PARA ARAŞTIRMA/ MERVE YILMAZ GERGİN Kovid-19 salgını döneminde en fazlaca etkilenen sektörlerden biri eğlence sektörüydü. Pandeminin yaraları ise son iki senedir sarılmaya çalışılıyor. Bu yıl da hem seçim sürecinin yarattığı gerilim hem de zelzele felaketinin yaşanması, bilhassa festivalleri yavaşlattı. Sadece sektör yetkilileri umutsuz değil. Şu anda hareketli bir döneme girdiler bile. Açık hava festivalleri, artık yerli ve yabancı gezgin için vazgeçilmezler içinde yer ediniyor. Festival sektörü kendi içinde ekonomisini oluştururken bir taraftan da etkinliğin büyüklüğü bakımından direkt yada dolaylı yoldan istihdam yaratıyor. Dream Sales Machine Başkanı Alper Sesli, bu yıl beklentilerinin kuvvetli bir sürem olma ihtimali bulunduğunu söyleyerek, festival-etkinlik sektöründe 2018-2019 yıllarında ‘milyar dolarlık sanayi’ hedefleri söz mevzusu iken bugün için {özel sektör} girişimi olan festivallerin bu yıl 100-150 milyon dolar büyüklüğü yakalamasının iyi bir hedef olacağını söylüyor. Beykoz Ayakkabı Kültür ve Sanat Direktörü S. Buse Yıldırım ise bu yıl bilet fiyatlarında ekonomideki dalgalanmalardan etkilenmemek, daha önemlisi seyircileri etkilememek adına yalnız 50 TL’lik bir artışa gittiklerini belirtiyor. TransAnatolia’nın Genel Koordinatörü Burak Büyükpınar da bu yıl TransAnatolia Rally Raid‘in ekonomik büyüklüğünün ortalama 3 milyon euro’yu bulmasını öngördüklerini ifade ediyor.
GÜÇLÜ BİR SEZON BEKLENTİSİ
2022 yılının festival etkinlik sektörü için oldukça verimli geçtiğini söyleyerek konuşmasına başlamış olan Dream Sales Machine Başkanı Alper Sesli, bu yıl beklentilerinin kuvvetli bir sürem olma ihtimali bulunduğunu söylüyor. 2018-2019 yıllarında milyar dolar sanayi hedefleri söz mevzusu iken bugün için {özel sektör} girişimcisi olan festivallerin 100-150 milyon dolar büyüklüğü yakalamasının iyi bir hedef olacağına değinen Sesli, 2018’de başlamış olan döviz yükselişinin pandemi ile iyice arttığı ve şu an en büyük sıkıntının halen döviz bazındaki belirsizlikler bulunduğunu dile getiriyor. Döviz; ithal olan sahne malzemelerinden ses, ışık teknolojilerine, e-posta altyapılarından baskılı malzemelere, lojistikten organizasyon sigortalarına değin her şeyi inanılmaz tetikleyebiliyor. Sesli, bu bağlamda Kültür ve Gezim Bakanlığı’nın oteller haricinde festivallerin de ülkemizin internasyonal tanınırlığı ve döviz çağırma potansiyeli yüksek sektörleri olduğundan ek olarak desteklemesi gerektiği görüşünü korumak için çaba sarfediyor. Şu an festival sektörünün en büyük problemlerinden birinin hiçbir organizatörün sıhhatli bütçe yapamaması olduğuna değinen Sesli, “Bilhassa enerji, lojistik, sahne, ses, ışık, sanatçı kaşelerinde vb. birçok ana kalemde büyük fiyat değişimleri gerçekleşti. Bu da işin ana taşıyıcı kalemlerinin böylesi dalgalandığı dönemlerde sıhhatli bilet fiyatı oluşturabilmeyi elde eden referansları fazlaca etkiliyor. Seçim bittiğine nazaran hükümetin de en mühim başlığının şüphesiz iktisat bulunduğunu düşünüyorum. Bu bağlamda bir sakinleşme umudu ve buna bağlı biz benzer biçimde kısa dönemli iyi KDV üreticisi iş modelleri derhal etken rol alabilir durumda olacağız” diyor.
