PARA ZİRVE/ AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT ZOR Turkuvaz Medya Grubu’nun çatısı altında düzenlenen ve PARA Dergisi’nin ev sahipliğinde meydana getirilen 10. Yeni Nesil Girişimcilik Zirvesi, bu yıl ‘Suni Zeka Çağlarında Girişimcilik’ temasıyla 29 Şubat günü online olarak gerçekleşti. Borsa İstanbul, Takas İstanbul, Merkezi Kayıt İstanbul, Halk Bankası, Türk Telekom ve Türk Hava Yolları’nın ana sponsorluğunda meydana gelen zirveye alanında söz sahibi pek fazlaca uzman ve girişimci katılım sağlamış oldu. Yedi hususi oturumun ve üç ana başlıkta düzenlenen panellerle dünden bugüne suni zekânın geldiği nokta enine boyuna ele alındı. AHaber ve Apara sunucusu Uğur Korkmaz’ın moderatörlüğünde online zirvenin açılış konuşmasını Turkuvaz Mecmua Grubu Genel Müdür Yardımcısı Özgür Atanur yapmış oldu. Zirvenin hususi oturum konukları ise; Z.E.K.I Suni Zekâ Ar-Ge Merkezi Kurucusu & Berlin Teknik Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Profesörü Prof. Dr. Şahin Albayrak, Suni Zekâ ve Robotik Yazarı Şule Güner, Türkiye Suni Zekâ İnisiyatif Kurucusu ve Dijitopya şirketinin kurucusu Halil Aksu, Halkbank Dijital Dönüşüm Daire Başkanı Cüneyt Eyin, İTÜ Tayyare ve Uzay Bilimleri, Tayyare Mühendisliği Kısmı & Cranfield Üniversitesi Otonom Sistemler ve Suni Zekâ Kürsüsü Başkanı Prof. Dr. Gökhan İnalhan, Teknolojide Hanım Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Zehra Öney, Vispera Kurucusu Prof. Dr. Aytül Erçil, Trendbox Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bilgen’di. Panellerdeki mevzu başlıkları ise; ‘Suni zekâ iş yapış modellerini iyi mi değiştirecek’, ‘Yatırımcıların bakış açısından’, ‘Suni zekâ çağlarında girişimci olmak’ oldu.
“20 KM’LİK AKILLI YOL OLUŞTURDUK”
Zirvenin ilk hususi oturumu, “Suni Zekâ Geleceği Iyi mi Şekillendirecek?” mevzu başlığıyla, Z.E.K.I Suni Zekâ Ar-Ge Merkezi Kurucusu & Berlin Teknik Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Profesörü Prof. Dr. Şahin Albayrak tarafınca gerçekleşti. Albayrak, Almanya’daki suni zekâ üstüne yaptıkları çalışmalardan ve bunu kişilere iyi mi ön yargılı olmadan anlatmak gerektiği mevzusuna değindi. “Suni zekâ mevzusunda çeşitli çalışmalarımız var. Bunlardan en önemlisi, devletin, üniversitenin ve sanayinin desteklediği, suni zekâ adına meydana getirilen çalışmaların bulunmuş olduğu bir merkezin kurulması. Buradaki amaç, suni zekâyı sanayiye uygun hale getirerek bunu uyarlamak. Akıllı ürünler ve araçlar oluşturarak suni zekâyı toplumla buluşturmak istiyoruz” diyen Albayrak, toplumun suni zekâya olan ön yargısını kırmak istediklerinin altını çiziyor. Projelerinde 20 kilometrelik akıllı bir yol oluşturarak, sekiz vasıta ve bunların en önemlisi yeni geliştirdikleri ve dünyada ilk yaptıkları 12 metrelik otobüsü sürücüsüz hale getirmek bulunduğunu özetleyen Albayrak, bu tarz şeyleri dijitalleştirdiklerinin de altını çizdi. “Aslına bakarsak hedefimiz bu araçların fazlaca akıllı olmaları. İnsan benzer biçimde davranışa haiz olsunlar, sanki otomobilde bir sürücü varmış benzer biçimde idrak bıraksınlar istiyoruz. Onla da yetinmesinler, yurttaş otomobile binmiş olduğu süre araçlar kendi kararlarını vatandaşa anlatabilsinler. Yurttaş bunu anlayabilsin. Böylece sürücüsüz olan araçlara ilgisi artsın” diyen Albayrak, böylelikle algının da kırılmasını istediklerini beyan etti.
