Dijital Pazarlar Yasası (DMA) geçtiğimiz ay Avrupa Birliği’nde resmi olarak yürürlüğe girdi. Bu yasaya gore Apple, Feysbuk, Google ve Microsoft benzer biçimde teknoloji devlerinin bu yeni düzenlemeye uyması ve şirketlerin çekirdek platformlarına rekabet getirilmesi gerekiyor.
Apple’ın durumunda ise DMA’nın en büyük neticelerinden biri de alternatif uygulama dükkanlarına izin vermek. Kısaca kısacası Avrupa Birliği devletlerinde yaşayan iPhone sahipleri, App Store rakiplerinden de uygulama indirebilecekler.
AB’de yaşayan iPhone kulllanıcılarını neler bekliyor?
Şu an AB’de yaşayan iOS kullananların indirebileceği yalnız bir tane üçüncü parti alternatif uygulama dükkanı bulunuyor. Bu da Mobivention isminde olan kurumların kendi iç uygulamalarını dağıttığı kurumsal bir uygulama dükkanı. Sadece oldukca daha fazlası yolda benzer biçimde görünüyor.
Popüler Fortnite oyununu geliştiren Epic Games, kendi alternatif dükkanını iPhone üstünde açmak için planlarını halihazırda paylaştı.
Buna ek olarak Epic Games, bu dağıtımı modelini, AB’de yaşayan iOS kullanıcılarına Fortnite’ı ulaştırmak için kullanacağını da duyurdu. Oyun Apple’ın App Store’unda neredeyse 4 senedir bulunmuyor ve Epic Games’in de Apple ile App Store ücretleri ve gelir paylaşım modeliyle ilgili büyük anlaşmazlıkları olduğu biliniyor.
MacPaw tarafınca geliştirilen SetApp de AB’deki iPhone’lara sunulacak. Bir nevi Mac uygulamaları için “Netflix” benzer biçimde bir platform olan SetApp, aylık 9.99 dolar’a kullanıcılarının 200’den fazla üçüncü parti Mac uygulamasına erişmesini sağlıyor. SetApp benzer bir üyelik sistemini iOS’a getirme hedefinde.
Sadece AltStore isminde olan bir alternatif uygulama dükkanı, büyük olasılıkla iPhone’un ilk alternatif uygulama dükkanı olacağa benziyor.
AltStore önde görünüyor
Geliştirici Riley Testut’un AltStore’u, bu tür bir konsept resmi olarak var olmadan ilkin “alternatif bir pazar yeri” olarak aslına bakarsanız senelerdir mevcuttu. Testut, dünyanın herhangi bir yerindeki iPhone kullanıcılarının AltStore’u yüklemelerine, kısaca PC yada Mac’leri vesilesiyle direkt cihazlarına yüklemelerine olanak tanıyan bir geçici çözüm bulmuştu. Testut işletmelerin, şirket içi uygulamaları çalışanların iOS cihazlarına yükleyip kullanmasına benzer bir halde, her insana açık App Store alternatifinin Apple’ın resmi App Store’u üstünden dağıtılmadan iPhone’da çalışmasını sağlamanın yaratıcı bir yolunu üretmişti.
AltStore, Testut’ın geliştirdiği Nintendo emülatörü olan Delta benzer biçimde uygulamalar yüklü halde geliyor. Bu tür uygulamalar, Apple’ın App Store üstünde hiçbir vakit dağıtmayacağı uygulamalara örnek olacaklardan yalnız biri.
Post by @rileytestut View on Threads
Testut’ın AltStore’u, şu anda Apple’ın alternatif uygulama dükkanı incelemesi aşamasında yer ediniyor ve Apple’ın onayının arkasından kullanıcılara sunulacak.
Apple’ın onayının derhal sonrasında AltStore, AB’deki kullanıcılar için “resmi” şekilde indirilebilir olacak. Alternatif uygulama dükkanında azca ilkin bahsettiğimiz Delta oyun emülatörü ve kopyalama yöneticisi Clip uygulamaları, dükkanın açılışında indirmeye açık olacak.
Testut, Clip uygulaması için kullananların ufak bir ücret ödemesi icap ettiğini söylüyor. Bu da yeni ve benzersiz mobil uygulama üyelik modelini ortaya çıkarmış olacak. Testut’a gore kullanıcılar, Clip’i kullanabilmek için Patreon platformu üstünden minimumda 1 dolarlık bir bağış yapmasının lüzumlu bulunduğunu belirtiyor.
Patreon, içerik üreticilerin abonelik modelleri kurmalarına olanak tanıyan bir platform. Kısaca içerik üreticilerini takip edenler, hususi içerikler için aylık bir ücret ödüyor. Testut’a gore AltStore, ücretli uygulamalar için ödeme platformu olarak direkt Patreon’a entegre olacak. Her şey yolunda giderse, Testut öteki geliştiricilerin kendi uygulamalarını AltStore’da dağıtmalarına ve Patreon’un modelini kullanarak para kazanmalarına izin vermeyi planlıyor.
Daha çok alternatifin çıkmasını geciktiren bir nokta
Her ne kadar DMA ortalama bir aydır yürürlükte olmasına karşın, AB dahilinde iPhone için alternatif uygulama dükkanlarını hala görmememizin bir sebebi var.
Apple, alternatif uygulama dükkanlarını tanıttığında, uygulamalarını bu yöntemle dağıtmak isteyen geliştiriciler için “Çekirdek Teknoloji Tutarı” adı altında bir tutarı de duyurdu. Uygulamalardan elde edilmiş gelirin %15 ila %30 kadarını Apple’a App Store’da olduğu benzer biçimde ödemek yerine geliştiriciler, ilk yıl süresince 1 milyondan fazla indirilen her uygulamayı ilk kez indiren her kullanıcı için 0.50 avro ödeyecek. Buna parasız olan uygulamaların da dahil olması, parasız uygulamaların bile Apple’a para kazandıracak olması anlamına geliyor. Bu da Apple’ın App Store’unda bulunmayan bir iş modeli. Her alternatif uygulama dükkanında uygulamasını dağıtmak isteyen geliştirici de buna uymak zorunda.
Avrupa Birliği de bu mevzuyu şu an araştırıyor ve yeni yasayı ihal edip etmediğini soruşturuyor. Dolayısıyla, yakında AB’deki iPhone’larda bir takım alternatif pazar yeri göreceğimiz kati. Sadece AB soruşturmasının sonuçlarına gore, kaç tanesinin hakkaten ortaya çıkacağını bekleyip görmemiz gerekecek.
Matt Binder’ın haberini Özgür Yıldız Türkçeleştirdi.