Barter İşlemleri

Barter işlemlerinde, öncelikle barter bilgi bankası aracılığı ile talep edilen mal veya hizmeti üreten firma/firmalar bulunmaktadır. Alımı ya da satımı yapılacak olan malın kalitesi, fiyatı, teslim tarihi, satış sonrası hizmetleri ve garantisi gibi özellikler alıcı ve satıcı firma arasında belirlenmektedir. Bu işlemlerden sonra ödeme aracı olarak araya barter sistemi girmektedir. Alıcı ve satıcı arasında barter
şirketi sorumluluk üstlenerek, sistem üyesi alıcı firmayı, satın aldığı mal veya hizmet bedeli kadar sisteme borçlandırırken, satıcı firma aynı miktarda alacaklandırılmış olmaktadır. Sistemde satıcı durumunda olan üye, yani alacaklı firma, satış yapmadan önce, mal veya hizmetini satın alan üyenin barter hesabını, barter şirketi aracılığı ile belirli bir süre için fatura bedeli kadar bloke ederek, ödemeyi garanti altına almış olmaktadır.
Alıcıya, borcunu kendi mal veya hizmetiyle ödeyebilmesi için belirli bir vadenin tanındığı barter sisteminde, söz konusu vade, genellikle 9 ay olarak uygulanırken, 12 ay olarak uygulayan şirketler de mevcuttur. Bu süre içinde, işleme konu olacak mal veya hizmete olan talepler borçlu firmaya bildirilir.
Eğer bu talepler satışla sonuçlanırsa borçlu firma, borcunu kendi malıyla ödemiş olur. Ancak belirlenen sürede borçlu firmanın, borcunu kendi malıyla ödeyebileceği bir satış işlemi gerçekleşmediği takdirde, firma borcunu nakit olarak ödemek zorundadır. Yani borç, belirlenen sürede ya üretilen mal veya hizmetle ya da o günkü TC Merkez Bankası dolar, mark veya ECU kuru karşılığı TL olarak, barter şirketinin açtığı banka hesabına nakit olarak ödenmektedir.
Üyelerin, kendi adlarına meydana gelecek alacakların nakit ya da barter şeklinde tahsilatı ve toplanan nakitlerin üyelere dağılımının yapılması konusunda barter şirketine vekalet verdiği barter sisteminde, gerçekleşen tüm barter alışverişlerindeki sorumluluklar alıcı ve satıcıya ait olmaktadır. Alım satım işlemlerinin serbest piyasa şartlarında yapıldığı barter sisteminde,üyeler adil şartlarda rekabet etmekte, mal veya hizmet almakta ve satmakta serbesttirler.
Barter şirketleri, barter işlemlerini, sağlıklı ve kontrollü yapılabilmesi için bazı şartlara bağlamıştır. Bu şartlar;
• Barter işleminin mutlaka yazılı olması ve yazılı olarak satıcıya iletilmesi,
• Barter işleminde mutlaka barter çeklerinin kullanılması,
• Satıcının, barter şirketinin genel merkezinden satış izni alması,
• Alacakların nakit olarak istenememesi veya tahsil edilememesi,
• Barter üyesinin, cari hesabında alacaklı hale gelmesi durumunda üyelik anlaşması kapsamında, kendi ihtiyaçlarını barter ile diğer üyelerden karşılaması,
• Barter üyelerinin cari hesap kalanlarının başkalarına devredilememesi,
• Barter ile satış yapmak isteyen üyenin, cari hesabındaki tüm bakiyeyi ödediği takdirde siparişini
reddedebilmesidir.