“OTOBÜS DURAĞINI DİJİTALLEŞTİRDİK”
Albayrak, çalışmalarından bahsederken bilhassa bu süreçte dört ana hedefleri olduğundan bahsediyor. Bunlardan birincisi, suni zekâ modelini geliştirmek olurken, ikincisi ise bunu deneyimlemek ve geliştirmek için büyük bir ortam oluşturmak icap ettiğini söyledi. Ek olarak bunu vatandaşla buluşturmak ve bir ekosistem yaratmak istediklerini de üçüncü ve dördüncü hedefleri olarak söylemiş oldu ve ekledi: “Bundan sonraki araçlar bir tek bizim anlattığımız benzer biçimde klasik parçalardan oluşmayacak. Suni zekâ yazılım parçaları olacak. Biz Almanya’da yazılım teknolojisinin oluşmasını istiyoruz. Hatta bu şekilde bir sektör olmalı. Bunu da gerçekleştirmek için 20 km’lik bir yol kullanıyoruz. Bu yol 600 metrelik parçalara bölünmüş bir yol. Bunların zorlukları ve çeşitleri bulunuyor. Hava kalitesi, lambaları benzer biçimde her mevzuyu ölçüyoruz. Almanya’da bu mevzuda büyük başarılar elde ettik. Akıllı dağınık suni zekâ üstüne bir sistem kurduk. Almanya’daki tüm otomotiv sektörü ile çalışıyoruz. Hatta yan tedarikçileri ile de. Alman hükümetinin hedefi, suni zekâ modelini oluşturmak ve bunu şirketlere satmak. Aslolan gayemiz bir ekosistem yaratmak. Biz ilk olarak iki otobüs durağını dijitalleştirdik. Kişiler otobüsü bekleyince durakla kontakt halinde olsunlar istedik. Hakkaten suni zekâ hayatımızı değiştirecek. Yalnız otomotiv değil, suni zekâ tıpta da büyük rol oynayacaktır.”
“FİKRİMİZ VAR AMA GİYMİYORUZ”
İkinci hususi oturum konuğu ise, suni zekâ alanında emekleri bulunan, Suni Zekâ ve Robotik Yazarı Şule Güner oldu. “Birleşmiş Milletler (BM) Perspektifinden Görevli Suni Zekâ” mevzu başlıklı hususi oturumda Güner, ‘Görevli suni zekâ nedir?’ sorusunun yanıtını paylaştı. Bilhassa suni zekânın doğru anlatımı ve aktarılması mevzusunda Birleşmiş Milletler tarafınca görevlendirilen Güner, alanında mühim anlatımlarda bulunmuş oldu. “Görevli suni zekâyı biz daha fazlaca teknik bir şey olarak biliyoruz. Değişen teknolojinin görevli geliştirilmesinden anlıyoruz. Aslına bakarsak tam olarak o şekilde değil. İşin teknik, ekonomik ve siyasal bir boyutu bulunuyor. Eğer ben dünyanın en büyük suni zekâ üreticilerinden, geliştiricilerinden bir markaysam benim bir tek kendi ülkeme değil, dünyada bunu kullanan her insana karşı bir sorumluluğum olmalı” diyen Güner, şu anda geliştirilen suni zekâ modellerinin genişliğinden ve hata hayata geçirmeye uygun olduklarından bahsetti. Bu durumun mümkün olduğunca azaltılması icap ettiğini söylerken, öteki taraftan da mevcut hızla gelişen teknolojinin kullanım alanlarının buna izin vermediğine de dikkat çekti. “Suni zekâ hataya karşı korunaksız. Bunu yaşanmış olan tatsız vakalarda ve haberlerde duymuşsunuzdur. Geliştirici ülkeler bu sorumluluğu ne yazık ki üzerine almak istemiyor” diyen Güner, bunun büyük bir iktisat olduğuna vurgu yapmış oldu. Şu anki mevcut ekonominin 90 trilyon dolar olduğuna ve 2025 yılına kadar bunun 180 trilyon dolar olabileceğinin altını çizen Güner; “Suni zekâ katma kıymeti oldukça yüksek bir varlık olduğundan, bu 180 trilyon doların büyük bir kısmı suni zekâ dolaylı gelecek. Ülkelerin ve coğrafyaların kendi içinde rekabeti var. Öteki taraftan da