PARA RÖPORTAJ Çanakkale’nin malum markalarından Yaşık Makina, 2006 senesinde Mehmet Yaşık ve Hüseyin Yaşık tarafınca kurulduğunda, hususi tasarım makine imalatı ile beraber seramik kesme makineleri imalatı yapıyordu. 2007 senesinde Türkiye’de ilk silikon izolatör enjeksiyon presi imalatını gerçekleştirmiş oldu. 2008 senesinde ilk ürün çekme pultruzyon makinesi imalatı ve 2009’da da Türkiye’de ilk, dünyada ise işlem şekli olarak ilk “seramik presleri frezeleme makinesi”ni geliştirdi. 2010 senesinde ihracata süregelen şirket, 2012 ve 2014 yıllarında ihracat ödülü de aldı.
Yaşık Makina bugün; üretim makinaları tasarımı ve proje çizimi başta olmak suretiyle makine imalatı, montajı, servis işlemi ve yedek parça tedariğine kadar birçok alanda etkinlik gösteriyor ve kendi sektöründe dünya genelinde tanınma yolunda hızla aşama kaydediyor. Türkiye’de olmayan ve ülkemize katma kıymet sağlayabilecek hususi proje makine imalatlarını da yapıyor. Ek olarak kompozit üretiminde ve pultruzyon makinalarının üstünde yapmış olduğu yoğun Ar-Ge emek harcamaları da mevcut. Firmanın Yönetim Kurulu Başkanı Ali Tahsin Yaşık ile firmanın etkinlik alanları, yurt dışı operasyonları ve Sanayi 4.0 üstüne konuştuk.
Yaşık Makina neler yapıyor?
Markamız 2005 yılından bu yana hususi tasarım makine imalatı yapmakta, ek olarak kompozit, seramik, mobilya, enerji şeklinde sektörlerde de uzmanlaşarak üretim yapmaktadır ve alanında söz sahibidir. Çanakkale’nin ilk ve tek hususi tasarım makine imalatı icra eden firmasıyız. Türkiye’de ilk olarak silikon izolatör üretim tesisini yüzde 100 yerli imalat olarak kurduk. Hususi geliştirdiğimiz enjeksiyon sistemiyle dünyada tek seferde en büyük silikon izolatör üretimini yaptık. Enerji sektöründe, kompozit sektöründe ve seramik sektöründe pek oldukça yararlı model patenti almış sistemlerimiz mevcut. Kendi bölgemizin mühim markaları olan Doğtaş, Çanakkale Seramik, Decortie, Minar, Dekorotika ile de emek vererek üretim hatlarını kurduk. Tüm Türkiye genelinde ise Adopen, Bien, Eczacıbaşı, Ege Seramik, Kütahya Seramik, Seranit, Vitra ile sektörünün enleri ile çalıştık. Türkiye’de kompozit makineleri üretiminde pultruzyon makinelerini Avrupa kalitesinde olabilecek en otonom denetim ile Türkiye’de yalnız Yaşık Makina tarafınca sunuluyor.
İkinci jenerasyon olarak devraldığınız Yaşık Makina’nın hedeflerini özetler misiniz?
Üretimimize devamlı yeni sektörler ve yeni makineler katarak büyüdük. Ürettiğimiz makineleri yalnız Türkiye’nin değil Avrupa ve dünyanın sayılı makineleri yapmak ve marka kıymetini arttırıp daha çok firmaya imalat gerçekleştirmek, makinelerimizde teknolojiyi en üst düzeyde tutarak Sanayi 4.0 uygulamalarını birçok makinemizde uygulama amacında ilerledik. Robotik teknolojilerinde makine ürün besleme ve ürün alma sistemlerini birçok alanda uygulamak devamlı hedefimizdir.
Fabrikanız nerede yer ediniyor ve hangi makinelerin üretimini gerçekleştiriyorsunuz?
Fabrikamız Çanakkale’nin Biga ilçesinde faaliyetine başlamış ve gene burada faaliyetlerine devam etmekte. Şirketimiz gerek istihdam gerek ciro bazlı her yıl artan düzeyde gelişme göstermektedir. Üretim kapasitemiz sipariş oranına nazaran arttırılabilir bir yapıya haizdir. Şu an kompozit pultruzyon üretim makineleri, mobilya sektörüne yönelik robotik yükleme boşaltma sistemleri, seramik kesim ve seramik basamak makineleri imalatı yapmaktayız.
Ar-Ge çalışmalarınız ile ilgili data alabilir miyiz?
Fabrikaların kullanmış olduğu üretim makineleri yada üretim makinelerine destek hatlar üstünde çalışmalarımız var ve bu atılım üretimde Sanayi 4.0 seçimi üretimle destek operatör hatalarını minimum seviyeye çekecek sistemler.
Sanayi 4.0’a uyumlu üretim ve sistemler geliştirmek Türk sanayisine ne şeklinde katkılar sağlar? Bu anlamda ne şeklinde adımların atılmasını lüzumlu görüyorsunuz?
Sanayi 4.0 uygulanabilecek üretim sistemlerinde serilik hatasız üretim, devamlı tekrarlanabilir kalite, oldukça oldukça daha azca üretim kaynaklı hatalar içermekte. Normal olarak her sektörde Sanayi 4.0 uygulamak mümkün değil. Sadece uygulanabilecek sektörler teşvik edilerek daha oldukça firmanın bu sistemlere yerli üretim olarak geçmesi sağlanmalıdır.
