Çocuklarda kalbe veren beslenme hataları

Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Dr. Sinem Altunyuva Usta, “Günümüzde ebeveynlerin yoğun iş temposunun da etkisiyle beslenme seçimi doğallıktan uzaklaşarak, kolay ve acele hazırlanabilen, suni tatlandırıcılar ve raf ömrünü uzatan katkı maddeleriyle lezzet oranları artırılmış paketli ve işlenmiş besin tüketimine kaydı. Bu durum ise kalp sağlığını tehdit eden aşırı kiloluluğun, çocuklarda en sık görülen kronik hastalık haline gelmesinde mühim rol oynuyor” dedi. Internasyonal Aşırı kiloluluk Komisyon raporuna bakılırsa dünya çapında 5-17 yaş arası evlatların ortalama yüzde 20-25’inin şişman ya da obez olduğunu, aşırı kiloluluğun ise kardiyovasküler hastalıklara da direkt zemin hazırladığını vurgulayan Dr. Sinem Altunyuva Usta, evlatların kalp sağlığını korumak için ebeveynlere fazlaca mühim görevler düştüğünü, bilhassa sıhhatli beslenme alışkanlıkları ve egzersiz alışkanlığı kazandırmanın tehlikeli sonuç rol oynadığını söylemiş oldu. İşte  çocuklarda kalbi tehdit eden hatalı beslenme alışkanlıkları.

– Rafine ve işlenmiş gıdalar tüketmek

Endüstriyel ürünler aşırı kiloluluk oluşumunu kolaylaştırıyor. Mesela paketli tatlılar, dondurmalar, rafine şekerleri yüksek oranda içeren gazlı içecekler, soğuk çaylar, renkli ve meyveli sütler, şekerlemeler, bisküvi ve kraker şeklinde atıştırmalıklar metabolik sendrom ve kardiyovasküler hastalık gelişimini kolaylaştırabiliyor. Bundan dolayı evlatların bu biçim gıdalara özendirilmesinin önüne geçilmesi gerekiyor. Gene beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği, pirinç yerine bulgur tüketilmesi hem doygunluk hissi vererek fazla kiloya karşı destek oluyor hem de kalp sağlığını korumaya katkı sağlıyor.

– Lifli gıdalardan fukara beslenmek 

Kimi ebeveynlere bakılırsa çocuklarına sebze ve kurubaklagil yedirmek ‘deveye hendek atlatmaktan’ daha zor! Sadece sebze ve kurubaklagil tüketimi evlatların kalp ve damar sağlığı açısından fazlaca mühim. Zira sebzeler düşük yağ içeriklerinin yanı sıra, fena kolesterolü (LDL kolesterol) düşürücü etkiye haiz olan varlıklı posa içerikleri, yoğun lif oranları, folik asit, kalsiyum, potasyum ve C vitamini yardımıyla kalp ve damar sağlığını koruyor. Gene nohut, mercimek, kuru fasulye şeklinde kurubaklagiller posa yönünden varlıklı olmalarıyla birlikte, yüksek gıda değerlerine haiz olduklarından haftada minimum iki kez kurubaklagil tüketilmesi öneriliyor. Bundan dolayı çocuklarına sebze ve kurubaklagil yiyeceklerini sevdirmek için ebeveynlere büyük vazife düşüyor.

– Yanlış pişirme tekniklerinin kullanılması 

Kızartmalar yetişkinlerin olduğu şeklinde evlatların da kalp ve damar sağlığını tehdit ediyor. Süratli pişirme şekillerinden, kızartma ve kavurmadan ziyade haşlama, kendi suyunda pişirme, ızgara ya da fırında pişirme yöntemlerini tercih edin. Bu şekilde aşırı yağ alımını sınırlamakla kalmayıp evlatların kalp ve damar sağlığını korurken, yemeğin gıda kıymetini de artırmış olmuş olursunuz.

– Doymuş yağ asidi içeren besinler tüketmek

Doymuş yağ asitleri kalp sağlığı için zararı dokunan olan LDL  kolesterol  düzeylerini yükseltirken,  insülin direnci gelişimini kolaylaştırıyor. Evlatların bilhassa de tv ve bilgisayar başlangıcında tv seyrederken tükettikleri yüksek kalorili, transyağlardan varlıklı cipsler, paketli kek ve kurabiyeler, kahvaltılık gevrekler, renklendirilmiş şekerli sütler, kızartmalar ve aromalı şekerli yoğurtlar kalp ve damar sağlığı için zararı dokunan olabiliyor. Bunların yerine tüketecekleri pişmemiş badem, ceviz ve pişmemiş fındık şeklinde yağlı tohumlar, içerdikleri sıhhatli doymamış yağlar ve lifler yardımıyla kalp sağlığını korumalarına katkı sağlıyor.

– Aşırı tuz kullanımı

Dünya Sıhhat Örgütü’nün günlük tuz tüketimi önerisi günlük 2 gram. Oysa Türkiye’de erişkinlerde meydana getirilen bir araştırmada günlük tuz tüketiminin ortalama 18 gram olduğu bildiriliyor. Yemekler pişirilirken konulmuş olan tuz miktarının azaltılması, pişmiş gıdalara ilave tuz atılmaması, fazla tuz içeren rafine ve işlenmiş gıdaların tüketiminin en aza indirgenilmesi hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltmada, evlatların kalp sağlığını korumada son aşama mühim. Yiyecek hazırlarken kullanılan tuzların iyotlu olması ise tiroit bezinin ve dolayısıyla metabolizma hızının düzenlenmesinde de ehemmiyet taşıyor.

– İşlenmiş et ürünleri tüketmek

İşlenmiş, ısıl işlemlerden geçmiş et ürünlerinin tüketilmesi de bir başka hatalı beslenme alışkanlığı olarak öne çıkıyor. Son yıllarda meydana getirilen araştırmalar bu tür etlerin tüketilmesinin kardiyovasküler hastalık riskinin yanı sıra kanser sıklığında da artış ile ilişkili bulunduğunu gösteriyor. Dr. Sinem Altunyuva Usta, bu yüzden pastırma, sucuk, sosis, salam tüketiminin azaltılması hatta tüketilmemesi icap ettiğini söylüyor.

– Yeterince balık yememek 

Varlıklı omega-3 içinde ne olduğu yardımıyla balık tüketimi çocuk gelişiminde mühim rol oynuyor. Balık tüketiminin artırılması LDL şu demek oluyor ki fena kolesterol düzeyini düşürerek damarlarda tıkanıklığa neden olan plak oluşumunu engellerken, kalp ritminin düzenlenmesinde büyük yarar sağlıyor. O nedenle haftada minimum iki kere balık tüketmek gerekiyor. Sadece balığın pişirilme şekli de fazlaca mühim. Kızartma yarar yerine zarara yol açabildiğinden, balığı buğulama yöntemi ile ya da fırında yapmak gerekiyor.