GELİR ÜRETİCİ ETKİNLİKLER
9. İstanbul ve 7. Ankara Kahve Festivalleri toplamda 70-85 bin bilet bandında, 300 civarı marka katılımlı, 20 büyük sponsorluk desteği veren marka ile kısa dönemde mühim gelir üreticisi etkinlikler içinde yerini alıyor. Ciro bazında döviz ve TL ekonomisini haricinde bırakarak ülkedeki en mühim etkinliklerden olan kahve festivallerinin sektörel girdilerde yüzde 2-3 bazında yeri var. Eylül-Ekim aylarında 9. İstanbul, 7. Ankara ve 2. İzmir olmak suretiyle üç büyük ilde olacaklarının sinyallerini veren Sesli, bunların haricinde yıl sonuna yakın gerçekleşmesi için görüşmelerin yürümüş olduğu iki ilin daha bulunduğunu ekliyor. İstanbul Kahve Festivali’nde tüm markalar için içeride etken olarak görevli olan personel sayısı ve takımlar ile toplamda bin 500 ile bin 800 şahıs içinde değişiyor. Sesli, yalnız bir festivalde günlük, dönemsel bakılınca üç gün kurulum, dört gün etkinlik, bigün söküm sekiz günde 12-15 bin şahıs/gün elde eden rakamdan oluştuğunu ifade ediyor. Bu yıl bilet tutarları ise 80-250 TL içinde değişiyor. Sesli, son olarak konser takvimi hakkında da şu detayları veriyor: “Bu yıl bizim geçmiş yıllarda olduğu benzer biçimde 100’e yakın konserimiz; ağırlıklı olarak yüzde 60 genç ve yeni adlar, yüzde 30 Üçüncü Yeniler’in popüler adlar ve yüzde 10’u da 90’lar ve sonrası popüler adlardan oluşan bir trende haiz.”
“SEYİRCİ KİTLEMİZ HER YIL ARTIYOR”
Ayakkabı Beyazperde ile Ayakkabı Sahne’nin birlikteliğinde Beykoz Ayakkabı’da düzenlenen Bir Yaz Gecesi Festivali, bu yıl yedi yaşlarında. Festival, film ve müziğin uyumlu birlikteliğinden esin alarak hazırlanan varlıklı programıyla Boğaz’ın kıyısında unutulmaz anlara ev sahipliği yapıyor. Beykoz Ayakkabı’nın Kültür ve Sanat Direktörü S. Buse Yıldırım’ın küratörlüğünde hazırlanan festival; klasiklerden belgesellere, ödüllü yapımlardan canlı müzik eşliğinde sessiz filme uzanan varlıklı bir seçkiyi beyazperde tutkunlarıyla bir araya getiriyor. Bu yıl 4-20 Ağustos tarihleri içinde gerçekleşecek. Bu sürem 6 Şubat’ta gerçekleşen zelzele sonrası bahar döneminde, beyazperde ve sahne alanında düzenlenen tüm etkinliklerin bilet gelirlerini yardım çalışmalarına bağışladıklarını söyleyen Yıldırım, hem seçim sürecinin yarattığı gerilim hem de zelzele felaketinin yaşanması ile sektörün durma noktasına geldiğini söylüyor. Geçtiğimiz yıl biletlerin günler öncesinden tükendiği bir festival yılı bulunduğunu söyleyen Yıldırım, “Bir Yaz Gecesi Festivali’nin izleyici kitlesi her yıl artmakla beraber, kemikleşmiş seyircisini de korumaya devam ediyor. Turistlerin ilgisi bilhassa canlı müzik eşliğinde sessiz film gösterimlerine oluyor. Ek olarak uzun senelerdir İstanbul’da yaşayan, İstanbul aşığı hususi bir seyirci kitlemiz de var, ki onlar bilhassa şehirden kalkan izleyici teknesiyle uzun bir Boğaz havası alarak, Beykoz Ayakkabı sahilinde film izlemenin eşsizliğini çoğunlukla yineliyorlar” diyor.