bu işin toplumsal yanını regüle etmeliyiz. Fakat burada alınacak referans nedir? ABD kendi regülasyonlarını yapıyor. Avrupa Birliği (AB) oluşturma sürecinde. Hepimiz görevli suni zekâdan ve insanların zarar görmemesinden bahsediyor fakat buradaki referans noktasının nasıl sonuçlanacağı mevzusu bildiğimiz bir şey değil. Fikrimiz var fakat giymiyoruz. Birinci güçlük bu işin geliştirilmesi ve üretilmesi mevzusu. Sonrasında ikinci, üçüncü partilerin bunu kullanımı var. Buradan katlanarak bir kelebek ve tsunami tesiri benzer biçimde toplumlara yayılması benzer biçimde bir risk söz mevzusu. Buradaki toplumsal meseleyi iyi mi yönetim edeceğimiz mevzusu, aslen Birleşmiş Milletler’in mevzusu. Öteki taraftan kimin hangi bilgiye erişebileceğini konuşmak gerekiyor. Suni zekânın dağılımı iyi mi olmalı, kimin neye erişimi olmalı, bunun da fazlaca doğru bir halde tasarlanması gerekiyor. Aksi halde bu yapının içinde ciddi kaoslar olabilir” diye de eklemelerde bulunmuş oldu.
“ALGORİTMALAR HAYATIMIZA ŞEKİL VERİYOR”
Türkiye Suni Zekâ İnisiyatif Kurucusu ve Dijitopya şirketinin kurucusu Halil Aksu ise hususi oturumda “Türkiye’de Üretken Suni Zekâ” konusunu ele aldı. Türkiye’de hem şirketlere hem de üniversitelere suni zekâ mevzusunda konferanslar verdiğini özetleyen Aksu, coşku verici bir dönemden geçtiğimizi ve şirketlerin pazar değerlerinin trilyonları bulduğuna değindi. Yapmış olduğu sunumla sözlerine süregelen, geçmişten geleceğe olan suni zekâ geçmişine değinen Aksu, son iki senedir ChatGPT’nin yaşamımıza girmesiyle her gün büyük bir şaşkınlık ve hızla gelişen yeniliklerle karşılaşıldığını söyledi. Sunumunda suni zekânın aslolan mucitlerine değinen, ilk suni zekâ makalelerini mevzu alırken, şu anda bilim dünyasında çığır açan isimlere örnek verdi. Ek olarak Aksu; “Artık algoritmalar dünyada ve yaşamımıza biçim veriyor. Bilhassa toplumsal medyada. Neleri göreceğimizi, neleri izleyeceğimizi, bankaların kredi verip vermeyeceğini, biyopsi sonucunda kanser olup olmadığına varana kadar pek fazlaca alanda hayatımızın içinde içeriyor. Toplumumuzdaki yeri mühim hal alacaktır. Bu tür teknolojilere ben işletim sistemi demekten hoşlanıyorum. Her alanda bu sistem var. Çağdaş bir toplumun işleyebilmesi için, elektriksiz, internetsiz benzer biçimde şeyleri olmadan düşünemeyiz. Suni zekâ da medeniyetimizin yeni işletim sistemidir. Teknoloji yaşamımıza yaşam kalitesi sağlamış oldu. Son 10 bin senedir, ziraat devriminden bu yana, yerleşik düzene geçtiğimizden beri üstüne ilave ederek bugünlere geldik. Bugün modern bir uygarlık içerisindeyiz. Elbet bir ekip sorunlarımız var fakat bu tarz şeyleri teknolojisiz yapamazdık. Yaşam kalitemiz daha düşük olurdu. Suni zekânın topluma, seçimlere, rekabetçiliğe, ekonomiye, istihdama, iklim izdüşümüne tesiri büyük oldu” diyerek suni zekâ destekli teknolojilerin yaşamımıza etkisinden bahsetti. Sunumunu, ‘Öğren, kullan, geliştir’ benzer biçimde üç ana başlıkta biriktirerek tavsiyede bulunan Aksu, suni zekâ ve teknoloji mevzusunda kendimizi geliştirmemiz icap ettiğini, suni zekânın iyi mi çalıştığını, risklerin iyi mi olacağını bilerek ona bakılırsa kullanmamız gerektiği mevzusunda da tavsiyelerde bulunmuş oldu.
