2023’te suni zekâ, bilhassa de üretken suni zekâ, Chat GPT ve Google’ın Bard’ı benzer biçimde gelişmeler sebebiyle tartışmalar yaşandı. Suni zekânın işler üstündeki etkisine ilişkin endişeler ortaya çıktı. 2023 bilhassa liderlik ve teknoloji alanlarında mühim bir paradigma değişimine işaret etti.
Yüksek enflasyon baskısı küresel iktisat için hâlâ bazı riskleri barındırıyor. Kurumsal dünyada maliyet yapılarına tekrardan odaklanılmasıyla beraber, hemen hemen tam olarak görünür olmasalar bile iş yeri yüzeyinin altında çatlaklar oluşuyor. 2024 kurumlarının sağlamlığını kontrol edebilir. Önümüzde bir ışık olsa da hemen hemen karanlığın tam dışına çıkmış değiliz. 2024’te paydaşların işletmelere yönelik talepleri (çalışanlardan, müşterilerden ve yatırımcılardan) arttıkça firmalar zorlanabilir.
İş dünyası köklü değişimlerin yaşanacağı bir yıla daha hazırlanıyor
İşte yeni yılı şekillendirebilecek 10 iş trendi:
1. Ücret enflasyonunun kurumsal sürdürülebilirlik üstünde baskı yaratması
İş dünyası yeni yılda gözlerini operasyonel maliyetleri yönetmeye dikecek. 2024’te insan kaynakları ekiplerinin geçim tutarı ile asgari ücret arasındaki tutarsızlığa ve bunun iş yeri üretkenliğini iyi mi etkilediğine fazlaca dikkat etmesi gerekecek. Maaş şeffaflığı 2024 senesinde da kuruluşlar için mühim bir mevzu olmaya devam edecek. İş tanımlarında ve mevcut çalışanlarla ilgili olarak maaş mevzusunda açık olmak, ücret eşitliği standardını belirlemeye destek olacak.
2. ‘Kariyer desteği’, trendi ile çalışanların 2024’te kendilerini korumaya emek vermesi
Kariyer desteği (kariyer tamponlaması), çalışanların ağ oluşturma etkinliklerine iştirak etmesi, özgeçmişlerini, LinkedIn profillerini güncellemesi hatta iş başvurusu yapmak benzer biçimde proaktif adımlar atması ile kariyerlerine güvenlik kattıkları strateji anlamına geliyor. Çalışanların mevcut pozisyonlarından ayrılmak istemeseler de rollerinin değişmesi yada ortadan kalkması ihtimaline karşı süratli bir başlangıç yapmasını elde eden kariyer desteği aslına bakarsak yedek kariyer fırsatları yaratıyor. Kariyer desteği, tamamen yeni bir şey olmasa da son zamanlarda uzaktan çalışmanın yaygınlaşması, LinkedIn benzer biçimde platformların yaygın kullanımı ve ustalaşmış fırsatlara erişimin artmasıyla ivme kazanmış durumda. Bireyler, mevcut ustalaşmış ortamda çeviklikle ilerleme ihtiyacının farkına vararak, becerilerini ve ağlarını çeşitlendirme mevzusunda daha bilgili hale geliyor. Bu eğilim esasen istihdam dinamiklerinin gelişen doğasına bir cevap ve 2024’te de sürmesi planlanıyor.
3. Beceriye dayalı işe alımın yaygınlaşması
Doğru becerilere haiz doğru yeteneğin azlığı, iş dünyası için acil bir problem olmaya devam ediyor. Devamlı daralma emareleri gösteren kabiliyet piyasası ortamında yön bulmak, 2024’te kabiliyet açığını kapatmak için kuruluşların beceriye dayalı işe alım ve kurum içi kabiliyet hareketliliğini görebiliriz. Şirket dışından işe alımlar, şirket içi kabiliyet hareketliliğine nazaran önceliklendirilebilir ve işe alımda insanların haiz olduğu becerilere odaklanılabilir.
Teknoloji fertleri işe özgü becerilerle donatırken, dayanıklılık, yaratıcılık, kontakt, iş birliği, özgünlük benzer biçimde insana özgü toplumsal becerilere daha çok vurgu yaparak kayda kıymet bir değişimi ortaya koyuyor. Zira bunlar suni zekânın dolduramayacağı becerilerdir. İşe alım süreçlerinde insan odaklı becerilerin daha mühim hale geleceğini ve en iyi işe alma uygulamaları için anahtar olacağını görebiliriz.
4. Ofise dönüşün devam etmesi
Önümüzdeki birkaç yıl süresince ofise dönüş savaşını görmeye devam edeceğiz. Mecburi bir ofis varlığına güvenmeye devam eden firmalar, daha da ciddi bir kabiliyet eksikliğiyle karşı karşıya duracak. Çalışanlar, uzaktan çalışmanın esnekliğine ve faydalarına kıymet veriyor, aynı ücret karşılığında onlara bu esnekliği sunacak birileri daima olacak. 2024 senesinde ofise dönüş zorunluluğu, kabiliyetleri büyük şirketlerden uzaklaştırmada mühim bir unsur olacak. Esnek emek verme ve uzaktan emek verme sunamayan firmalar, işgücünün yetersiz personel, aşırı emek verme ve aşırı stres eğiliminde olması sebebiyle piyasada rekabet etmekte zorluk çekecek.