120 KİŞİYE ULAŞAN DESTEK EKİP
Yıl süresince festival hazırlıkları icra eden Ayakkabı’nın çekirdek kültür sanat ekibi 15 şahıs. Sadece tüm sahada, güvenlik, yeme-içme ve benzeri birçok birimden destek veren ekiple ortalama 120 kişiye ulaşılıyor. Ek olarak birçok çeşitli hizmet aldıkları üçüncü parti firmalar da var. Yıldırım, bu yıl bilet fiyatlarında ekonomideki dalgalanmalardan etkilenmemek, daha önemlisi seyircileri etkilememek adına, yalnız 50 TL’lik bir artışa gittiklerini belirtiyor. Geçen yıl 150 TL olan bilet fiyatlar bu yıl 25 yaş artı seyirci için 200 TL olacak. Ek olarak geçen yıl başlatılan #KunduraGenç ile biletler oldukça uygun rakamlarla satışa sunuluyor. Festivalde de gene #KunduraGenç’e hususi bir fiyat belirlemesine gidilerek, bilet tutarı 150 TL’de tutulmuş. Bir Yaz Gecesi Festivali, üç hafta sürecek ve Cuma’dan Pazar’a üç gün süresince Boğazın kıyısında ve açık havada film tadı sunacak. Festival programının odağında her yıl, beyazperde tarihinden seçtiğimiz bir besteci ve onun müziklerini yapmış olduğu filmler oluyor. Bu senenin odak adı ise “The Godfather / Baba” serisine yapmış olduğu müzikleriyle de unutulmaz meşhur İtalyan besteci Nino Rota olacak. Rota’nın müziklerini bestelediği beş klasik filmi, restore edilmiş kopyalarıyla göstereceğiz. Festivalin bir haftasını ise canlı müzik eşliğinde gösterilecek sessiz filmlere ayırıyoruz. Türkiye ve dünyadan usta müzisyenler bir kez daha perdenin önüne geçecek ve beyazperde tarihinin başlangıcından filmlere canlı performanslarıyla ses verecekler.
MİLYONFEST İSTANBUL’DA
Açıkhava müzik festivali Milyonfest, 6-7-8-9 Temmuz’da Milyon Beach Kilyos’ta buluşacak. İki değişik sahnede dört günde 40 müzisyenin sahne alacağı MilyonFest İstanbul; Yüzdeyüz Müzik ve eğlence ile Redbull katkılarıyla gerçekleşecek. Türkiye’nin yeni gençlik ve müzik ekranı Milyon TV’den de canlı olarak yayınlanacak festival; Milyon Beach Kilyos’ta dört gün süresince deniz, kum, güneş ve iyi müziğin adresi olacak.
YEDİDEN 70’E HERKES İÇİN
Türkiye’nin sevilen sanatçıları İstanbul Festivali’nin görkemli sahnesinde bir araya geliyor. 17 gün süresince, 7’den 70’e her insanın festivali İstanbul Festivali mini konserler, tiyatro, dans ve performans sanatları, influencer buluşmalarıyla sanatseverleri bekliyor. Çocuklar için ise drama, dans, sanat atölyelerinden lunapark ve serüven parkurlarına, her yaştan çocuğun ilgisini çekecek, yaratıcılığını geliştirecek en renkli etkinlikler yer alacak. E-Spor severler için de binlerce lira ödüllü turnuvalar, influencer buluşmaları yapılacak ve sürpriz gamer’larla buluşulacak. İstanbul’un en sevilen sokak lezzetleri ve en meşhur yeme içme markaları da sıcak ve soğuk servislerle gün boyu devam eden eğlencenin mola noktaları olacak. Festival, 21 Temmuz-6 Ağustos tarihleri içinde Festival Park Yenikapı’da gerçekleşecek.