Sanayi 4.0 alanında üretime destek operatör hatalarını en aza indirecek sistemler mevzusunda ne şeklinde hizmetler sunuyorsunuz?
Sanayi 4.0 alanında robotik sistemler olarak mobilya sektöründe bantlama makineleri, otomatik yükleme ve boşaltma sistemleri kurulumları gerçekleştirdik. Seramik sektöründe ise kesim hatları için robotik seramik yükleme sistemleri kurulumu gerçekleştirdik. Sanayi 4.0 üretimlerimizi mobilya ve seramik sektörlerinde kullanıyoruz, hedefimiz üretim yaptığımız öteki sektörlerde de Sanayi 4.0 uygulamaktır.
2021 yılı cironuz ve 2022 yılı hedefinizle ilgili data verebilir misiniz?
2021 senesinde ciromuz 8 milyon liraydı. 2022 senesinde satış oranlarımızı 2021’e oranla yüzde 42 artırmayı planlamaktayız, hedefimiz 15 milyon lira.
Şu an hangi ülkelere ihracat yapıyorsunuz?
Irak, Rusya, Azerbaycan, Türkmenistan, İngiltere, Afrika, İtalya, Katar, Nijerya şeklinde ülkeler başta olmak suretiyle 15 ülkeye ihracat yapıyoruz. Üretimimizin yüzde 40’ını ihracat oluşturuyor, geçen yıla nazaran bu yıl yüzde 20’lik daha ihracat artışı öngörüyoruz.
Yurtdışına yönelik hangi ürün ya da alanlarda büyümeyi amaçlıyorsunuz?
İngiltere’ye ilk ihracatımızı 2017 senesinde seramik kesim makineleriyle gerçekleştirdik. Yurtdışında Avrupa ve ABD pazarında büyümeyi hedefliyoruz. Avrupa pazarına yönelik Hollanda’da bayi oluşum aşamasındayız. Oldukca yakında güzel haberler vereceğiz. 3 yıl içinde Türkiye’de imalat yaptığımız sektörlerde dünya genelinde da söz sahibi haline gelmek. Dünya genelinde makine imalatının en iyi olduğu İtalya, Almanya, ABD, İngiltere şeklinde ülkelere ihracatımızı hızlandırma amacındayız. Yurtdışında bayilik sistemi ile pazarda söz sahibi olmayı hedefliyoruz. Bölgelerde pazarda söz sahibi firmalar ile antak kalma yaparak bayilikler oluşturma yolu ile pazarda daha süratli yayılmayı hedefliyoruz.
Bir Türk markası olarak yurtdışındaki avantajlarınız ve farklarınız nedir? Türkiye’den bir marka olarak, makine sektörünün duayen ülkesi İtalya’ya makine satıyor olmanızın gizemini paylaşır mısınız?
Türk markası olarak yurtdışı avantajlarımız, Avrupa ve ABD’daki işçilik maliyetlerine nazaran daha uygun ve aynı kalitede işçilik hizmeti sağlayabiliyor olmamızdır. Ek olarak gerek işçilik gerekse kullanılan malzemeler bakımından Avrupa kalitesinde olmak da bir avantaj. Yaşık Makine olarak duayen İtalya’ya makine göndermek de bu prensipleri sağladığımızın kanıtıdır.
Türk makine üretici ve markalarının global pazarda etkin bir oyuncu olması için sizce ne gerekiyor?
Etkin bir oyuncu olabilmek için kaliteli üretim ve ürününün arkasında bir dağ misali durabilme, makinenin tüm sorunları ve sıkıntıları ile ilgilenen teknik ekibi oluşturmuş olma doğrusu satış sonrası hizmet ve bu hizmetin sürdürülebilirliği, devamlı ulaşılabilir olmak oldukça önemlidir. Devletimizin yurtdışı ithal makine alımlarını kesmek için yapmış olduğu gelişmeler mevcut. Bunların desteklendiği teşvikler de var sadece kapsamları ve mevzu başlıkları genişletilerek, ek olarak daha oldukça alan desteklenerek yönlendirme yapılması hem dövizin vatanımızda kalmasına hem de katma kıymet sağlanıp sektörün daha da gelişerek dünya pazarında da söz sahibi olmasına destek olacaktır.
Birazcık da kendisinizden bahseder misiniz? Şirketteki göreviniz haricinde neler yapıyorsunuz?
Makine mühendisiyim. Biga Genç Girişimciler İcra Kurulu’nda vazife yapmakta, hem de Çanakkale Genç Girişimciler Yönetim Kurulu’nda bulunmaktayım. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi’nde öğretim görevlisiyim. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Rektörlüğü ile Yaşık Makina içinde ileri teknoloji, havacılık, uzay ve müdafa endüstri alanlarında proje geliştirme ve kompozit üretimine yönelik üniversite-sanayi iş birliği protokolü imzalanmasına öncülük ettim. İmzalanan üniversite-sanayi iş birliği çerçeve protokolü ile katma kıymetli ürünlerin üretilmesine katkı sunarak, ülkemizin dışa bağımlılığını ve cari açığını azaltmaya destek olacak ve sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlayacak yeni projelerin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bu kapsamda başta müdafa endüstri olmak suretiyle, çeşitli alanlarda ortak projeler ve Ar-Ge emek harcamaları ile Teknofest ve TÜBİTAK yarışmalarında da üretime yönelik iş birliği faaliyetleri yürütülmesinin temelleri atılmıştır.