PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu 18 Temmuz’da çok sıcak ve çok önemli bir gündemle toplandı: Yapay zeka hızla gelişiyor. BM olarak uluslararası çapta ne yapmalıyız? BM Genel Sekreteri Antonio Guterres; nükleer enerji, iklim değişikliğine benzer gibi konseptle toplanan genel kurula bir konuşma yaptı. Guterres, konuşmasında yapay zekanın öneminin yanı sıra ortaya çıkarabileceği önemli risklere vurgu yaptı. Guterres, özetle şunları söyledi:
“BM, zaten yapay zekayı ateşkeslerin uygulanıp uygulanmadığını denetlemek ve şiddet olaylarının teşhisinde kullanıyor. Bu teknolojinin kötü niyetli aktörler, teröristler, suç ve devletler aleyhine kullanılması halinde korkunç seviyede ölüm ve yıkımlar olabilir. Bu teknolojilerin geliştiricileri de bu durumun büyük, korkunç ve varoluşsal riskleri olduğunu belirtti. 2026’da otomatik savaş silahlarında yapay zeka kullanımını yasaklayacak bir anlaşmayı masaya getirmemiz gerek. En geç bu yıl sonuna kadar danışma konseyimiz yapay zekanın kapsamlıca regüle edilmesi için öneriler geliştirip bu teknolojinin sorumlu bir şekilde kullanılması için ülkelere tavsiyelerden oluşan bir politika özetini iletecek.”
Toplantıda en merak edilen, BM Genel Kurulu’nun en güçlü üyelerinden Çin’in tutumuydu. Çin’in BM Büyükelçisi, şöyle karşılık verdi:
“Yapay zekayla ilgili uluslararası yasalar ve normlar ülkelere kendi regülasyonlarını oluşturmak için özgürlük verecek esneklikte olmalı.”
ÇİN İTİRAZ ETTİ
Büyükelçi, isim vermeden bazı gelişmiş ülkelerin yapay zekada dominant olmaya çalıştığını ileri sürdü:
“Bazı gelişmiş ülkeler, teknolojik hegemonya kurmak ve kendi küçük kulüplerini kurmak, diğer ülkelerin teknolojik gelişimlerini kötü niyetle engellemek ve yapay teknolojik bariyerler kurmak istiyor. Çin, bu davranışlara kesin şekilde karşı çıkıyor.”
Haftalar önce OpenAI‘ın yapay zekayla ilgili regülasyonların hemen başlamasının yanında, yönetişim konusunda açıklamalarda bulunmuş ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu gibi bir oluşumun kurulması gerektiğini belirtmişti. OpenAI, yapay zekanın nasıl, hangi koşullarda ve insanların da katkısını alarak, demokratik ve insan haklarına uygun şekilde kullanılması için hemen harekete geçilmesi çağrısı yapmıştı.
Ardından OpenAI CEO’su Sam Altman, yapay zekanın önde gelen ülkelerinden Çin ve Güney Kore’ye ziyarette bulunarak uluslararası uzlaşı çağrısı yapmış, hem de nabız yoklamıştı.
“YAPAY ZEKA ŞİRKETLERİ TAZMİNAT ÖDESİN”
Kanada’nın dünyaca ünlü yazarlarından Margaret Atwood, yapay zeka şirketlerini, çalışmalarını kullandığı yazarlara tazminat ödemeye çağırdı.
Atwood, “Authors Guild” isimli yazar haklarını koruma grubunun öncülüğünde başlatılan ve 8 bini aşkın yazarın imza verdiği açık mektup kampanyasına katıldı.
Kanadalı yazar, yapay zeka şirketlerini; yazarların telif haklarıyla korunan çalışmalarını teknolojilerine dahil etmeden önce izin almaya davet etti.
Atwood’un da imza koyduğu açık mektupta, “Milyonlarca telifli kitap, makale, deneme ve şiir, yapay zeka sistemleri için faturası olmayan sonsuz öğün yiyecekleri sağlıyor. Yapay zeka teknolojisini geliştirmek için milyarlarca dolar harcıyorsunuz. Yazılarımızı kullandığımız için bize tazminat ödemeniz adildir ki, bu olmadan yapay zeka son derece sınırlı olurdu” ifadesine yer verildi.
OpenAI, Meta, Microsoft ve diğer AI üreticilerine yönelik hazırlanan mektuba; arasında Pulitzer Ödüllü romancılar Jennifer Egan, Michael Chabon ve Louise Erdrich’in yanı sıra Jonathan Franzen, Celeste Ng, Nora Roberts ve Ron Chernow gibi yazarlar da imza attı.
“SİZİ TERMİNATÖR İLE 39 YIL ÖNCE UYARMIŞTIM”
Terminatör, Titanik, Avatar gibi Hollywood’un en çok gişe yapan bazı filmlerinde imzası bulunan Oscar ödüllü yönetmen James Cameron, Amerikan medyasına verdiği demeçte yapay zekanın insanlık için büyük bir tehdit olduğunu söyledi. Cameron, şöyle konuştu:
“Sizi 1984’te (Terminatör) uyarmıştım ama dikkate almadınız. Bence yapay zekanın bir silah olarak kullanılması en büyük tehlike. Yapay zeka ile nükleer bir silahlanma yarışına gireceğimize inanıyorum ve eğer biz bununla başa çıkmazsak, diğer ülkeler başa çıkacak ve sonra durum tırmanacak.”
Hollywood’da film senaryolarının yazımında yapay zekanın kullanılmasına karşı çıkan senaristlerin devam eden grevi hakkında da yorumda bulundu. Cameron, yapay zekanın yetenekli senaristlerin yerini alabilmesi için yeterli düzeyde olmadığını söyledi ve ekledi:
“Mesele kimin yazdığı değil, iyi bir hikaye olup olmadığı. Şahsen ben, başkalarının yaşadıkları hayatlar, aşk, yalanlar, korku ve ölümlülük hakkında söylediklerini bir kelime salatası halinde bir araya getirip kusan bedensiz bir zihnin izleyiciyi harekete geçirebileceğine inanmıyorum.”