“İKİ RAKİBİ SATIN ALDIK”
Hususi oturumlar içinde konuşulan bir öteki mevzu ise ‘Girişimciliğin Dünü, Bugünü ve Yarını’ oldu. Hususi oturumun konuşmacısı ise Trendbox Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bilgen idi. Bilgen, 650’den fazla global şirkete, aynı ürünü 2 binden fazla Türkiye’deki holdinge satabilme başarısını gösterdiklerini söyleyerek sözlerine başlarken, 2014 yılındaki yatırım serüvenine başlama hikayesinden bahsetti. Başladıkları dönemde fazlaca fazla örnek alabilecekleri ve akıl alabilecekleri kişilerin piyasada olmadığına dikkat çeken Bilgen, yatırım süreci iyi mi adım atar, iyi mi devam eder? hangi kriterleri ele almak gerekir? benzer biçimde soruların yanıtını bulabilecekleri kimse olmadığına vurgu yapmış oldu. “Bir şirket ne kadar yatırıma açılmalı, ne kadara hisse verilme benzer biçimde onlarca mevzu var. Biz kendi içimizde yaşayarak öğrenmiş olduk. 2014’te bu yatırım turunu aldık. 2015 senesinde gelişme stratejileri geliştirdik. 2018 senesinde yurtdışından cazip bir teklif aldık. Sürecimiz bu şekilde devam etti. Ek olarak iki rakibi satın aldık” diye özetleyen Bilgen, büyümeyi yönetebilmenin ve operasyonu hızlandırmanın ciddi kaynak ve emek istediğine vurgu yapmış oldu. Bilgen ek olarak kendilerinin başarı hikâyesi olabilecek bir serüveni olduğuna dikkat çekerken, genç yaşlarda alaylı tabir edilecek şekilde deneyim kazandıklarının da altını çizdi. “Bizim dönemimizde fazlaca fazla başarı öyküsü yoktu. Deneyim paylaştıkça bilgiye ulaşım arttı ve hızlandı. Her girişimin belli başlı yönetilmesi ihtiyaç duyulan noktaları var. Ürün, ekip, para, teknoloji, satış ve kendi ekosistemini oluşturması. Bir girişim bu tarz şeyleri yönetemezse başarı faktörü azca olabilir. Pandemi her şeyi fazlaca değiştirdi, her şey fazlaca süratli dijitalleşmeye başladı. Girişimler daha büyük takımlar oluşturmak zorunda. Bu yetkin ekipleri de değişik şekilde sevketmek durumunda. Önümüzdeki dönemde fazlaca değişik fırsatlar bulunduğunu görüyorum” diyen Bilgen, girişimcilere çeşitli tavsiyelerde bulunmuş oldu.