AÇIK HAVADA SİNEMA SEÇKİSİ
Beyazperde dünyasının öne çıkan yapımları The Roof at The Ritz-Carlton, İstanbul’un eşi olmayan manzarası farkıyla sinemaseverlerle buluşuyor. Şehrin en emsalsiz lokasyonunda DJ performansı sonrasında gösterilecek film seçkisi, yaz akşamlarına imzasını atmaya hazırlanıyor. İki haftada bir salı günleri The Roof’ta gerçekleşecek açık hava sineması vizyonu, saat 21:00’de başlıyor. Biletin yanına popcorn ikramı meydana getirilen seçkide gösterilecek; Whiplash, The Menu, Bohemian Rhapsody, Amsterdam, Once Upon a Time in Hollywood, Another Round filmlerinin biletlerine; mobilet.com üstünden ulaşmak mümkün.
YAZ BOYU SİNEMA
Paribu, kültür-sanat alanında kurduğu iş birliklerine devam ediyor. Şimdi de yeme içme grubu C-Paces’in bünyesindeki mekânlardan Feriye’de gerçekleştirilecek olan “Feriye Açık Hava Beyazperde Günleri”nin destekçisi oldu. 16 Haziran’da başlamış olacak olan film gösterimleri, 27 Eylül’e kadar belirli günlerde gerçekleştirilecek. Yaz boyu İstanbul’da sinemaseverleri ağırlayacak olan Feriye Açık Hava Sineması Günleri, standart ve VIP seçeneklerden oluşan 250 kişilik bir alanda gerçekleşecek. Yerli ve yabancı prodüksiyonların yer almış olduğu 14 filmin yayınlanma biletleri, 7 Haziran’dan itibaren feriye.com üstünden satışa çıkacak. 16 Haziran’da Hususi bir Armağan (The New Toy) filminin vizyonu ile başlamış olacak Feriye Açık Hava Sineması Günleri, sırasıyla The Doors (23 Haziran), Lelia’nın Kardeşleri (7 Temmuz), Cafe Society (14 Temmuz), Carol (26 Temmuz), Emily (4 Ağustos), Jeux D’enfants (Cesaretin Var mı Aşka?-9 Ağustos), Bir ihtimal Evet Bir ihtimal Hayır (Maybe I Do-18 Ağustos) Ayrılma Sonucu (Decisions to Leave-25 Ağustos), Balina (The Wahale-1 Eylül) Dali Diyarı (Daliland-8 Eylül) Güneş Sonrası (Aftersun-15 Eylül), Yeni Baştan (La Belle Epoque-22 Eylül) ile devam edecek. Feriye Açık Hava Sineması Günleri 27 Eylül’de Resmi Yarışma-(Official Competition) filminin gösterimiyle de tamamlanacak. Program hakkında detaylı data almak için ParibuLog’u ziyaret edebilirsiniz.
