve yarış oyunlarına yönelik bahis sistemleri de bu alana girebiliyor. Hal böyleyken, terminolojinin de iç içe geçmiş olduğu bir karmaşa başat oluyor. Bir de bunun üzerine, düzgüsel masaüstünde ya da taşınabilir cihazlarda oynanabilen, sadece talih faktörüne dayalı oyun içi satın alımların devreye alındığı oyunlar eklenince, tam bir kaos ile karşılaşıyoruz. Hangisini ne kategoriye sokabileceğimiz hususu da haliyle tartışmalı hale dönüyor. Hindistan’da geçtiğimiz günlerde alınan kararla bu çizgi artık bir kümeyle çözülmüşe benziyor fakat gelen tepkiler oldukça şiddetli…

ÇEVRİM İÇİ OYUNLARA YÜZDE 28 VERGİLENDİRME

Independent’tan Vishwam Sankaran’ın haberine gore; Hindistan hükümeti almış olduğu kararla evrim içi dijital oyunlara, talih ve bahis oyunlarına ortak anlamda yüzde 28’lik bir ek vergilendirme getirmiş. Aynı haberde yetkililerin “talih ve bahis oyunlarıyla, çevrim içi dijital oyunlar içinde bir fark yapılmaması gerektiği” vurgusunu dile getirdikleri aktarılıyor. Burada masum anlamda bir strateji oyununun da aslına bakarsak talih ve bahis (casino türünden olan ve web sitelerinde oynanabilen bahis simülasyonları kastediliyor) oyunlarından bir ayrıma götürülmediği anlaşılıyor. Aslına bakarsan bazı oyunlar ilk bakışta talih ve bahis türünü ön plana çıkarmasa da çeşitli satın alımlar üstünden rastgele açılımlar yaparak kullanıcılarına çeşitli seviyelerde ürün sunabiliyorlar. Böylece, aslına bakarsak tıpkı bir futbol maçı bahsine girermişçesine sadece daha soyut anlamda bir bahis ve talih sistemini entegre etmiş oluyor. Doğal bu aşamada ilgili verginin toplanabilmesi için bir teknik altyapı da gerekiyor. Hangi oyunun bu kategorilere girebileceği ya da vergilendirilmenin iyi mi yapılacağı benzer biçimde hususlar oldukça kırılgan ve bir o denli zor mevzular. Bu anlamda Bloomberg’ten Emele Onu’nun geçtiğimiz senenin Ekim ayında yapmış olduğu haberde mevzu olan Nijerya örneği, oldukça mühim bir örneği teşkil ediyor. Onu’nun haberine gore; Nijerya, Birleşik Krallık merkezi bir finans teknolojileri şirketiyle hususi bir platformun kullanılması üstünde çalışmaya başlamış. Bu platform ile beraber vergilendirmenin yanında tahsilat sürecinin de yürütülebilmesi anlamında bir protokol sağlanması hedefleniyormuş. Fazlaca rahat bir ifadeyle yüksek değişen teknolojinin bu sürece girmesinin kaçınılmaz bulunduğunu, gözler önüne seren bir görüş açısı hakkaten de. Hindistan ve Nijerya’dan birazcık değişik da olsa gene dijital oyunun vergilendirmesi hususunda yoğun halde çalışan bir öteki ülke de Japonya. Gene geçtiğimiz senenin Kasım ayında, The Japan Times’ın yapmış olduğu habere gore Japonya hükümeti, 2024 yılına doğru yapılandıracakları yasa ile beraber Apple ve Google benzer biçimde platformlar üstünden indirilen oyunların hizmet sağlayıcılarına bir vergilendirme planı üstünde mesai yapıyormuş. Temel sebebi olarak da oyun endüstrisinin Japonya’da diğerlerine değişik olarak sahiplendiği pazar öne sürülüyor. Değişik coğrafyalarda yer edinen oyun stüdyolarının, geleneksel satış prensipleri yerine büyük data teknoloji şirketleri vesilesiyle satış süreçlerini idame ettirdikleri ve bu sebeple de vergilendirmeden kolaylıkla kaçınabildikleri fikrinin ağırlık kazanılmış olduğu belirtiliyor. Anlaşılan 2024’e doğru gidilen yolda bu ve benzeri pek oldukça yapılandırmanın belirli aralıklarla endüstrinin gündemine geleceği anlaşılıyor.

OYUNCU NE DİYOR?

Haberlerde yer verildiğine gore oyuncular ve üreticiler, Hindistan’daki vergiyi şaşkınlıkla karşılamışa benziyor. Bunun bir anlamda endüstride negatif tesir oluşturacağına yönelik bir hava başat. Öteki taraftan, çevrim içi oyunlardan öteye talih ve bahis terimi etrafına oturtulmuş bir hedef olduğu anlaşılıyor. Haberlerde de vurgulandığı şekilde, negatif tesiri olabilecek türden platformların önünün kesilmeye emek vermesi, ana motivasyon kaynağını oluşturuyor görünmüş olduğu kadarıyla. Karar alıcıları da organik olarak bu konudaki çalışmalarından dolayı haksız bulmak doğru olmayacaktır.