Özgür ATANUR / Turkuvaz Mecmua Grubu Genel Müdür Yardımcısı
“Girişimcilik Zirvesi’ni ‘Suni Zekâ Çağlarında Girişimcilik’ teması üstüne kurguladık”
Teknolojik gelişmelerin geldiği son noktada Sanayi 4.0 olarak vasıflandırılan Dördüncü Endüstri Devriminin sunmuş olduğu yeniliklerin başlangıcında suni zeka teknolojileri geliyor. Literatürde değişik tanımları bulunan suni zekâ en rahat tabirle “görevleri yerine getirmek için insan zekâsını yansılamak eden ve topladıkları bilgilere bakılırsa yinelemeli olarak kendilerini iyileştirebilen sistemler yada makineler” olarak tanımlanıyor. Suni zekâ teknolojileri; sıhhat, eğitim, finans, kontakt, ziraat, ulaşım ve alan kişi hizmetleri benzer biçimde pek fazlaca alanda karşımıza çıkıyor. Bu kadar kısa zamanda geniş alanlarda hâkimiyet gösteren bu teknolojiyi ikimiz de girişimcilik başlığı altında inceleyelim istedik. Bu vesile ile Para Dergisi olarak bu yıl onuncusunu hayata geçirdiğimiz Yeni Nesil Girişimcilik Zirvesi’ni “Suni Zekâ Çağlarında Girişimcilik” teması üstüne kurguladık. Bu tema çerçevesinde; yenilikçilere, stratejik düşünenlere, başarı odaklılara, örgütlenme kabiliyetleri yüksek olanlara büyük fırsatlar tanıyan bu zamanda suni zekâ teknolojilerinin girişimciler için anlamı ve sağlamış olduğu faydalar neler olacak, suni zekâ geleceğimizi iyi mi şekillendirecek, iş yapış modellerimiz iyi mi değişecek, değişik sektörlerde suni zekâ kullanım metodları, yatırımcılar suni zekâ mevzusunda neler düşünüyor ve doğal ki bu çağda girişimci olmak benzer biçimde pek fazlaca mevzuyu konuşacağız. Para Dergisi olarak gösterim yaşamımıza başladığımız günden itibaren ülkemizin ekonomik ve toplumsal gelişimine katkıda bulunan çalışmalara imza atıyoruz. Bu çerçevede; Türkiye ekonomisinin geleceğini, yeni yüzyılını inşa edecek yeni girişimler ve onların ortaya koyduğu yeni iş alanları ve yarattıkları istihdamın giderek daha mühim hale geldiğini biliyor ve yayınlarımızda bu kurumları teşvik etmeye itina gösteriyoruz. Şimdi de çağımızın en yeni teknolojisini derinlemesine incelemekten ve bu kurumlara ışık tutmaktan mutluluk duyuyoruz.
Cüneyt EYİN / Halkbank Dijital Dönüşüm Daire Başkanı
“Suni zekâ finansal teknolojilerin dönüşümünde mühim bir fırsat alanı”
Aradan geçen 18 yılda finansal kurumların sunmuş olduğu hizmetlerde dünyadaki ve ülkemizdeki işlem tane ve çeşitliliği devamlı arttı. Teknoloji ise, kurumlara bu afişleri göğüsleyebileceği imkânları sağlamaya çalıştı. Ekonomiler büyürken geleneksel yapılar ekonomi kitaplarındaki o iş gücünün azalan marjinal verimliliği ile yüzleşmek zorunda kaldılar. Geldiğimiz noktada artık şunu iyi biliyoruz ki, 10 çalışanı ile çalışan şubemizde iş hacmi 10 katına çıktığında personel sayısını 100 yapamayız. Dolayısıyla süreçlerimizi devamlı tekrardan gözden geçirmek, karşılaştığımız kısıtları aşacak yapılar kurmalıyız. Sektöre baktığımda şahsen dijital dönüşümün iki kolda ilerlediğini görüyorum. Bir kol buna geleneksel dijital dönüşüm patikası da diyebiliriz. Mevcut iş fonksiyonlarının dijitalleştirilmesi ve çalışanlarının verimliliğini çoğaltmak adına onlara çeşitli dijital enstrümanlar