1899 yılında, Aydın’da, zengin bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. İzmir Amerikan Koleji’nden mezun oldu. Ankara Hukuk Fakültesi’ne girdi. Atatürk’le tanışıp takdirini kazandıktan sonra 1930 yılında CHP’den Aydın
Milletvekili seçildi. 1949 yılında partisinden ayrılıp Celal Bayar’la birlikte Demokrat Parti’yi kurdu. 1950 seçimlerinde, CHP’nin icraadanndan nefret etmiş olan halk tarafından ezici bir çoğunlukla iktidara getirildi. Başbakan oldu.
Ezanın, eskiden olduğu gibi yeniden aslî şekliyle okunmasını sağladığı ve dindar insanlar üzerinde yıllarca süren baskıları bir parça azalttığı için halk tarafından 1955 seçimlerinde de tek başına iktidara getirildi. Hayatı tamamen Atatürk ve inönü zihniyetiyle şekillenmiş olmasına rağmen, yapılan bazı değişiklikleri devrimin elden çıkması olarak yorumlayan İsmet İnönü, çevresindekiler ve onlara tam destek veren askerler tarafından kıskaca alındı. Basın tarafından şiddetle tenkit edilip, aslı astarı olmayan yalanlar ve iftiralarla karalandı.
Dış müdahelelerin de etkisiyle 1960 yılında askerî ihtilal gerçekleşti ve Menderes tutuklandı. Bir kısım arkadaşlarıyla Yassıada’ya gönderilip sıkı gözetim altında tutuldu. Akıl almaz manevî işkencelere uğratıldıktan sonra, kendisine günlük olarak verilen uyku haplarını biriktirip intihara kalkıştı. Midesi yıkanıp iyileştirildikten bir gün sonra, 17 eylül 1961 tarihinde, Imralı’da idam edildi. Üzerine giydirilen idam gömleği ile darağacına doğru yürürken, “Hiç muğber değilim”, yani kimseye küskün, dargın değilim dediği söylenmiştir.