PARA OYUN/ ALİ EFE İRALI Çin Halk Cumhuriyeti için geçtiğimiz haftalarda gene gündeme gelen oyun düzenlemeleri oldukca yeni değil. Uzun bir süredir evimizdeki oyun oynama süresine varıncaya kadar pek oldukca noktada mühim denetim mekanizmaları kurulacağı söyleniyordu. Hatta bu aşamada çeşitli adımlar atılmış ve genelgeler yayınlanmıştı. The New York Times’tan John Liu’nun yılbaşı öncesinde, 27 Aralık’ta yapmış olduğu bir haberde bunun yansımalarını görüyoruz. Hükümetin yeni bir yasa tasarısıyla oyun sürecindeki denetim mekanizmasını sıkılaştıracağına yönelik bir haber, tüm pazara yayılıyor. Resmi karar alıcılardan gelen bazı sinyallerin bu yönü işaret etmesi sonrasındaysa, Çin’in iki büyük devinin hisselerinde bazı dalgalanmalar yaşanmış. Bu iki devi Tencent ve Netease olarak işaret ediyorlar. Karar alıcılar da olağanca hızda bir müdahaleyle yatırımcıları rahatlatıcı, teskin edici bir süreç yürütmeye başlıyorlar.
GÖREVDEN ALMA KRİZİ
Sürecin arkasında yatan ana gerekçe olarak, Çin Ulusal Basın ve Yayıncılık İdaresi’nin oyun oynama süreçlerine dair meydana getirecek olduğu bir teklif yer ediniyor. Bu yönetim, aslına bakarsak hangi oyunun yayınlanıp yayınlanmayacağına, lisanslanıp lisanslanmayacağına kabul eden yönetim. Dolayısıyla ileriki zamanlarda hangi oyunların iyi mi bir süreçle karşı karşıya kalacağına dair ikilim oluşmuş. Teklifte, vatandaşların oyun oynamak için harcadıkları süreyi düşürmeye yönelik bazı tedbir-önlem paketleri yer alıyormuş. Hal bu şekilde olunca da milyarlarca dolarlık yatırımın yer almış olduğu sektör, John Liu’nun da belirttiği benzer biçimde birden paniğe kapılıyor. Bunun önünü almak için de karar alıcılar derhal oyun sektörünün gelişmesi ve tutundurulması-sağlığı için böylesine bir adım attıkları yönünde açıklamalarda bulunuyorlar. Burada da toplam 140 oyuna bir lisanslama yaparak sektörün yanında olunduğu mesajı verildiği paylaşılıyor. Hal böyleyken, dünyada mühim bir pazar payına haiz olan Çin menşeli firmaları teskin etmek de kolay olmuyor. Buradan da bu haftaya geliyoruz ki, yeni yılda Çin sürecin etkilerini tamamen bertaraf etmeye çalışıyor benzer biçimde görünüyor. Reuters’ten Josh Ye’nin paylaşmış olduğu habere gore, mevzuyla ilişkili olarak bir üst düzey yetkili görevden alınıyor. Basın ve yayıncılık denetimine bağlı olan, Komünist Parti’nin yazışma biriminin tepesindeki isim Feng Shixin. Bu birim de Ulusal Basın ve Gösterim İdaresi’ni denetleyen bir yapıya haizmiş. Hemen hemen daha resmi bir izahat yapılmamış olsa da Reuters, beş değişik kaynaktan teyit edilmiş olduğu bilgisini geçiyor. Bahse mevzu teklifin dalgalanma oluşturduğu pazar değerinin ise toplamda 80 milyar dolar olduğu belirtiliyor ki bu, tek başına, toplam oyun endüstrisi büyüklüğünün neredeyse üçte biri. Josh Ye’nin aktardığına gore, analistler, karar alıcıların bu mevzu devamında çeşitli ek aksiyonlar alarak yatırımcıları rahatlatacaklarını gördüklerini belirtiyorlarmış. Bu da aslına bakarsak, pazarı bazı mühim oyun türlerinde domine eden Çin’in gelişme sürecinde pozitif bir puan yazacaktır diyebiliriz. Endüstrinin her ne kadar oldukca içe kapanık bir yapıda olmadığını varsaysak dahi, pek oldukca anlamda Çin’in kendi içinde daha ilkin de söylediğimiz benzer biçimde dikey entegre bir yapıda bulunduğunu da unutmamak gerekiyor. Yalnız denetleme mekanizmaları anlamında değil, üretip oynayan olma konumunda da yerli üretime ağırlık veren bir süreci bizlere sunması bakımından oldukça hususi bir konuma haiz. Aynı etkiyi daha liberal olarak tanımlanan ekonomilerde görmüyoruz. Mesela Avrupa’da oldukca dikey bir hareketlilik yok. Daha ziyade, Avrupalı oyun stüdyosu kimliğinin daha baskın anlamda ön plana çıktığını görebiliyoruz. Bakalım bu görevden alma süreci, pazarın öteki yatırımcılarını ya da aynı sektörde bölgede büyümeye çalışan firmaları ne denli kararlar almaya yönlendirecek. Gene Çin büyüklüğünden bir şey kaybetmese de oyun endüstrisini önemsediğini gösterir kararlar alması da dikkat çekici oluyor pek doğal…
TÜRKİYE ŞAMPİYON
Aralık ayının takviminde belirttiğimiz Riot Games tarafınca İspanya’da düzenlenen Valorant Spike Nations turnuvasında, Ulusal Takımımız İngiltere’yi 2-0 yenerek yenilgi yüzü görmeksizin şampiyon oldu. TESFED’ten meydana getirilen açıklamada namağlup şampiyonlarımız kutlama edildi. Büyüyen endüstride daha nice başarılar görmeyi arzuluyorum. Oyun endüstrisinin en mühim tutundurma kanalında, bu tür başarıların, görünürlüğümüz ve genel olarak Türkiyemizin marka kıymeti için ne kadar mühim bulunduğunu tahmin edersiniz. Daha nice başarılara…