sunulması. Bilhassa pandemi döneminde yaygınlaşan uzaktan emek verme yöntemini destekleyen teknolojiler, pandemi sonrasında da kalıcı hale geldi. Bunun en güzel örneklerinden biri de şu anda zirvenin online gerçekleşmesi diyebiliriz. Peki, artık iyi mi bir dünyamız var? Çalışanlar müşterileriyle uzaktan temas kurarken, bir taraftan da ürünün satışını yapabiliyorlar. Bankacılık sistemlerine ve veri tabanlarına uzaktan erişebiliyorlar. Ellerindeki tablet ve cep telefonları yardımıyla informasyon ve belge yükleyebiliyorlar. Daha çok desteğe gereksinim duyarlarsa merkez operasyonlara başvurabiliyorlar. Pandemi sonrası bunlar etken şekilde kullanılmaya başlandı. Dijital dönüşümün ikinci bir kolu ise suni zekânın yaşamımıza girmesiyle ortaya çıktı. Zamanında hesap makinalarından bilgisayarlara geçiş devasa bir dijital dönüşümdü. Excel benzer biçimde programların iş hayatımızda iyi mi kullanıldığını söylememe gerek yok diye düşünüyorum. Müşterilerin gelir durumları suni zekâ ile tahmin ediliyor. Kredi kuralları suni zekâ ile sunularak sadeleştiriliyor. Suni zekânın ön yargılı kararlar almamasını, etik ilkelere uygun hareket etmesini, dünyanın toplam faydası için çalışmasını sağlamak gene yaşlı insanoğlunun görevi olması icap ettiğini düşünüyorum. Informasyon mevzusunda makinanın bizlere attığı farkı, insanlık herhâlde bilgelikle kapatmalıdır. Burada direkt girişimcilere de birkaç söz söylemek isterim. Suni zekâ finansal teknolojilerin dönüşümünde mühim bir fırsat alanı. Sayısız hizmet ve fonksiyonumuzu yeni teknolojiler kullanarak yeniden dönüştürmeliyiz. Girişimciler için verimli bir dönem var diyebiliriz.
Prof. Dr. Aytül ERÇİL / Vispera Kurucusu
“Teknoloji ihraç ediyoruz”
2014 senesinde kurulmuş olan Vispera Vispera Informasyon Teknolojileri, perakende sektöründe etkinlik gösteren üretici firmalara resimlerden otomatik ürün tanıma hizmeti veren bir teknoloji şirketidir. Üretici firmalar, perakende satış noktalarındaki ürünlerinin görünürlüklerini, raf paylarını, yığın durumlarını ve yerleşimlerini Vispera fotoğraf tanıma teknolojisi yardımıyla insan denetimine dayalı geleneksel yöntemlere kıyasla fazlaca daha süratli, fazlaca daha detaylı ve en önemlisi fazlaca daha doğru bir halde takip edebilmektedir. Kurulduğumuz yıldan 2018’e kadar ürün geliştirmekle uğraştık. Zira dünyada global şirket olmayı hedefliyorduk. Global olabilmek için de rakiplerimizden daha iyi olmamız icap ettiğinin farkındaydık. Uzun bir süre ürün geliştirmeye odaklandık ve şu an müşterilerimizin bizlere söylediğine bakılırsa teknolojik olarak rakiplerimizin önünde yer alıyoruz. Şu anda 120’den fazla çalışanımız var. İstanbul merkez haricinde Amsterdam, Mumbai, Şikago ve Londra’da ofislerimiz bulunuyor. Ödüller aldık. Şimdi perakendedeki çözdüğümüz sorunlardan bahsetmem gerekirse ürün rafta değilse satılamıyor. Ve bu her yıl 2 trilyon civarında ciro yitirilmesine uğruyor. Biz gerçek zamanlı tespit ederek yitik cironun kaybolmasını engelliyoruz. Bu meydana getirilen işlerden bir tanesi. 49 ülkede global firmalarla çalışıyoruz ve bu ülkelere teknoloji ihraç ediyoruz. Global ortaklık ortaklıklarımız var.
