Çocuk Gelişim Uzmanı Arş. Gör. Begüm Gamiş Ziraatçi, yaz tatilinin evlatların gelişimi üstündeki etkilerinden bahsetti ve ebeveynlere mühim tavsiyeler paylaştı.
Dinlence amaçsızca geçirilmemeli
Tatilin kesinlikle amaçsızca ve mesuliyet almaksızın geçirilecek zaman olmadığını vurgulayan çocuk gelişimci Begüm Gamiş Ziraatçi, “Dinlence yoğun bir emek harcama temposu sebebiyle azalan enerjinin kazanılmasını elde eden, kendini gerçekleştirme fırsatları ile dolu, stresin azca olduğu, zihnen ve bedenen tekrardan yapılanmayı hedefleyen bir süre olarak tanımlanıyor. Dolayısıyla planlama yaparken bu tanımda yer edinen kriterlere dikkat etmek mühim” dedi.
Tatilin kalitesi çocuğun gelişimini etkiliyor
Tatilin süresi kadar kalitesinin şu demek oluyor ki iyi mi geçirildiğinin de çocuğun ve ailesinin yaşam standardını, dolayısıyla çocuğun bütüncül gelişimini direkt etkilediğini ifade eden Ziraatçi, “Yaz tatili şeklinde süre bakımından uzun bir dönem çocuk için ebeveyn ile daha çok geçirilecek, eğlence ve dinlenmenin olduğu vakit olarak görülse de anne babalar sorumluluklarının arttığı düşüncesiyle zihinlerinde pek fazlaca sual barındırıyorlar. Bu sorular sadece çocuğun ve ebeveynlerin bu süreç içindeki gereksinimleri ve beklentilerini iyi bilmekten geçiyor” diye konuştu.
Anne babalar tatilde nelere dikkat etmeli?
Çocuk gelişimci Begüm Gamiş Ziraatçi, yaz tatilinin çocuklar açısından verimli geçirilebilmesi için şu tavsiyeleri paylaştı:
– Ilk olarak dinlence programını çocuğunuzla beraber hazırlayın. Planlamayı yaparken çocuğunuzun talep ve beklentilerine uygun tercihler oluşturun. Bu tercihlerin spor, sanat aktiviteleri içerikli; eğlenme, dinlenme, sorgulama, öğrenme ve sosyalleşmeyi sağlayıcı olmasına itina gösterin.
– Okul periyodu süresince uzak kalınan aktivitelere yer verin. Kış süresince vakit ve mekan kısıtları sebebiyle ertelemek zorunda kaldıklarınıza yer verin. Bilhassa seyahat planları, açık hava aktiviteleri ve ailece yapmayı düşündüğünüz planlar üstüne yoğunlaşın.
– Çocuğunuzla ilişkilerinizi güçlendirin. Okul periyodu süresince ders emek harcama, erken yatma şeklinde hususlarda çocuğumuza baskı kurduğumuz bir dönem olabiliyor. Bu yüzden yaz tatili çocuğunuzla ilişkinizi kuvvetlendirebilmek için bir fırsattır diyebiliriz. Bu fırsatı değerlendirirken çocuğunuzla mümkün olduğunuz paylaşım içinde olmanız hem sizin hem de çocuğunuzun süreci verimli geçirmesini elde edecektir.
– Yaz tatilinde iş rutininiz devam ediyorsa; kalan zamanınızı çocuğunuzu dinleyerek, onunla oyun oynayarak, doğada yürüyüşe çıkarak bir ihtimal küçük bir kamp yaparak, çocuğunuzun ilgisi dahilinde bulgu gezileri ya da deneyler, okumalar yaparak, film izleyerek geçirin. Ihmal etmeyin ki mühim olan dönemin niceliği değil niteliğidir.
– Çocuğunuzun ilgi, talep ve kabiliyetleri doğrultusunda çeşitli kurslara, aktivitelere yönlendirme yapın. Böylelikle çocuğunuzun eğlenerek öğrenmesini sağlayın, bütüncül olarak gelişimini destekleyin.
– Çocuğunuzu tüm duyularını geliştirici oyunlara ve programlara yönlendirin. Bunlar ne olursa olsun kurallı oyunlar ya da planlanmış kurslar olmak zorunda değildir. Mesela, bir meyvenin oluşumunu çocuğunuzun görerek, dokunarak kısacası yaparak yaşayarak öğrenmesi için fırsatlar yaratın.
– Kış süresince hareketleri daha sınırı olan olduğundan çocuğunuzun yaz tatilinde kucak kucak fizyolojik aktivite içinde olmasını sağlayın. Bu mevzuda çocuğunuzun ilgi duyduğu sporlara yönelik yönlendirme yapabileceğiniz şeklinde ev içinde de hareket temelli ufak sorumluluklar verin.
– Bilhassa tatilde evden çıkmak istemeyen, gününü tv, tablet, bilgisayar şeklinde teknolojik araçlarla geçirmek isteyen çocuklar olacaktır. Bu aşamada çocuğunuzun açık alanda olmasını ve toplumsal ilişkilerini güçlendirici planlamalar yapın. Mesela çocuğunuzun arkadaşları ile ilgileri dahilinde bir seyahat, piknik ya da kamp planlayabilirsiniz. Ek olarak çocuğun odası başta olmak suretiyle yaşam alanından teknolojik cihazları çıkarın; yerini kitaplara, kutu oyunlarına, spor gereçlerine, bulgu malzemelerine verin. Günün planlamasında tablet, tv zamanlarını çocuğunuzla beraber sınırlayın.
– Kış döneminde okula gitmek istemeyen ya da okula yeni başlamış olacak evladınız var ise pandemi sonrası evden çıkmak ve okula uyum sağlamada destek olmak için çocuğunuzun gelişimsel gereksinimlerine cevap verebilen, eğlenme ve dinlenme temelli öğretici bilimsel nitelikli ve toplumsal becerilerini barındıran aktivite programı olan yaz okulları size destek olacaktır. Bu şekilde bir yaz programı hem çocuğunuzun pandemi sebebiyle desteğe gereksinim duyduğu noktaları tamamlamasını hem de sizin ve çocuğunuzun gelecek okul periyodu rutinine kolay uyumlanmasını elde edecektir.
– Dinlence süresince çocuğunuzun kendi kendine kalması için fırsat verin. Tatili dolu dolu geçirmek için devamlı kurstan kursa koşturmak, aktiviteler geziler planlamak doğru değildir. Özgür kalıp gerekiyorsa sıkılmaları için onlara vakit verin. Bu noktada çözüm önerilerini evladınız bulsun, siz yönlendirmeyin. Bir tek yardım istediğinde küçük desteklerle, konuşarak yanında olduğunuzu hissettirin.