Soğuk algınlığından gribe, bademcik iltihabından sinüzite… Bu aralar çocuk hekimlerinin kapısı en sık bu hastalıklarla çalınıyor. Zira havaların soğuması ve okulların açılmasıyla birlikte kalabalık ortamlarda geçirilen zamanın artması hastalıklara davetiye çıkarıyor. Özellikle de üst solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle hastalıklar çocuklu ailelerin yaşamının bir parçası halini alıyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İlkay Değerli, “Sonbahar ve yaklaşan kış ayı ile birlikte toplu yaşanan yerlerde damlacık yolu ile yayılan ve solunum yollarına yerleşen virüslerin yol açtığı enfeksiyonların ortaya çıkmasında artış görülüyor. Bunun başlıca nedeni kapalı ve kalabalık ortamlarda kalış sürelerinin artmasıdır. Bu hem aile hem de çocuklar için aynı zamanda iş/güç kaybına da neden olur.
Ancak alınacak bazı basit tedbirlerle bu hastalıklardan çocuğunuzun hem sağlığını koruyabilir hem de hastalık dolayısıyla okul başarısının düşmesine engel olabilirsiniz” diyor. Enfeksiyonun bakteri değil de virüs kaynaklı olması durumunda tedavide antibiyotiğin yerinin olmadığını vurgulayan Dr. İlkay Değerli, antibiyotiklerin üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan virüsleri öldürmediği gibi gereksiz antibiyotik kullanımının bakterilerin direnç kazanmasına neden olacağını söylüyor.
• El yıkamanın önemini öğretin
El yıkama ve burun temizliği gibi kişisel bakım becerilerinin geliştirilmesini sağlayın. Su ve sabun sayesinde enfeksiyonlara yol açan mikropların vücutlarından uzaklaştırılmasını sağlamış olacaklarını öğretin. Doğru el yıkama için 20’ye kadar saymaları gerektiğini belirtirken, nasıl doğru el yıkanacağını uygulamayla gösterin.Ellerini gün içerisinde ağzına ve yüzüne sürmemesi, hapşırırken ağzını eliyle değil, koluyla ya da kağıt mendille kapatması gerektiğini anlatın.
• Yeterince uyumasını sağlayın
Düzenli ve yeterli uyku çocukların gelişiminde olduğu kadar vücut direncinin güçlü olmasında da sanılandan çok daha önemli bir rol oynuyor. İlköğretim çağında çocuğunuzun günde en az 10 saat uyuması gerekiyor. Uykunun süresi kadar kaliteli olması da çok önemli olduğundan, odasının karanlık olmasına (gece lambası ile uyuyorsa, uyuduktan hemen sonra mutlaka kapatın), uykudan önce elektronik cihazlar, bilgisayar, tablet ve telefondan uzak kalmasına dikkat edin.
• Yanında hatta balkonda da sigara içmeyin
Sigara dumanı en başta da solunum yolu enfeksiyonları açısından son derece riskli. Çocuğunuzun yanında hatta balkonda dahi sigara içmeyin. Sigara dumanını soluyan bir çocukta solunum yolu enfeksiyon riski önemli ölçüde artıyor.
• Aşılarının tam olmasına dikkat edin
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İlkay Değerli, “Aşılarının tam olmasına özen gösterin. Kronik bir hastalığı olan çocuklara ya da çok sık gribal enfeksiyon geçiren çocuklara grip aşısı yaptırmakta fayda var. Ayrıca okul çağı çocuklarında altı ayda bir rutin kontrollerin ihmal edilmemesi gerekir” diyor.
• Sağlıklı ve dengeli beslenmesini sağlayın
Vücudun enfeksiyonlara karşı direnç kazanmasında sağlıklı beslenme kilit rol oynuyor. Mevsim meyveleri ve mevsim sebzelerinde bulunan A ve C vitaminlerinin düzenli tüketimi bağışıklığı güçlendiriyor. Abur cubur tüketerek bağışıklık sistemini zayıflatmasını engellemek için sağlıklı atıştırmalıklar hazırlayın.
• Çok kalın giydirmeyin
Mevsime uygun giydirin. Çok giyinmek de en az hafif giyinmek kadar riskli. Teri emmesi için giysilerin pamuklu kumaştan olmasına dikkat edin. Tek kat kalın kıyafet yerine ince ince birkaç kat giydirmekte fayda var. Eve gelince hemen üstünü değiştirmesi konusunda bilinçlendirin.
• Spor yaptırın
Yapılan bilimsel çalışmalar düzenli spor yapmanın vücut direncini artırarak enfeksiyonlara karşı bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ortaya koyuyor. Çocuğunuzun hareketsiz kalmaması, düzenli bir sporla ilgilenmesi çok önemli. Bu nedenle mutlaka yaşına uygun spora gitmesini sağlayın. Spora gitme imkanı yoksa açık havada birlikte düzenli, tempolu yürüyün.
• Bol su içme alışkanlığı kazandırın
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İlkay Değerli’ye göre; enfeksiyonlarla mücadelede en etkili yöntemlerden biri bol bol su içilmesi. Ülkemizde yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da yeterli su içme alışkanlığı olmadığını, oysa yeterli su tüketiminin, vücuttan toksik maddelerin atılmasının yanında enfeksiyonlarla savaşmak ve vücut direncini artırmak gibi çok önemli bir faydası da olduğunu vurgulayan Dr. İlkay Değerli “Üstelik yetersiz sıvı alımı fiziksel olduğu kadar zihinsel performansı da olumsuz etkiliyor. Bu nedenle çocuklara mutlaka susamasalar da su içme alışkanlığını kazandırın” diyor.
Doğru bilinen yanlışlar
Yanlış 1: Gribal durumlarda dışarıdan yüksek doz C vitamini almak gribal enfeksiyonları iyileştirir.
Yanlış 2: Hastalıkların çoğunun nedeni soğuk ve cereyanda kalmadır.
Yanlış 3: Hastayken banyo yapılırsa hastalık ilerler.
Yanlış 4: Vitamin ilacı / balık yağı vs gibi preparatları kullananlar daha az hastalanır.
8 kereden fazla hastalanıyorsa dikkat!
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İlkay Değerli “Her çocuk enfeksiyon geçirir. Ama yılda 8 kereden fazla solunum yolu enfeksiyonu, 2’den fazla pnömoni (zatürre) ya da yılda 3’ten fazla orta kulak enfeksiyonu oluyorsa, ancak bu durumda bağışıklık sistemini bozan bir sorun var mı diye araştırma yapmak gerekir” diyor.