Zehra ÖNEY / Teknolojide Hanım Derneği Yönetim Kurulu Başkanı
“Bayanların teknolojiye ilgisi arttı”
Teknolojide Hanım Derneği, 2019’dan bu yana teknoloji alanında yetkin uzman insan deposu yetiştirmek bununla birlikte teknolojide sayıca azca ve motivasyon olarak düşük yer edinen hanımefendilerin uzmanlıklarını ve istihdama girişteki sayısını artırmayı hedefleyen, bu doğrultuda da beş kuruluşun bu hedefte birleştiği bir dernek. Üç odakta birleşiyor. En büyük odağımız eğitim. Teknoloji ve suni zeka çağındayız. Bu süreçte bizim teknoloji alanında üretebilen, yaratabilen suni zeka benzer biçimde dönüştürücü teknolojilerin yönetileni değil yöneteni olabilecek insanlara ihtiyacımız var. Öteki önceliğimiz sürdürülebilirlik. İşimiz teknoloji ise hızla gelişen teknolojinin pozitif taraflarını öne aldığımız teknolojiyi sürdürülebilirlikte en doğru şekilde kullanabileceğimiz şekilde bilhassa hanımefendilerin girişimlerini desteklediğimiz projeler yapmayı hedefliyoruz. Sonuncu odağımız araştırma ve ölçümleme. Teknoloji alanında kurulmuş bir dernek olduğumuz için tüm projelerimizi veriye dayalı yapmak istiyoruz. 2023 geneline baktığımızda en fazlaca yatırım alan sektörler suni zeka makine öğrenimi oyun sürdürülebilirlik ve çevre, finans, sıhhat ve biyoteknoloji geliyor. 1980’lerden sonrasında bayanlar teknolojide geri çekildiler. Teknoloji adam işidir algısı vardı. Hanımefendiler daha fazlaca servis alanlarına yöneldi. Oysaki Birleşmiş Milletlerin raporuna bakılırsa 2030 yılına kadar dünya nüfusunun yüzde sekizi doğrusu 340 milyon hanım ve kız evladı aşırı yoksulluk içinde yaşayacak. Zira geleceğin mesleği ve geleceğin uzmanlıkları olan alanlara girmemiş olacaklar. Bugün hanımefendilerin yüzde birinden azı kadının kuvvetlenmesine yönelik çalışan ve cinsiyet paritesine yaklaşmış ülkelerde yaşıyor. Bu mevzuda fazlaca yavaş ilerleme kaydediyoruz. Dünyada bu yıl cinsiyet eşitsizliğini gidermek için kaydedilen ilerleme oranı yüzde 0,3 ile durma noktasına gelmiş. Fakat hanımefendilerin teknolojiye ilgisi arttı. Ve teknoloji alanında girişim icra eden ya da istihdama katılan hanımefendilerin oranına bakıldığında dünyada 0,3 ten 1,58 e ulaşmış. Bu güzel haber bizlere ümit veriyor. Hanımefendiler bu alanda güçlenme mevzusunda motive olmuş durumda.
Prof. Dr. Gökhan İNALHAN / İTÜ Tayyare ve Uzay Bilimleri, Tayyare Mühendisliği Kısmı & Cranfield Üniversitesi Otonom Sistemler ve Suni Zekâ Kürsüsü Başkanı
“Beşinci nesil, ek olarak yazılım seviyesidir”
Bugün müdafa ve uzay teknolojileri içindeki suni zekâdan anlatmak isterim. Suni zekânın bu teknolojilere olan katkıları ve gelişimleri fazlaca büyük. Spesifik örnekler üstünden anlatmak fazlaca daha iyi olacaktır. Geçen hafta gördüğümüz, müdafa sanayisindeki en büyük mühendislik projemiz olan ‘KAAN’, kademeli olarak beşinci nesil cenk uçağı olan özgür değerimiz. Bu şekilde bir uçağa baktığımızda, bu projenin bir parçası olmaktan gurur duyuyoruz. Beşinci nesil, ek olarak yazılım seviyesidir. Müdafa sektörü içindeki gelişimler, hem itme hem çekme tarzında tüm sektörlerimizde birbirini desteklediği ve suni zekânın problemleri çözmek yerine bununla birlikte yeni iş modellerini, bu iş modellerine bağlı olarakta geri kazanımlar yaratacağını görüyoruz. Yalnız suni zekânın yazılım seviyesini değil, bununla birlikte donanım seviyesini de ve bunun gerçek zamanda iyi mi şekilleneceği ve öğrenmenin iyi mi yapılabileceği ilerlemeleri şu anda görüyoruz ve yaşıyoruz.