“Zelzele planları yavaşlatsa da kayıtlar hızla devam ediyor”
Burak BÜYÜKPINAR / TransAnatolia’nın Genel Koordinatörü
Motor sporlarına ilgi tüm dünyada gitgide artıyor. Türkiye’de bu artış dünya averajından daha yüksek. Meydana getirilen istatistiklere nazaran Türkiye’de geçen yıla nazaran ilgi yüzde 44 arttı. İlgi artıkça sponsorların da bu işe yaklaşımı pozitif olarak değişiyor. Bilinmiş olduğu suretiyle motor sporlarının en büyük gelir deposu, sponsorluklar ve medya yayınları. Motor sporları dünyada bütçesel olarak futboldan sonraki en büyük spor bütçesine sahipken, Türkiye’de minimum tesise haiz spor dalı olarak gözükmekte. TransAnatolia’da bu yıl hem katılımcı sayısı hem de sponsor açısından iyi bir yıl olacak. Senenin başlangıcında yaşadığımız üzücü zelzele felaketi planlarımızı birazcık yavaşlatsa da kayıtlar hızla devam ediyor. Bu yıl TransAnatolia Rally Raid’in ekonomik büyüklüğünün ortalama 3 milyon euro’yu bulmasını öngörüyoruz. Bu sayı yabancı yarışların kayıt bedelleri, konaklama, aktarma, yakıt ve ülke içinde gerçekleştirdikleri harcamalar şeklinde pek fazlaca kırılımı var ve dolayısıyla aslen yarışın hem motorsporları hem gezim hem de gastronomi alanlarına etkileriyle ortalama 3 milyon euro’ya ulaşabilecek bir ekosisteme tesiri oluyor. 2-9 Eylül tarihleri içinde Samsun’dan start alacak olan TransAnatolia’nın son durağı İzmir olacak. Samsun’dan başlayıp Amasya, Tokat, Sivas, Nevşehir, Ankara, Afyonkarahisar, Uşak, Kütahya, Manisa ve İzmir olacak. Bugün TransAnatolia, uzun seneler motor sporlarının içinde olan ve bu işe gönül veren bir ekibin, doğayı, macerayı ve sporu tek yarışta toplamayı başardığı; 27 değişik ülkeden binin üzerinde yarışmacının Türkiye’nin eşsiz coğrafyasında ağırlandığı büyük bir yarış organizasyonu olarak 13’üncü yılına ulaştı. TransAnatolia motorsporları dünyasında mühim bir marka bilinirliğine ulaşarak, internasyonal arenadaki yarış organizasyonları içinde yerini her geçen yıl daha da sağlamlaştırdı. Yarışımız bu yıl Cumhuriyet’imizin 100. yılı sebebiyle daha da hususi ve yarışmacılar Türkiye’nin en kıymetli rotalarına götürülecek.
“Katılım sayısında yoğun artış var”
TransAnatolia’nın Genel Koordinatörü Burak Büyükpınar, pandemi sonrası outdoor sporlar ve bu sporlara katılım sayısının yoğun bir halde arttığına da dikkat çekiyor. Etkinliğin gerçekleşmesi için sahada organizasyon ekibi olarak 250 kişiye kadar çıktıklarını belirten Büyükpınar, “Bunun yanında bölgesel olarak güvenlik ve sıhhat mevzularında da destek sunar alıyoruz. Her gün ortalama 500 şahıs yarışta vazife alıyor” diyor. Büyükpınar, şunları söylüyor:
“Türkiye’de ortalama 50 senedir motorsporları alanında etkinlikler düzenleniyor, ülkemiz F1, Dünya Ralli Şampiyonası, Mx Gp benzer biçimde pek fazlaca internasyonal aktiveye ev sahipliği yapmış oldu ve yapıyor. Burada TransAnatolia’nın farkı tamamen bir Türk markası olması, motorsporlarına bir Türk organizasyonu olarak 12 senedir başarı ile bir kıymet katıyor oluşu. Günümüzde motorspor etkinlikleri görsel bir şölen ve festival haline gelmiş durumda, yalnız yarış değil etrafındaki aktiviteler de bu şekilde planlanıyor. Açılış konserleri, sergi ve festival alanları benzer biçimde.”
TransAnatolia Bilet Tutarları:
Rally’de;
Motosiklet / Quad: 2.600,00 € – 2.800,00 €
Otomobil / SSV: 3.900,00 € – 4.150,00 €
Kamyon: 4.000,00 € – 4.250,00 €
Fazladan Şahıs: 1.000,00 € – 1.200,00 €
RAID’de ise;
Motosiklet / Quad: 2.500,00 € – 2.700,00 €
Otomobil / SSV: 3.600,00 € – 3.850,00 €
Fazladan Şahıs: 1.000,00 € – 1.200,00 €