5. Liderlikte nesil değişikliklerinin olması
Baby Boomers emekli oldukça, liderlik rolleri X kuşağı, Y kuşağı ve Z kuşağı da dahil olmak suretiyle giderek daha genç kuşaklar tarafınca dolduruluyor. Bu dönem değişimi, değişik tercihleri ve emek verme tarzlarını bununla beraber getiriyor. Genç işgücünün, bilhassa de Z kuşağının gereksinimlerini idrak etmek ve bunlarla ilgilenmek kuruluşlar için fazlaca mühim olacak. “İşin Geleceği Şimdi” kitabımda da yazdığım benzer biçimde; “Dünyanın şimdiye kadar görmüş olduğu en büyük demografik grup olan Baby Boomers kuşağı 2025 yılına kadar işgücünden ayrılacak. Onlarla beraber büyük bir data birikimi de iş dünyasından çıkmış olacak. Mentorluk ve eğitim programları vasıtasıyla bu dönem emekli olmadan data transferinin yapılması mühim olacak.”
2024’te toplumsal vakalara, iş yerinde seslerinin duyurulmasına saydam ve duyarlı olan Z Kuşağı çalışanları şirketlerin görmezden gelemeyeceği kültürel değişimi temsil edecek. İşgücünün hızla büyüyen bir payını oluşturacaklar. İşleri öncekilerden değişik meydana getiren Y ve Z kuşağının yönetici rollerindeki temsili artacak. Bu genç nesiller, iş akışlarını otomatikleştirmeye ve kişiselleştirmeye destek olmak için suni zekâ ve makine öğrenimi benzer biçimde teknolojilerden yararlanma mevzusunda daha rahat olacak. Ek olarak 2024’te daha çok Z kuşağı çalışanının işgücüne katılmasıyla maaş şeffaflığı büyük olasılıkla sıcak bir mevzu olacak ve ücret farklarını azaltmak için daha çok münakaşa yapılacak.
6. Liderlere yönelik beceri taleplerinin artması
Liderlik becerileri mühim bir dönüşümden geçiyor. 2024’te etkili liderlerin itimat meydana getirmeye, çalışanların katılımını derinleştirmeye, komuta ve denetim yaklaşımından uzaklaşmaya odaklanması gerekiyor. Liderliğin iyi mi daha kuvvetli, daha net ve daha katılımcı olacağı en mühim öncelikler içinde yer ediniyor. 2024’te liderlik becerilerinin süratli ve yükseltilmesi gerektiği talebi artacak.
7. Suni zekâ becerisinin daha çok iş ilanına ve iş tanımına girmesi
Teknoloji becerilerine yönelik artan talebin yanı sıra, yeni gelişen teknolojilerin, bilhassa de suni zekânın tesirinin, çeşitli roller üstünde mühim bir etkiye haiz olması planlanıyor. Suni zekâ 2023’te fazlaca popülerdi ve bu eğilimin 2024’e kadar değişmesi pek mümkün görünmüyor. Suni zekânın benimsenmesinde, söyleşi robotlarından makine öğrenimine, birçok sürece gömülü ve perde arkasında çalışan otomasyona kadar coşku verici bir gelişme görmeyi bekleyebiliriz. Bu yüzden ekipleri suni zekâyı iyi mi kullanacakları mevzusunda cesaretlendirmek ve eğitmek gerekecek.
8. Çevresel sürdürülebilirliğe vurgunun artması
Sürdürülebilirlik bir tek moda bir kelime değildir; dünya çapındaki işletmeler için temel bir kıymet haline geliyor. İnsan kaynaklarının sürdürülebilirlikteki görevi nispeten yeni olsa da firmalar iklim değişikliğinin zorluklarına uyum sağlamaya, işgücünün bilgili ve çevresel bozulmalara karşı hazırlıklı olmasına odaklanacak.
9. Tükenmişlikle savaşım edilmesi
Küresel ve mahalli pazardaki aksaklıklar sebebiyle daha da kötüleşen çalışan tükenmişliğinin 2024’te herhangi bir azalma emaresi göstermesi beklenmiyor. Bu yüzden sıhhatli yaşam programları, zihinsel sıhhat desteği ve esnek planlama uygulanarak çalışanların refahına öncelik vermek gerekecek. 2024’te iş yerindeki ruh sağlığı girişimlerine daha belirgin bir odaklanma umuyorum.
10. Gig ekonomisinin büyümeye devam etmesi
Çağdaş çağda, ağırlıklı olarak COVID-19’un şekillendirdiği değişen emek verme uygulamaları yardımıyla özgür meslek sahibi ve özgür çalışan benzer biçimde unvanlar yaygınlaşıyor. Çalışanlar daha esnek emek verme programları için 9’dan 5’e kadar emek vermeyi bırakıyor ve esnek iktisat hızla artıyor. Esnek ekonominin büyümesi kısa sürede durmayacak.
Geleceği görmenin zorluğu, görememenizdir. Dünün trendleri yarının trendleri hakkında ipuçları verebilse de aniden ortaya çıkan şeyler daima olacaktır. 2024, işletmeler için öngörülen küresel ekonomik zorluklar, harcama ve yatırım mevzusunda ihtiyatlı bir yaklaşımı gerektiriyor. Bununla beraber, bazı teknolojik ve toplumsal değişimlerin bir kenara bırakılamayacak kadar mühim olması planlanıyor.
